SABAH - 10/11/2006 - Abdurrahman Yıldırım

Şu an 10 Kasım 2006 - Cuma tarihli sabah.com.tr'yi okumaktasınız.
Bugüne ait sabah.com.tr içeriği için tıklayın »

kapat

Servislerimiz

Google Arama

SMS:
AY yaz
boşluk bırak
mesajını yaz
4122'ye gönder

Seçim ekonomisi bilmecesi

Önce piyasalarda ekonomistler tarafından dile getirildi. Sonra Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz da konuya parmak bastı. Merkezi yönetim bütçesi şeffaf ve izlenebiliyor. Ama aynı durum yerel yönetim harcamaları için söz konusu değil. İstenirse seçim ekonomisi belediyeler üzerinden yapılabilir. Bu nedenle yerel yönetim harcamalarının dikkatle izlenmesi gerekiyor.
Önceki gün Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da "Seçim nedeniyle 2007 riskli mi?" sorusuna "Risk görmüyorum. 2007 bütçesini, seçim var, harcamaları artıralım zihniyetiyle hazırlamadık. Çok kararlı olduğumuzu bilmeniz lazım " dedi.

Belediyeler gözden uzakta
2007 Bütçesi'nde harcama artışları deflatörün üzerinde alınmasına karşılık sonuçta mali disiplinin göstergesi olarak yüzde 6.5 faiz dışı fazla hedeflenmiş. Eğer bir seçim yılında yüzde 6.5'lik fazla tutturulursa buna ancak "bravo" denir. Hükümetin bu konuda kötü bir sicili yok. 2004 yılındaki yerel seçimler öncesinde de IMF'nin istediği tasarruf önlemlerini aldı. Geçmişteki gibi popülist uygulamalara gitmedi. Ancak bu kez genel seçimler olduğundan dolayı durum farklı gelişebilir mi?

Özelleştirme geliri
Şüphe duyulduğu gibi, merkezi yönetim bütçesinin dışındaki harcamalara ağırlık verilecek mi? Öyle ya, belediyelerin gelirleri artırıldı, borçları silindi. Bu belediyelerin büyük çoğunluğu da iktidar partisinden. Üstelik bütçe ve harcamaları da denetlenmiyor, şeffaf değil, göz önünden uzakta.
Pekala yapılabilir. Neden olmasın ki.
Kaldı ki hükümet önemli özelleştirme geliri sağlayabilir. Halk Bankası ve elektrik dağıtımı satışta. Sadece bu iki kalemden 10 milyar doları aşan bir gelir elde etmek pekala mümkün. Bir de üstelik geçen ve bu yıl satılanların gelecek yıla yönelik taksit ödemeleri var. Buna karşılık 2007'de özelleştirme geliri düşük tutulmuş. Bütçedeki toplam özelleştirme geliri 5.22 milyar YTL olarak hedeflenmiş. Bu yılki gerçekleşme ise 12.43 milyar YTL olacak. Milli gelirin yüzde 2.2 düzeyinden gelecek yılı yüzde 0.8'ine bir düşüş söz konusu.

İstenmeyen durum
Bunun yanında Hazine'ye aktarılacak özelleştirme fonu 3 milyar 80 milyon lira. Geriye kalan 2 milyar YTL'yi aşan bir kaynak da sermaye ödemesi olarak KİT'lere aktarılacak. Oradan da istenildiği takdirde harcanabilecek.
Böylesi yoğun sermaye girişi ve yoğun özelleştirme geliri döneminde hükümet bütçe dışı harcamalara daha rahat kaynak bulabilir. Bunlar sonuçta harcamaları artırdığından dolayı enflasyonu da artırabilir. Sonuçta Merkezi Bütçe'ye de dokunulmamış olur. Çünkü bütçe herkesin gözü önünde. 50 milyar doları aşan bir yabancı portföy yatırımı var Türkiye'de. Böyle bir gelişme karşısında bu paranın piyasaları karıştırması işten bile değil.
Bu da seçim öncesinde hiçbir hükümetin istemeyeceği bir gelişme. Bu durumda hükümete "yüzde 6.5'e selam, bütçe dışı gelirlerle seçim ekonomisine devam" seçeneği kalıyor. Eğer Başbakan'ın söylediği gibi disiplin sürecekse, sorun yok.

Sonuç
"Dik duruyorsanız gölgenizin kambur olmasına aldanmayın" Japon Atasözü