AB'ye uyum çerçevesinde RekabetKurulu'nca çıkarılan 2005/4 sayılı 'MotorluTaşıtlarSektöründekiDikeyAnlaşmalarveUyumluEylemlereİlişkinGrupMuafiyetiTebliği' yılbaşından itibaren yürürlüğe giriyor. Bu tebliğe göre, otomobil bayilik ve servis sistemi alışılmışın dışında yepyeni bir sistemi beraberinde getirecektir. Bugünkü yazımda motorlu taşıtlar dağıtım ve servis anlaşmaları ile ilgili Rekabet Kurulu'nca bugüne kadar çıkarılan tebliğler ve amaçlarını, yarın ise 1 Ocak 2007 tarihinde yürürlüğe girecek yeni tebliğ ile otomobil bayilik sistemi ve servis çalışma sistemine getirilen yeni düzenleme yükümlülüğü üzerinde duracağım.
İlktebliğinamacıneydi? Rekabet Kurumu'nun otomotiv sektörüne ilişkin ilk düzenlemesi 1998/3 sayılı tebliğ ile 01.04.1998 tarihinde yürürlüğe girmiştir. AvrupaKomisyonu'nunMotorluTaşıtlarDağıtımveServisAnlaşmaları'nailişkin1475/95sayılıBlokMuafiyetTüzüğü'nün mehaz teşkil ettiği 1998/3 sayılı tebliğin amacı, motorlutaşıtdağıtımıveservisinintüketiciyararıdoğrultusundayapılmasınısağlamakvesağlayıcınındağıtımsistemiiçerisindeveüreticilerindağıtımsistemleriarasındaetkinrekabetingerçekleşmesinisağlamaktı . Bu tebliğ, motorlu taşıtlar sektörüne yönelik bir düzenleme olmakla birlikte, sektörde yapılan belirli türdeki anlaşmaları kapsamaktaydı. Motorlu taşıtların, yedek parçalarını ve servis hizmetlerinin bir arada dağıtımı konusunda imzalanan anlaşmalar 1998/3 sayılı tebliğin sağladığı muafiyetten yararlanmalarına yöneliktir. Bu nedenle tebliğ yalnızca motorlu taşıtların dağıtımı, ya da servis hizmetlerine ilişkin olarak imzalanan anlaşmaları kapsamaktaydı. 1990'lı yılların başından itibaren araç, servis ve yedek parça satışının birlikte yürütüldüğü '3SPlaza' olarak adlandırılan tesisler önem kazanarak pazarda rol almaya başlamışlardır. AB'debenimsenen'3SPlaza'dağıtımsistemiTürkiye'yideetkilemişvemevcutmarkalardağıtımağlarınıbusistemiörnekalarakyenilemeyebaşlamıştır. 1995 yılında yayımlanan 1475/95 sayılı ABKomisyonTüzüğü' nü takiben ülkemizde de 1998/3 sayılı tebliğ ile piyasada yaygınlaşmaya başlayan bu sistem grup muafiyeti sistemi altına alınmıştır. Satış ve servisin birlikte olduğu anlaşmalar sistemde 1998/3 sayılı tebliğ kapsamında değerlendirilmiş, bunun dışında kalan ve sadece satışı veya sadece servisi kapsayan anlaşmalar 2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Tebliğ kapsamında incelenmiştir. AB,1998/3sayılıtebliğemehazteşkileden1475/95sayılıBlokMuafiyetTüzüğü'nü,2002eylülayındayürürlüğegiren1400/2002sayılıtüzükleyenilemiştir. 14400/2002 sayılı tüzükle komisyon, yenilikçi dağıtım sistemlerine imkan tanıyan daha esnek bir sistem getirerek, yalnızca motorlu taşıtlar sektöründe izin verdiği şecici ve münhasır dağıtım sistemlerinin birlikteliğine muafiyet tanımaktan vazgeçmiş, sağlayıcının her iki sistemden birisini seçmelerini öngörmüştür. Yeni tüzüğün getirdiği sistemde 1475/95'te benimsenen satışvesatışsonrasıhizmetlerinbirlikteliğizorunluluğundanvazgeçilmiş,yalnızcaaraçsatışıveyaserviseyönelikolarakimzalanananlaşmalarındamuafiyettenyararlanabilmesimümkünkılınmıştır . Yarın: Yılbaşında yürürlüğe girecek Blok Muafiyet Tebliği ne getiriyor?
