  |
|
Sloganları kardeşlikti 1.5 milyon insan öldü
'Özgürlük, eşitlik, kardeşlik' sloganıyla başlayan Fransız İhtilali'nde kan ve gözyaşı hâkimdi. 1.5 milyon Fransız ölmüş, ihtilalciler Kral taraftarı olan Vendee bölgesi halkına soykırım uygulamıştı.
 Fransız İhtilali denince, aklımıza hep "özgürlük, eşitlik, kardeşlik" (liberte, egalite, fraternite) gelir. Ancak ihtilale yakından bakıldığında kan ve gözyaşı öne çıkar. Fransa Kralı 16. Louis, hazinenin boşalması üzerine halktan ve asillerden yeni vergiler talep edince EtatsGeneraux'u, yani parlamentoyu toplamak zorunda kaldı. Asiller, din adamları ve halkın oluşturduğu üç ayrı meclisten oluşan parlamento en son 175 yıl önce 1614'te toplanmıştı.
Etats-Generaux 5 Mayıs 1789'da toplanınca, halkın temsilcileri monarşinin yetkilerinin sınırlandırılması ve vergilerin yeniden düzenlenmesini istediler. Kralın bu talepleri kabul etmemesi üzerine 14 Temmuz 1798'de Bastille Hapishanesi baskınıyla Fransız İhtilali başladı. İhtilalden önce hâkim konumda olan asillerin malikâneleri yağmalanıp, ele geçen asiller öldürüldü. Papazlar aşağılanıp kovuldu ve Fransa'daki kiliselerin hemen hemen hepsi sanayi binalarına, askeri depolara ve eğlence merkezlerine dönüştürüldü
İhtilalciler, ülke nüfusunun önemli bir kısmını oluşturan din adamları, asiller ve tüccarların tüketici olduğunu düşünüyorlardı. Başta bu sınıflar olmak üzere Cumhuriyeti sevmeyecek insanlar öldürülmeliydiler. Fransa Kralı 16. Louis bile ihtilalcilerin öfkesinden kendini kurtaramamış, 21 Ocak 1793'te giyotinle idam edilmişti.
GÜNAHKÂR TOPRAKLAR
İhtilalcilerin icraatı Fransa'nın kuzeyindeki Vendee bölgesinde büyük tepkiye sebep oldu. Vendeeliler, ihtilalin uygulamalarına baş kaldırdılar, ancak bu hareketlerini çok pahalıya ödeyeceklerdi. Türkiye'de pek bilinmeyen bu konuda ülkemizin önde gelen tarihçilerinden Doç Dr. Ahmet Kavas'ın ilginç bir araştırması vardır.
Katolik mezhebine sıkı sıkı bağlı olan ve hayatlarını ekip biçtikleri topraktan sağlayan Vendeeliler büyük bir sadakatle itaat ettikleri krallarının idam edilmesinden sonra iyice ihtilale cephe aldılar. Fransa, bu sırada Prusya ve Avusturya ile savaşa girdiğinden, ülkenin her yerinde asker toplanıyordu. Vendeeli köylüler için askere gitmek topraklarını ekemeyecekleri için aç kalmaları demekti. Kralın idamı ve dinin rafa kaldırılmasına askere alma da eklenince, Vendeeliler Cumhuriyet idaresine karşı 4 Mart 1793'te isyan ettiler. Birinci Vendee Savaşı olarak da bilinen bu ilk savaş 23 Aralık 1793'te sona erdi. Fakat Vendeeliler, 1832'ye kadar üç defa daha merkezi idareyle savaşacaklardı.
Vendeeliler'in ordusu "Katolik ve Kraliyet Ordusu" adını taşıyordu. Birinci Vendee Savaşı çok kanlı sonuçlandı. 1793 Mart'ında Cholet'de başlayan isyan bütün Vendee'ye yayılmıştı. İhtilalciler, isyana çok kızmış, Vendee'yi haritadan silmeyi kafalarına koymuşlardı. Vendee'de yaşayanların tamamına isyancı damgası vuruldu.
Bir Vendeeli bile kalsa savaş devam edecekti. Vendeeli Cumhuriyet taraftarı bile katledilecekti. Vendeeli olmak öldürülmek için yeterliydi.
KADIN VE ÇOCUKLAR ÖLDÜRÜLDÜ
Savaşlarda birbiri arkasına başkomutanlarını kaybeden Vendee Ordusu'nun başına 21 yaşındaki Henri de la Rochejaquelein geçti ve girdiği çarpışmalarda gösterdiği cesaretle kahraman olarak tarihe geçti. Cumhuriyetçilerin eline geçen Vendeeler "Yaşasın din, yaşasın kral" diyerek can veriyorlardı.
Fransa'da 1793'ün sonlarına doğru Robespierre ve Kamu Güvenliği Komitesi'nin terör idaresi başlamıştı. Ülkenin her tarafında insanlar Cumhuriyet düşmanı diye öldürülüyordu. Yeni idare, Vendee isyanını bastırmak için zehirden orman yangınına kadar her yolu kullandı. Bölgede tam bir katliam yapıldı. Vendee bir mezarlık haline gelmişti. Vendeeliler'i öldürmek için giyotin, suda boğma, kurşun, süngü gibi her yol kullanıldıysa da savaş aletlerinin hazineye yük olduğu düşünüldü. Kurşun kullanmaya gerek yoktu, zehir daha az masraflıydı. İsyancı doğurmasın diye kadınlar ve büyüyünce asi olurlar diye çocuklar bile öldürülmüştü.
Cumhuriyet Ordusu komutanlarından Westermann Paris'e gönderdiği mektupta, "Artık Vendee yok. Kadınlarıyla ve çocuklarıyla kılıçlarımız altında öldüler. Onları meralarına ve ormanlarına gömdüm. Bana verilen emirleri yerine getirerek çocukları atların ayakları altında ezdim, bir daha haydutlar doğurmasınlar diye kadınları katlettim. Hepsini yok ettiğim için bana kötülük yapmak üzere yaklaşabilecek bir esirim bile yok".
AVRUPA TARİHİNİN İLK SOYKIRIMI
Vendee'nin nüfusu savaştan önce 815 bin kişiydi. Cumhuriyetçiler, bölge halkının yarıdan fazlasını yok ettiler. Cumhuriyet Ordusu komutanlarından Hoche, 600 bin kişinin öldürüldüğünü söyler. Suçlu suçsuz denilmeden Vendeeliler'e karşı yapılan bu katliam Avrupa'da tarihindeki ilk soykırımdı.
Fransa'da yeniden krallık idaresi kurulunca, 1814'te katledilen Vendeeliler'in cesetleri toplu olarak gömüldükleri çukurlardan çıkarılarak dini törenlerle kilise bahçelerine ve mezarlıklara gömüldü.
|
