 |
| Osmanlı'da iktidar ve sanatçı çatışması
|
|
Derviş Zaim'in dördüncü filmi, ilki olan Tabutta Röveşata'nın özgünlüğünü, Filler ve Çimen'in karmaşık entrikasını ve Çamur'un yoğun simgeselliğini birleştiriyor. Ama temelde hepsinden farklı ve her anlamda ilgiye değer bir film Zaim kamerasını bu kez tarihe ve sanata uzatıyor: Osmanlı'nın gözde minyatür sanatına... 17. yüzyıl minyatür ustası Eflatun, 'Frenk resmi'ni de bilen ve seven, hatta ölen oğlunun yaptığı Batı tarzı portresini yanından ayırmayan bir adamdır. Baş çırağı ise, daha çok geleneksel minyatüre gönül vermiş bir nakkaştır. Eflatun, III. Murat'ın soyundan gelip İspanya'da büyümüş ve tahtta hak iddia eden bir şehzadenin yakalanması için, gönderilen ekipte yer alır baş vezirin isteği üzerine... Ondan beklenen, şehzadenin idamından  önce arşiv için bir resmini yapmasıdır ki 'kafası kesilecek adamın bir sureti elde kalsın!' Film, tarihimizin karışık ve karanlık bir dönemine son derece estetik bir tavırla eğiliyor. Frenk resmiyle nakış sanatı, taklit arzusuyla dinsel kökenli bir korku arasında tartışma. Kargaşa ortamı, yanlış kimlikler, bir ölüm ve kalım, kaba güç ve zekâ, hayat ve sanat çatışması. Mehdi isyanlarının gölgesinde geçen bu film, sanki biraz da Orhan Pamuk'un Benim Adım Kırmızı'sından beslenmiş gözüküyor. Doğu felsefesi, mistik tartışmalar, merkezi otoriteyle isyancılar, iktidarla sanatçı arasındaki bitip tükenmez ilişkiler... Kapadokya kayaları, eski kervansaraylar ve Anadolu bozkırı, bu hikâyeye mükemmel bir dekor olmuş. Müzik ve görüntü de çok  iyi. Zaim'in belki temel kusuru, senaryosunu bir ikinci gözün yardımına, en azından okumasına teslim etmemesi. Bu haliyle film, sıradan seyirci için fazla yüklü, izlenmesi zor bir görünüm arz ediyor. Oysa bu önemde bir filmin büyük kitleye ulaşması ne iyi olurdu! Biraz sadeleştirme, buna katkıda bulunabilirdi. Sinemamızda bu aykırı zirve, belki asıl ilgiyi bizden çok evrensel düzeyde bulacak. Yani, biraz da Orhan Pamuk'un kaderi gibi sanki...
CENNETİ BEKLERKEN * * *
Yönetim ve senaryo: Derviş Zaim Görüntü: Mustafa Kuşçu Müzik: Rahman Altın Oyuncular: Serhat Tutumluer, Melisa Sözen, Mesut Akusta, Nihat İleri, Mehmet Ali Nuroğlu, Rıza Sönmez, Altan Erkekli, Ahmet Mümtaz Taylan/ Özen Film dağıtımı.
|
