SABAH - 21/12/2006 - Abdurrahman Yıldırım

Şu an 21 Aralık 2006 - Perşembe tarihli sabah.com.tr'yi okumaktasınız.
Bugüne ait sabah.com.tr içeriği için tıklayın »

kapat

Servislerimiz

Google Arama

Türkiye pozisyonu yeniden revaçta

Yurtiçi tasarruflar dalga yedi. Mayıshaziran dalgalanması hem finansal yatırımların getirilerini eritti hem de tasarruf etme aracında değişikliklere yol açtı. Dalgalanmayla 2007'nin siyasi ve ekonomik riskleri, tasarruf piyasasında Türkiye pozisyonunu yeniden ön plana çıkardı. Mevduatın yaklaşık yarısının yerli para, yarısının yabancı para cinsinden tutulmasını ve kısa vadeli gidilmesini ifade eden Türkiye pozisyonu uzun yıllar istikrarsız siyasi ve ekonomik ortamda finansal piyasaların bulduğu en uygun portföyü ifade ediyor. 2001 sonrasında Türkiye'de vadeler uzama eğilimine girmiş ve yerli parayla yatırım ön plana çıkmıştı. Mevduatlar içinde dövizin payı 2006 ortasında yüzde 34.5'e kadar inmişken, kasım sonunda yüzde 37.2'ye yükseldi. Yerlilerin bu yılın 11 ayındaki genel tasarruf eğilimi, vade kısalmasından ve dövize ağırlık vermekten yana gelişti.

Tasarruflar artmıyor
Yukarıda yer alan tablodan izlenebileceği gibi, yurtiçi yerleşiklerin kasım sonu itibariyle finansal sistemde 403.3 milyar YTL'lik tasarrufu bulunuyor. Büyüme yılbaşına göre yüzde 12.9 düzeyinde kaldı. Bunun reel büyümesi de sadece yüzde 3.2.
Yani tasarruflardan elde edilen reel getiri bu yıl iyi gitmiyor ya da yurtiçi yerleşikler artık tasarruf edemiyor.

Yerlilerin tercihi
Yurtiçi yerleşikler döviz mevduatlarını daha hızlı artırıyor.
* 11 aylık dönemde yurtiçi gerçek kişilerin YTL mevduatları yüzde 15 artarken döviz mevduatları yüzde 25 büyümüş.
* Katılım bankalarının hesaplarında yüzde 27. Emeklilik yatırım fonları ve yatırım ortaklıklarında yüzde 13 düzeyinde artış var. Emeklilik fonlarının önceki yıllara göre hız kestiği dikkati çekiyor.
* 2006'da yıldızı parlayan bir yatırım aracı da repo. Yılbaşında yüzde 22 olan stopaj oranının önce yüzde 15'e ve ardından yüzde 10'a inmesiyle yeniden cazip hale geldi ve yüzde 60'lık büyümeyi yakaladı.

Gözden düşenler
Yerlilerin geleceğe yönelik algıladıkları risklerde artışa paralel olarak dövize yatırım eğilimi artarken aynı zamanda faizli enstrümanlarda vade giderek kısaldı. İç borçlanma senetlerinin vadesi uzarken yerli gerçek kişiler bu yatırım aracından giderek uzaklaştı. 11 aylık dönemde kişilerin bono ve tahvil yatırımlarında yüzde 12.7 azalma meydana geldi.
Yatırım fonlarına da talep azalıyor. Fonlardaki küçülme yüzde 23.5 düzeyine vardı.

Kime yarayacak
Türk Lirası yabancıların ilgisi ve yatırımlarıyla değerlenirken, bunun yarattığı cari açığın da etkisiyle yerliler yabancı paraya yöneliyor. Yabancılar haklı çıkarsa Türkiye kazanmış ama yerli tasurruf sahipleri kaybetmiş olacak. Yerlilerin korkusu gerçekleşirse, yatırımlarında haklı çıkacaklar ama bu genel anlamda Türkiye'nin kaybı olacak.

Sonuç
"İnsanların paraları yüzünden mahvolduğu ya da cesaretleri yüzünden öldüğü anlar olmuştur" Aristoteles