|
 |
|
  Yılın ilk tam ay tutulması yarın
Bu yılın ilk tam ay tutulması yarın tüm Türkiye'den izlenebilecek.
Bu yıl iki kez yaşanacak ay tutulmasının ilki havanın açık olması halinde tüm Türkiye'de izlenebilecek. Yarın gece saatler 23.30'u gösterdiğinde ayın sol tarafı karamaya başlayacak ve 00.44-01.58 saatleri arasında dünya ile ay birbirine ''kavuşacak''. Tutulmanın izlemeye değer bölümü 1 saat 14 dakika sürecek.
Tam tutulma sırasında atmosferden yansıyan ışık sayesinde ayın rengi koyu kırmızıdan sarıya dönüşecek. Ay tutulması dünyanın yuvarlaklığının bir kez daha gösterecek. Saatler 03.12 olduğunda ise ay, dünya ve güneşin bu nadir birlikteliği noktalanmış olacak.
Tutulma
Avrupa, Afrika, Ortadoğu ülkeleri ve Asya'nın bir kısmından da görülebilecek. Bir sonraki benzer ay tutulması Türkiye'den ancak Haziran 2011'de gözlenecek.
ANKARALILAR İÇİN AY TUTULMASI ETKİNLİĞİ
Ay tutulmasını, çıplak gözle izlemenin zararı bulunmuyor. Bu nedenle gözlem için teleskoba, gözü korumak filtreye ihtiyaç duyulmayacak. Ancak Ankaralılar, yarın gece ay tutulmasını Ankara Üniversitesi Rasathane teleskoplarından izleyebilecek. Herkese açık olacak rasathaneye yetişkinler 3, öğrenciler ise 2 YTL gibi düşük bir ücretle girebilecek. Ziyaretçiler tam ay tutulmasının yanı sıra Venüs ve Satürn gezegenlerinin gözlemini de yapabilecek.
Rasathanede ay tutulması etkinlikleri, havanın açık olması durumunda, saat 19.00'da ay, Satürn, Andromeda Galaksisi ve Orion Bulutsusu gözlemi ile başlayacak. ''Ay ve Güneş Tutulmaları'', ''Yıl Boyunca Gökyüzü'' sunumlarıyla devam edecek. Saat 23.30'dan itibaren de tutulma izlenmeye başlanacak. Havanın kapalı olması durumunda ise 20.00-21.00 saatleri arasında, Doç. Dr. Berahitdin Albayrak tarafından ''Ankara Üniversitesi Gözlemevi Tanıtımı'' yapılacak. Yine ''Ay ve Güneş Tutulmaları'', ''Yıl Boyunca Gökyüzü'' sunumları gerçekleştirilecek. 23.15-24.00 saatleri arasında ise belgesel gösterimi yapılacak. Etkinliklerde gece boyunca ay, Jüpiter, Pleiades açık kümesi ve Orion bulutsusu da gözlemlenebilecek.
Rasathanedeki etkinliklere katılmak isteyenlerin (312-212 67 20/1271) numaralı telefondan randevu alması gerekiyor. Katılımcıların beraberlerinde kalın giysiler getirmesi öneriliyor.
MİTLERE, EFSANELERE KONU OLDU
Antik çağlardan bu yana ilginç doğa olayları, çeşitli inanışları da ortaya çıkardı. Özellikle, güneş ve ay tutulmaları, insanlarda korku ve endişe yarattı, mitlere, efsanelere konu oldu ve tutulmalarla baş etme yolları denendi.
Bazı söylencelerde, ayın kararması, ''aya saldırıldığı, düşmanların ayı saklanması, kötü ruhların ayı sarması veya yemesi ile ayın kötülüklerle mücadele etmesi'' şeklinde yorumlandı. İnanışlar nedeniyle tutulmanın olduğu günler ayın tekrar aydınlanması için büyüler yapıldı, teneke, davul, tencereler çalınarak gürültü çıkartıldı, silah atıldı, dua edildi ve hatta aya kurban verildi.
Mısırlılar, ayın, güneşin ışığını habersizce alıp kullandığına, bunun üzerine kurulan yıldızlar mahkemesinin de aya gündüzleri görünmeyi yasakladığına inandı. Sadece ay tutulmalarında ''açık görüşe'' izin verildiği ve o gün ayın yeryüzüne inip arkadaşlarıyla görüştüğü düşünüldü.
Şamanizmde de, tutulmalarda kötü ruhların güneşin ve ayın etrafını sardığı düşünüldü ve karanlığın felaket getireceği inancıyla kötü ruhları kovmak için ay tutulmasında ateşler yakıldı, gürültü çıkarıldı.
Budizm ve Konfüçyus'a göre, kötü ruhların işi sanılan tutulmalar karşısında tepkili tapınma törenleri düzenleniyordu.
Altay Türkleri'nin bir efsanesinde de ''yedi başlı dev'' (Yelbegen) ay ve güneşten öç almak için onları kovalıyor ve yiyordu. Altay Türkleri de ay tutulduğu zaman şöyle diyordu: ''Yine Yelbegen ayı yedi.''
AA
|
