SMS: AY yaz boşluk bırak mesajını yaz 4122'ye gönder
Yabancının tavrına göre iki senaryo
Devlet Bakanı AliBabacan Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu'nda "Ekonomidemoralherşey,beklentilerherşeydir.2007'deTürkiye'yegüvenenler,2008'egelindiğindepişmanolmayacaktır" dedi. "Bizegüvenenlerşimdiyekadarkazandı,buyıldakazanacak" anlamında bir söz. Dün de Türkiye'ye yönelik portföy yatırımları stokunun 65 milyar dolara ulaştığını işlemiştik. Doğrudan yabancı sermaye yatırımları da 2006 yılında 22 milyar dolara yükselecek. 2007 için Uluslararası Finans Enstitüsü'nün tahmini 22.4 milyar dolarlık bir doğrudan yabancı sermaye girişinin daha gerçekleşeceği yönünde. Buna karşılık portföy yatırımları 2006'nın 11 aylık döneminde 10.2 milyar dolar olmuş. Aynı kuruluşun yeni yayımladığı raporda sadece hisse senetlerine 2007'de 3.7 milyar dolarlık yabancı yatırımı bekleniyor. Bu yılın 11 ayındaki gerçekleşme ise hisse senetlerinde 2.5 milyar dolar. Yani hisse senetlerinde bir artış öngörülmüş. - Borsadaalımdalar - Ancak piyasalar çok hızlı davranıyor. Daha ocak ayı bitmeden üç haftalık dönemde yıllık tahmin edilen miktarın yaklaşık yarısının gerçekleştiğini söylemek mümkün. Çünkü geçen yıl sonunda yabancılarınborsapayıyüzde65.26ikenüçhaftadayüzde68.56ilerekorseviyeyeçıktı. Bunun parasal miktarı, borsadaki 52.5 milyar dolarlık halka açık kısmın piyasadeğeriüzerinden,1.7milyardolaravarıyor. Yabancılar yeni yılda bu kadar alım yapmış olabilirler. Bakan Babacan'ın söylediğinin doğru çıkabilmesi için, yabancıların Türkiye'ye yatırım yapmaya devam etmesi gerekiyor. Eğer portföy yatırımlarının devamını getirebilirlerse Türkiye'den kazanmayı da sürdürebilecekler. Yok küresel piyasalardaki gelişmeler veya başka nedenlerle Türkiye'yi terkedeceklerse kaybedecekler. Geçmiş yıllardaki rakamlar ve deneyimler bunu söylüyor. - Paragirişisürerse - Eğer sıcak para Türkiye gelmeye devam ederse yabancıların kazanması yanında başka neler olur? - YTL değerlenmeye devam eder. Döviz kuru daha ucuzlar. Faizler çok yavaş da olsa geriler. - Bu durum faize yatırımı cazip kılar. Dövize yatırımın getirisini düşürür. - Enflasyon yavaş da olsa düşer. - Büyüme mevcut trendini devam ettirir. - Ucuz dövizin etkisiyle ithalat artmaya, dış ticaret açığı büyümeye ve cari açık artmaya devam eder. Ama dış kaynak girişi ile cari açığın finanse edilmesi sorun yaratmaz. - İstihdamda düzelme meydana gelmez. - Türkiye'deki şirketlerin değeri artar ve yabancılar bu şirketleri satın almaya devam eder. - Ekonomide mevcut trendin devamı gelir. Türkiye'ye güvenerek yatırım yapanlar kazanır. - Paraçıkışıbaşlarsa - Eğer yabancı yatırımcılar güvenmez ve Türkiye'den para çıkışı olursa ne olur? - YTL değer kaybeder, döviz kuru yükselir. Bu durumda dövize yatırım yapmak cazip hale gelir. - Kur artışına parelel enflasyon yükselir. - Kur ve enflasyona paralel YTL faizleri daha yükselir, borsa düşer. - Üretim, istihdam ve ücretler düşer. Büyüme ivme kaybeder ve hatta küçülme başlar. - Şirketlerin değeri düşer, yabancılar kaybeder. - Döngübaşlar - Ülkeden para çıkışı halinde menkul değerler ve diğer aktifler ucuzlayacağından Türkiye'ye gelmeyen yabancılar için Türkiye kağıtları ve aktifleri daha cazip hale gelir. Bu durumda, eğer sermaye hareketlerini yasaklamayacaksak, yabancı sermaye yatırımları yeniden başlar. Bir süre sonra bugün şikayet ettiğimiz sorunları yeniden yaşamaya devam ederiz. Peki bu kısır döngüden çıkış yolu var mı? Bu da bir başka yazının konusu. - Sonuç - "Tabiatuyumsuzluklarınahengidir"Horace