|
|
|
|
|
|
Kalp ameliyatında ikiz etkisi
Birbirlerinden hiç ayrılmayan dört yaşındaki ikiz kardeşleri kalp ameliyatı da ayıramadı. Edanur'un kalp deliği kapatılırken kardeşi de ameliyata girdi, yoğun bakımda da elini tutup ona destek oldu. Onlar, hastane kayıtlarına 'ikiz etkisi iyileşmeyi hızlandırdı' diye geçti.
Aydın ve Neriman Gültekin çifti altı yıllık evli. Dört yaşında ikiz çocukları var. Edanur ve Sedanur, aynı babaları gibi tek yumurta ikizleri. Yaklaşık bir sene önce rutin muayenesinde Edanur'da kalp deliği olduğu ortaya çıktı. Tek yumurta ikizi olan kardeşi sağlamdı ancak Edanur'un kalbinde kapatılması gereken bir delik bulunuyordu. Edanur'un ameliyata alınması için geçtiğimiz pazartesi günü hazırlıklar yapıldı. Ancak Edanur'la birlikte kardeşi Sedanur da hazırlandı. Çünkü doktorlar; birbirlerinden bir an olsun ayrılmayan ikizlerin, ameliyatı iyi etkilemesi için yine yan yana olmasını istemişlerdi. Operasyon sırasında Sedanur, kardeşine en yakın noktada durdu. Girişimsel yöntemle yapılan operasyondan sonra yoğun bakımda gözünü açan Edanur, yine ilk olarak kardeşini gördü. İkiz kardeşler, yoğun bakımda bile doktorların gözetiminde oynamayı sürdürdüler. Bir gün sonra da odada yan yana yatıyorlardı. Böylece; tıp dünyasında, ikizlerin birbirinden ayrılmamasının iyileşme oranını artırdığına dair kanıtlara bir yenisi daha eklendi. Edanur hastaneden taburcu olurken kardeşinin elini tutuyordu. Hastane kayıtlarına 'ikiz etkisi iyileşme hızını artırdı' cümlesi yazıldı. Anadolu Sağlık Merkezi'nde gerçekleşen operasyonu Kalp Damar Göğüs Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Şükrü Mercan gerçekleştirdi. Mercan, konuyla ilgili sorularımızı yanıtladı:
*
Tek yumurta ikizlerinin birinde kalp sorunu görülmesi çok rastlanan bir durum mu; ikisinde birden olması gerekmez mi? Normalde o kadar yakın kardeşlerden birinde kalp rahatsızlığı görürsek diğerinde de normale göre daha sıklıkla kalp rahatsızlığına rastlıyoruz. Bu nedenle kardeşlerin ikisini kontrol altına alırız. Hatta ikizler dışındaki kardeşlerde de benzer kalp anomalilerini görmemiz mümkün oluyor. Ancak kimi durumda da tek yumurta ikizleri bile olsa birinde görülen soruna diğerinde rastlamayabiliyoruz. Zira, anne karnındaki gelişim sırasında birinde sorun ortaya çıkabiliyor.
* Neden Gültekin Kardeşler'in ameliyat dönemini birlikte geçirmesini istediniz? Bu noktada aile bizi uyardı; ikizlerin birbirlerinden hiç ayrılmadıklarını söylediler. Aralarında belli bir iletişim vardı. Sonra biz de doktorlar olarak toplanıp birlikte olmalarının iyileşme sürecine olumlu etki yapabileceğine karar verdik. Çünkü bu konuda tıbbi kayıtlar da var. Ameliyat öncesindeki gece beraber kaldılar. Ameliyatı onlara anlattık. Korkmamaları için, bunu bir oyun gibi kavramalarını sağlamaya çalıştık. Yoğun bakımlar oda gibi olduğu için kardeşini de özel olarak bilgilendirdik ve sterilizasyonunu sağlayarak yoğun bakıma aldık. Edanur, gözlerini açtığında ilk kardeşini gördü. Doktorculuk oynuyorlardı, çok mutluydular.
* Bu durum sağlam kardeş için sorun olmaz mı? Hastane ortamları korkutucu ve ürkütücü ise olabilir. Ama biz onlar için eğlenceli bir ortam yarattık. Durumu konuşarak, Sedanur'un anlayabileceği şeklinde izah ettik. Sonuçta hep güldüler ve iyileşme hızı da arttı. Ayrıca ameliyatı hastanın ön tarafını açarak yapmadık. Meme altından 5-6 santimlik bir kesi ile ameliyat yaptık. Ameliyattan sonra çocuklar kesi yeri görmediler. Ertesi gün yoğun bakımdan çıkarıldı. İkiz etkisi çok olumluydu. Hem ameliyat iyi geçti hem de onların psikolojileri iyiydi. Üstelik bunu hastane kayıtlarına not ettik. Bugün yine benzer bir vaka gelse yine aynı şekilde davranırız.
* Edanur'un hastalığı kalp deliği sorununa çocuklarda çok sık rastlıyor musunuz? Binde birden daha düşük bir oran. Ama çok doğum olduğu için her bin doğumdan bir tanesinde, bir kalp problemi oluyor. Bu bir tane sorunun yüzde 60'ı da kalp deliğidir.
ÇOCUKLARI İYİ GÖZLEYİN * Aileler, kalp deliğinden nasıl şüphelenmeli? Edanur'un hastalığı rutin kontrolleri sonunda ortaya çıkmış. Genellikle aileler; gelişme geriliği olursa, yaşıtlarına göre daha az kilo alırsa ve efor kapasitesi daha kısıtlı olursa şüpheleniyorlar. Edanur'un kalp deliği, bunları yaratacak kalp deliği değildi. İki kulakçık arasındaydı. Bu durumda gelişme geriliği olmaz; dolayısıyla da ailelerin şüphe üzerine doktora başvurma oranı azdır. Ancak bu çocuklar 20-30 yaşına geldiklerinde kalpte büyüme, eforunda kısıtlanma olur. Büyüklük çağında problemlerle karşılaşılır.
* Kalp deliğini kapatmak zorlu bir operasyon mu? Çok zor değil ama çok da basit değil. Bazen girişimsel yöntemle ameliyata gerek kalmadan kapatabiliyoruz. Kasıktaki toplar damardan girilip, oradan bir cihaz yardımıyla ve bir kapatıcıyla kalp deliğini kapatabiliyoruz. Gerçi Edanur'un kabindeki delik bu metotla kapatılamayacak kadar büyüktü ama buna karşın yine de kozmetiğe önem verdik. Büyüdüğünde görülmeyecek; memesinin altında gizli kalacak bir yarası olacak o kadar.
* Kalp deliği mutlaka kapatılmalı mı? Kalp deliği kapatılmadığı sürece akciğere normalden daha fazla kan gider; vücuda giden kanın üç misli! Bunun sonucunda kalp yorulur ve büyümeye başlar. Ve ondan sonra da kalp yetmezliği bulguları, sık akciğer bulguları ve çabuk hastalanma gibi semptomlar olur, hatta hastaneye bile yatırmak gerekir. Kalp deliği olan çocukta sık akciğer enfeksiyonu ve efor kapasitesinde azalma olur. Bu da çocuğun gelişimini etkiler. Ritim problemleri, solunum sıkıntısı olur. Özellikle kız çocuklarında, hamilelik dönemlerinde kalp yetmezliği ortaya çıkabilir.
ESRA TÜZÜN
|
|
|
|
|
|
|
|
|