  |
|
Otomobil satış ve servisinde yeni dönem
AB'ye uyum çerçevesinde Rekabet Kurulu'nca çıkarılan 2005/4 sayılı 'Motorlu Taşıtlar Sektöründeki Dikey Anlaşmalar ve Uyumlu Eylemlere İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği' yılbaşından itibaren yürürlüğe giriyor. Bu tebliğe göre, otomobil bayilik ve servis sistemi alışılmışın dışında yepyeni bir sistemi beraberinde getirecektir.
Bugünkü yazımda motorlu taşıtlar dağıtım ve servis anlaşmaları ile ilgili Rekabet Kurulu'nca bugüne kadar çıkarılan tebliğler ve amaçlarını, yarın ise 1 Ocak 2007 tarihinde yürürlüğe girecek yeni tebliğ ile otomobil bayilik sistemi ve servis çalışma sistemine getirilen yeni düzenleme yükümlülüğü üzerinde duracağım.
İlk tebliğin amacı neydi?
Rekabet Kurumu'nun otomotiv sektörüne ilişkin ilk düzenlemesi 1998/3 sayılı tebliğ ile 01.04.1998 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Avrupa Komisyonu'nun Motorlu Taşıtlar Dağıtım ve Servis Anlaşmaları'na ilişkin 1475/95 sayılı Blok Muafiyet Tüzüğü'nün mehaz teşkil ettiği 1998/3 sayılı tebliğin amacı, motorlu taşıt dağıtımı ve servisinin tüketici yararı doğrultusunda yapılmasını sağlamak ve sağlayıcının dağıtım sistemi içerisinde ve üreticilerin dağıtım sistemleri arasında etkin rekabetin gerçekleşmesini sağlamaktı . Bu tebliğ, motorlu taşıtlar sektörüne yönelik bir düzenleme olmakla birlikte, sektörde yapılan belirli türdeki anlaşmaları kapsamaktaydı. Motorlu taşıtların, yedek parçalarını ve servis hizmetlerinin bir arada dağıtımı konusunda imzalanan anlaşmalar 1998/3 sayılı tebliğin sağladığı muafiyetten yararlanmalarına yöneliktir. Bu nedenle tebliğ yalnızca motorlu taşıtların dağıtımı, ya da servis hizmetlerine ilişkin olarak imzalanan anlaşmaları kapsamaktaydı.
1990'lı yılların başından itibaren araç, servis ve yedek parça satışının birlikte yürütüldüğü '3S Plaza' olarak adlandırılan tesisler önem kazanarak pazarda rol almaya başlamışlardır. AB'de benimsenen '3S Plaza' dağıtım sistemi Türkiye'yi de etkilemiş ve mevcut markalar dağıtım ağlarını bu sistemi örnek alarak yenilemeye başlamıştır. 1995 yılında yayımlanan 1475/95 sayılı AB Komisyon Tüzüğü' nü takiben ülkemizde de 1998/3 sayılı tebliğ ile piyasada yaygınlaşmaya başlayan bu sistem grup muafiyeti sistemi altına alınmıştır. Satış ve servisin birlikte olduğu anlaşmalar sistemde 1998/3 sayılı tebliğ kapsamında değerlendirilmiş, bunun dışında kalan ve sadece satışı veya sadece servisi kapsayan anlaşmalar 2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Tebliğ kapsamında incelenmiştir.
AB, 1998/3 sayılı tebliğe mehaz teşkil eden 1475/95 sayılı Blok Muafiyet Tüzüğü'nü, 2002 eylül ayında yürürlüğe giren 1400/2002 sayılı tüzükle yenilemiştir. 14400/2002 sayılı tüzükle komisyon, yenilikçi dağıtım sistemlerine imkan tanıyan daha esnek bir sistem getirerek, yalnızca motorlu taşıtlar sektöründe izin verdiği şecici ve münhasır dağıtım sistemlerinin birlikteliğine muafiyet tanımaktan vazgeçmiş, sağlayıcının her iki sistemden birisini seçmelerini öngörmüştür. Yeni tüzüğün getirdiği sistemde 1475/95'te benimsenen satış ve satış sonrası hizmetlerin birlikteliği zorunluluğundan vazgeçilmiş, yalnızca araç satışı veya servise yönelik olarak imzalanan anlaşmaların da muafiyetten yararlanabilmesi mümkün kılınmıştır .
Yarın: Yılbaşında yürürlüğe girecek Blok Muafiyet Tebliği ne getiriyor?
|
