|
 |
|
  Türkiye'den İran'a yaptırım talebi
ABD'nin Yakındoğu işlerinden sorumlu Dışişleri Bakanlığı yetkilisi James Jeffrey, ''İran'da rejim değişikliği arayışında değiliz, istediğimiz davranış değişikliği'' derken, BM'den İran'a yaptırım kararı çıkması durumunda Türkiye'nin de bu yaptırımlara destek vermesini beklediklerini söyledi.
Washington'daki yabancı basın merkezinde, aralarında A.A muhabirinin de bulunduğu bir grup gazeteciyle ''ABD'nin İran politikası'' konulu bir yuvarlak masa toplantısı düzenleyen Jeffrey, Orta Doğu'da sıkıntılı birçok öncelikli konu bulunmasına karşın ABD'nin, İran'ın ''listenin başında'' olduğunu düşündüğünü söyledi.
Jeffrey,
''İran; ABD, uluslararası toplum, bölge halkı ve aynı zamanda kendi halkı için çok önemli bir problem. İran ile gündemimizin başında nükleer mesele geliyor ama tek konu bu değil'' dedi. James Jeffrey, İran'ın nükleer programı dışındaki sorunları, ''terörizme destek vermesi, özellikle Hamas ve Hizbullah'a desteği, Irak'ta istikrarı bozma çabaları, Körfez ülkelerine karşı tutumu, İsrail'in varlığını reddetmesi, Orta Doğu barış sürecine köstek olması, kendi ülkesindeki insan hakları ihlalleri'' olarak sıraladı.
ABD'nin, ''demokrasi isteyen halkların yanında olduğu'' ifadesini kullanan Jeffrey, buna karşın ''ABD, İran'da rejim değişikliği arayışında değil istediğimiz davranış değişikliği'' dedi.
İran'ı nükleer arayışından caydırmak için uluslararası toplumdan daha fazla destek almaya çalıştıkları ikili yaptırımlara işaret eden Jeffrey, ayrıca ABD'nin, bölgedeki dost ve müttefikleriyle ''İran'ın büyüyen askeri tehdidine karşı savunmayı güçlendirmek için yaptığı şeyler olduğunu'' söyledi.İran'a yaptırımların sadece askeri malzemeleri kapsayan çok dar bir alanda düşünüldüğünü belirten Jeffrey, ''Türkiye'nin de BM'nin bir üyesi olarak bu yaptırımları desteklemesini bekliyoruz'' dedi.
Demokrat Parti'nin ABD Kongresinde çoğunluğu ele geçirmesinin ardından İran politikalarının nasıl şekilleneceği yönündeki bir soruya karşılık Jeffrey, iç politika meseleleriyle ilgili yorum yapmamaya gayret gösterdiğini söyledi. Jeffrey, ''Ancak bir gözlemci olarak, ABD'deki siyasi çevrelerde Irak'taki gelişmelere ilişkin bir endişenin mevcut olduğunu söyleyebilirim. Bence bu Orta Doğu'da yaptığımız herşeye yayılmamalı, buna İran ve İsrail dahil'' dedi.
İRAN İLE MASAYA OTURMA
Irak konusunda İran ile masaya oturmak için defalarca görüşme çabasında bulunduklarını kaydeden Jeffrey, bunun ''İran'ın durumu algılama şeklinden dolayı'' gerçekleşemediğini söyledi.
Nükleer konularda da İran'a, uranyum zenginleştirmeyi durdurmaları koşuluyla masaya oturmayı teklif ettiklerini, ancak İran'ın yanıt bile vermediğini belirten Jeffrey, ''Asıl soru şu: Eğer ABD, İran ile konuşmayı öncelik haline getirmeye karar verirse İranlılar buna yanıt verecek mi, orası belli değil'' diye konuştu.''Bazı rejimlerle görüşmenin imkansız'' olduğunu ifade eden Jeffrey, buna örnek olarak İkinci Dünya Savaşı sırasındaki Hitler rejimini gösterdi ve ''iki ayrı dünyada yaşıyorsunuz'' dedi.
''Bir ileri, bir geri'' giden bazı rejimler olduğunu söyleyen Jeffrey, Orta Doğu'daki bu tip rejimlerin de ''konuşmaya istekli olduğunuzu söylediğiniz zaman, bunun zayıflıktan olduğu yanılgısına kapılıp taleplerini artırdıklarını'' kaydetti.
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın, ABD'nin Irak konusundaki ''Baker-Hamilton Raporu''ndan umutlu olduğu yönündeki bir soruya karşılık Jeffrey, Esad'ın genel olarak konuşması ve bu konuşmadan olumlu sonuç alınması çok zor birisi olduğunu söyledi.
KOMŞU ÜLKELERİN IRAK'TA ORTAK ÇIKARI
Jeffrey, İran'ın, Irak'ta ABD'yi zor duruma düşürmeyi isteyebileceğini ancak İran'ın çıkarının, Irak'ın istikrarından geçtiğini kaydetti.James Jeffrey, ''İran'ın, Irak'ta isteyeceği en son şey, durumun kötüye gitmesi. Çünkü komşu ülkede kaos, otoritenin olmayışı, çeşitli grupların farklı kimlik arayışına girmesi, sadece İran için değil başka ülkeler için de iyi bir şey değil. Burada İran, Türkiye, Suudi Arabistan, Ürdün, Suriye, Kuveyt aynı çıkarları paylaşıyorlar'' diye konuştu.
|
