Eski Doğu blokunda bankalar bizdeki gibi yabancılaşıyor
Bankacılık sektöründe yabancı payı arttıkça çoğunluğumuz tedirgin oluyoruz. Bu duruma en ilginç tepki de bankalarımızın yabancılaşmasına izin veren BDDK Başkanı Tevfik Bilgin'den gelmişti. Bilgin, 'Bankalar Birliği Başkanı'nın Mr. bilmem ne olmasını istemiyorum' demişti. Bir toplantı için gittiğim Ukrayna'da, bankacılık sektörü ile ilgili sektör temsilcilerinden edindiğim bilgiler bizdeki durumdan çok da farklı olmadığını ortaya koyuyor. Aslında bankacılık sektörüne yabancı ilgisinin sadece Ukrayna ile sınırlı olmadığını, Sovyetler Birliği'nden kopan diğer bütün Doğu Bloku (CIS) ülkelerinde daha ileri aşamada olduğunu görüyoruz. CIS ülkelerinde bankacılık sektöründe yabancı payı genelde yüzde 60 ile yüzde 90 arasında değişiyor. Ukrayna'da ise bu oran henüz yüzde 30 lar düzeyinde seyrediyor. Ukrayna bankacılık sektöründe irili ufaklı 166 adet banka var. Bu bankaların sadece ikisi devlete ait. Bunlar da Oschadbank ve Ukreximbank. Oschadbank 6500 şubeli, bizim Ziraat Bankası benzeri bir banka. Ukreximbank ise Ukrayna'nın Eximbank'ı. Ukrayna bankacılık sektörü şu aşamada bir yol ayırımında. Daha iki yıl öncesine kadar yüzde 15'lerde olan yabancı payı, bugün için yüzde 30'a yükselmiş durumda. Ancak ülkenin en büyük bankası olan Privatbank da Societe Generale ile görüşmelere başlamış bile. Bu bankanın 1 Haziran 2006 tarihi itibariyle sektördeki payı yüzde 11'dir. Bu bankanın da yabancılaşması halinde yabancıların Ukrayna bankacılık sektöründeki payı yüzde 41.2'ye ulaşacaktır. Görüldüğü gibi Ukrayna bankacılık sektöründeki yabancı payı sürekli artıyor. Ancak hala Sovyetler Birliği'nden ayrılan diğer ülkelerin gerisinde. Diğer CIS ülkelerinde yabancı payı yüzde 60 ile yüzde 90 arasında değişiyor. Ukrayna Merkez Bankası (NBU) ve Ukrayna hükümeti bankacılık sektöründeki yabancı payını kısıtlama konusunu tartışmaya başladı. Bu konudan rahatsız oldukları belli, amma atılmış somut bir adım henüz yok. Ukrayna bankacılık sektöründeki banka fiyatları da defter değerlerinin birkaç katı daha yükseklerde seyrediyor. Bu değerler şimdilik defter değerlerinin 1.5 ile 5.5 kat arasında değişiyor. En son Ukrsotbank için Banca İntesa'nın verdiği rakam, defter değerinin 4.9 katı kadardır. Demek ki, bankacılık sektörüne yabancı ilgisi sadece bizde değil, gelişmekte olan tüm ülkelerde devam ediyor. Ancak şu bir gerçek ki, bankacılık sektörünün yabancılaşması tüm ülkelerdeki insanların büyük bölümünü hem rahatsız ediyor, hem de etkiliyor.
