SABAH - 12/02/2007 - Prof. Dr. Aydın Ayaydın

Şu an 12 Şubat 2007 - Pazartesi tarihli sabah.com.tr'yi okumaktasınız.
Bugüne ait sabah.com.tr içeriği için tıklayın »

kapat

Servislerimiz

Kapat

	RSS		Arşiv

	Kırmızı Alarm		Detaylı Arama

	Canlı Borsa		Sarı Sayfalar

	Sesli Haber		Yazarlar

	Podcast		Wap Sabah

	Egazete		Cep Sabah

	Kültür Sanat		Hava Durumu

	Astroloji		Sabah Çocuk

	E-posta		Uçak Seferleri

	Okur Temsilcisi		Mobil

Bizimle çalışmak ister misiniz?

Google Arama

Irak'taki suni krizin perde arkası

Uluslararası ilişkilerde duygusallığa yer olmadığı gibi mahalle kabadayılığı yerine diplomatik dil kullanımının olumlu sonuç verdiğini hepimiz biliriz . Ocak ayının sonlarında durup dururken Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen'in, Irak Milli Petrol Şirketi SOMO'nun petrol taşıyan Türk şirketlerine 'Kuzey Irak Yönetimine başvurun' dediği şeklindeki demecine tanık olduk. Bakanın bu çıkışına anlam veremeyen bizler gibi ilk tepki Başbakan Erdoğan' dan gelince konunun perde arkasını aralamaya çalışma ihtiyacı duydum. İşte size konunun perde arkası.
Halen Irak'ın fuel-oil , benzin ve türevleri ihtiyacı ağırlıklı olarak Türkiye ve diğer üçüncü ülkelerden Mersin limanı üzerinden transit olarak sağlanıyor . Bu husus da yine tamamen SOMO ve Anlaşmalar Genel Müdürlüğü inisiyatifinde. Buna Irak'taki koalisyon güçlerinin yakıt ihtiyacı ile Irak'ın kısmen Güneydoğu'dan sağladığı elektrik enerjisi de dahil.

İzinler DTM'den
Genel de bu transit nakliye anlaşmaları ve TR orijinli yakıt temini ve nakliyesi aynı şekilde Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM) Anlaşmalar Genel Müdürlüğü ve SOMO arasında yapılan anlaşmalar çerçevesinde ve yine Anlaşmalar Genel Müdürlüğü'nün belirli bir inceleme (!) süreci sonucunda izin verdiği firmalar aracılığı ile yürütülüyor.
Zaman zaman yıl içinde sorunlar yaşanmakta ve DTM mutad olduğu üzere yetkisini kullanarak transit geçişleri durdurarak çözüm yolu arıyor. Bu alacakların birikmesi nakliye firmalarının paralarının ödenmemesi ve diğer karşılaşılan özel arzu ve sorunların çözümlenmesi amaçlı oluyor.
Normal süreç, SOMO'nun yıllık alım anlaşması veya transit nakliye anlaşmaları yapması ve özel firmaların da SOMO ile yapmış olduğu anlaşmaları DTM bir inceleme sürecinden sonra teyid ederek gerekli izinleri vermesi şeklinde işliyor! Bu çerçevede mevcut firmaların anlaşmaları da en azından bir bölümü için 31 Aralık 2006'da sona erdi.

SOMO süreyi uzatmıştı
SOMO anlaşmaların yenilenmesi veya uzatılması konusunda 30'a yakın transit nakliye yapan firmalara ve DTM'ye 21.12.06 tarih ve MP828 sayılı bir yazısı ile mevcut firmaların kontratlarının süresinin daha önce verilen bilgiler ışığında otomatik olarak
31.01.2007 ye kadar uzatıldığını duyurdu. Ancak daha sonra bu firmalardan sadece birisine 11.01.2007 tarihinde gönderdiği bir yazı ile kontratların 31.12.2006 tarihinde bittiğini ancak eğer tekrar Irak'a akaryakıt temini konusunda arzulu ise "Please contact the concerned Authorities in the Northern Provinces" (Kuzey Irak otoritesiyle irtibata geçin) ifadesini kullandı. (Bu mektubun doğruluğu ve gerçekten SOMO tarafından gönderildiğinin teyidine mevcut belge ve üzerindeki ilginçlikler şiddetle ihtiyaç gösteriyor ki Bakan Tüzmen de 19 Ocak saat 15.00'te yaptığı basın toplantısında bu ilginçliğe dolaylı vurgu yapmasına rağmen tüm yapılan girişim durdurma ve söylemlerin "Bizi sınamasınlar Irak da sabah erken kalkan kural koyuyor. Anlaşmalar Genel Müdürlüğünden arkadaşlarım ne cep telefonu ile ne mail ile ulaşamıyorlar" diye özetledi.
Bu davranış devlet anlayışı ve işleyişi ile bağdaşmayan hele Irak gibi (durumu gerçekten ilişki açısından ve Kuzey'i dikkate aldığımızda bizim için ticaretin ötesinde hayati önem taşıyan nazik bir konudur) bir ülkeye sorun gerçekten var olsa dahi, gösterilmemesi gereken cok çirkin bir hamaset ve kahve delikanlılığını dahi aratır bir yaklaşım.

Gizli şifreler çözülebilir mi?
Irak karşılaştığı anlamsız reaksiyondan büyük bir rahatsızlık ve şaşkınlık yaşamıştır ki sonucunda 31.01.2007 tarihinde gönderdiği nota ile maalesef bu durum bizim restimizi gördüklerini ve bir şekilde ifade edilen bir politikadan vazgeçtiklerini değil mevcut politikanın bilinen şekli ile devam ettiği ve bir değişikliğin söz konusu olmadığı, diplomatik bir tarz ama bir ölçüde de bize ne yapmak istediğimizi nazik bir lisan ile anlatır ve ders verir şekilde kaleme alınmış.
Anlıyoruz ki ortada bir sorun yokken geçerli olmayan bir gerekçeye istinaden tüm sevkiyatları elektrik dahil alınan bir karar ile durdurduğumuzu ve 1 Şubat 2007 itibari ile uygulayacağımızı söyledik.
Bu durumda oturup makul bir insanın tüm bu yaşananların ve sizlerinde bildiği hadiselerin neden niçin olduğunu Türk kamuoyunun Irak'a karşı niye kıskırtıldığını ve reaksiyonun olumlu bir şekilde karşı tarafın geri adım atması ile çözüldüğünü ve muhtemelen mevcut Irak anayasası ve yeni düzenlenen ve Cumhurbaşkanı Sezer tarafından veto edilen Petrol kanununu dikkatle incelememiz gerekir ki, bir şekilde bu girişimin arkasındaki bazı şifreleri anlayabilelim.