kapat
   
22 Ocak 2007 Pazartesi
 
SABAH Gazetesi
 
Servislerimiz
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Abdurrahman Yildirim @ SABAH
SMS:
AY yaz
boşluk bırak
mesajını yaz
4122'ye gönder
 

Rekor sıcak paranın, soğuk yüzü de var

Cuma günü Türkiye'de Hrant Dink'in öldürülmesi olayına dışarıdan ABD Merkez Bankası FED'ın Başkanı Ben Bernanke'nin "Bütçe açığı kriz sebebi" dediği konuşması eklendi. Bir iç bir dış olumsuzluk birleşti ve bunun piyasalara belli bir etkisi oldu. Geriye kalanını da bugün yaşayacağız. Bernanke'nin vurgusunun bütçe üzerine olması ve daha uzun vadeyi kapsaması, etkisini sınırlayabilir. Kaldi ki küresel piyasalarda likidite de risk alma iştahı da yüksek ve bunun kısa vadede kesilmesi beklenmiyor. Hrant Dink cinayeti tek başına önemli bir gelişme ama küresel fon akışı bunun olumsuz etkisini törpüledi ve törpülemeye de devam edebilir.
- Dışarısı belirleyici - İç faktörlerin etkisini biliyor ve yaşıyorduk. Dış olayların yurtiçi finansal piyasaları ve reel ekonomiyi etkilemesi de yeni değil. Özellikle 1989'da sermaye hareketlerinin serbestleştirilmesinden sonra gündemde ama son yıllarda giderek etkisini artırdı. Yani iç olayların finansal piyasalara ve reel ekonomiye etkisi azalırken, dış gelişmelerin artıyor. Bu konuda sıçrama da dünya likiditesinin ve risk alma iştahının arttığı 2002'nin son çeyreğinde başladı. Kısa dönemli bazı kesintilerle Türkiye'ye sıcak para akışı devam ediyor.
- Sıcak para 65 milyar $ - Bitişikteki tabloda 2002 sonunda 8.2 milyar dolar olan yabancıların kısa vadeli sermaye hareketlerinin 2003'te yüzde 93.4'lük artışla 15.9 milyar dolara, 2004'te yüzde 104.1'lik artışla 32.4 milyar dolara, 2005'te yüzde 79.1'lik artışla 58.1 milyar dolara yükseldiğini görüyoruz. 2006 yılı şubat sonunda 67.2 milyar dolara çıkan, dalgalanmayla haziran sonunda 41.7 milyar dolara inen sıcak para stoku, yılı 64 milyar 971 milyon dolara çıkarak bitirdi. Buna göre 2006 yılında sıcak paranın büyümesi yüzde 11.9 ile geçmiş yıllara oranla hız kesti. Ama 65 milyar dolar da 290.4 milyar dolarlık milli gelirin yüzde 22'sine denk geliyor. Özelleştirme gelirlerinin rekora çıktığı, doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının 22 milyar dolarla tüm zamanların rekorunu kıracağı bir yılda sıcak parada gelinen düzey çok yüksek.
- 5 milyar $ yetti - Aynı zamanda finansal sisteminin büyüklüğüne göre de çok yüksek. Zaten mayıshaziran dalgalanmasında Türkiye'den çıkan sıcak para 4 milyar 891 milyon dolar. Dolar kuru en düşük düzeyinden en yüksek düzeyine göre yüzde 37 arttı. Hazine faizleri 10 puan yükseldi.
Dalgalanma sonrasında hazirankasım arasında Türkiye'ye Hazine kağıtları yoluyla 9 milyar 175 milyon dolar, hisse senetleri yoluyla 1 milyar 550 milyon dolar girdi. Sonuçta sıcak para toplamı haziran sonundaki 41.7 milyar dolardan 65 milyar dolara çıktı. Bu rakam aynı zamanda Şubat 2006 sonrası en yüksek düzeyi işaret ediyor.
- Etkisi ne olur? - Dünya likiditesi ve risk alma iştahı artmaya devam ettiği sürece Türkiye'ye de sıcak para girişi sürebilir. Bu durumda yurtiçi risklerin üstü örtülebilir. Ancak global likiditede değişiklik ve azalma başladığında, son üç dört yıldaki gelişmelerin tersi gündeme gelebilir.
65 milyar dolara ulaşan sıcak paranın yüzde 10'u Türkiye'yi terketmeye kalksa ve kısa sürede geri dönmese, mevcut ekonomik dengeleri çökertmeye yeter. Geçen yıl 5 milyar dolar çıktı ve en az onun iki katı geri geldi. Buna karşılık yarattığı etki ortada. Yılı ekonomik görünüm açısından adeta ikiye ayırdı. Şimdi ondan daha fazla bir para kalıcı biçimde çıkarsa daha ciddi bir dalgalanma yaşanabilir.
- Madalyonun diğer yüzü - Doğrudan sermaye yatırımlarındaki sıçrama ne kadar pozitif ve olumlu ise sıcak para girişindeki artış da o kadar riskli. Türkiye'yi küresel piyasa gelişmelerine çok hassas ve çok bağımlı hale getiriyor. Son 4 yılda dalgalı kurun ve küresel sermaye hareketlerinin büyük ölçüde pozitif yanlarını gördük, yaşadık.
Geriye ne kaldı? Bu hareketin nereye kadar devam edeceği elbette önemli ama negatif yanını yaşamadığımız da bir gerçek.
- Sonuç - "Paranın yüzü sıcaktır" Türk Atasözü

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Sermaye piyasasını kurtarmaya ince ayar yetmez   / 19-01-2007
 Yurtiçi tasarruflar artmıyor   / 18-01-2007
 Marka şehirler turizmi sıçratır mı?   / 17-01-2007
 Vatandaşın vadesi hâlâ üç ayın altında   / 16-01-2007
 Erdoğan'a selâm, istikrara devam mı?   / 15-01-2007
 Şener: Erdoğan, Cumhurbaşkanı seçilirse istikrar pekişir   / 14-01-2007
 Dövize 6 ayda 15 milyar dolar yatırım   / 12-01-2007
 100 milyar dolarlık ihracat hedefi niye korkutur beni?   / 11-01-2007
 2007'nin ayırıcı özelliği ne?   / 10-01-2007
 Türkiye'de dolardan sadece devalüasyon yıllarında kazanılıyor   / 09-01-2007
ABDURRAHMAN YILDIRIM
Rekor sıcak paranın, soğuk yüzü de var
Cuma günü...
UFUK SANDIK
Zenginin otomobili züğürdün çenesini yorar
Yapılan...
Pamuk'a hâlâ koruma yok
Başbakan Erdoğan'ın "301'den yargılanan isimlere, istemeseler de...
Verheugen ayıları kış uykusuna yatıracak
Avrupa Birliği Komisyonu Başkan Yardımcısı Günter Verheugen, eşi ile...
Otobüs biletini kimliği meçhul bir kadın aldı
Otobüs biletini kimliği meçhul bir kadın aldı
Hrant Dink'in katil zanlısı Ogün Samast'ın otobüs biletini, kimliği...
Ermeni diasporasına cenaze daveti
Ermeni diasporasına cenaze daveti
Dışişleri Bakanı Gül, Hrant Dink'in cenaze törenine Avrupa'daki...
IMKB
E: 40.201 D:% -0,14
DOLAR
S: 1,418 D:% -0,457
EURO
S: 1,837 D:% -0,407
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Pazar Sabah | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv | Künye | Ana Sayfa
   
    Copyright © 2003, 2007 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Üretim ve Tasarım   Merkez Bilgi Grubu