  |
|
Mücevheratta kayıtdışılık nasıl önlenir?
Kuyumcuların yurtdışından ithal ettiği pırlanta ve kıymetli taş ithalinden alınan ÖTV yüzde 20 civarındadır. Ancak bu kıymetli taşların resmi yollardan getirilmesi gerekirken, İsrail ve Hindistan gibi ülkelerden yolcu beraberinde kayıtdışı yollardan veya geri iade edilmek üzere fuar veya gösteri amaçlı olarak ülkemize 'karne' ile getirilen pırlanta ve kıymetli taşlar için yüzde 20 ÖTV alınamıyor. Sektördeki yaygın kanıya göre, fuar veya gösteri amaçlı olarak karne ile getirilen bu tür kıymetli taşlar geri gitmiyor. Yerine sahtesi geri gidiyor veya geri gitmiş gibi işlem yapılıyor. Dolayısıyla devletin vergi kaybı oluyor. 'Yolcu beraberinde' veya 'karne' ile gelen taşlar sıfır vergi maliyetlidir. Böyle olunca da dürüst davranıp, resmi yolardan taş getiren kuyumcu esnafına karşı haksız rekabet yaratılıyor.
Pırlanta satış fiyatları, dünya uygulamasında 'Rapaport listesi' ile belirlenir. Bizim kuyumcu esnafı da dünya pırlanta fiyatlarına paralel olarak Rapaport listesi ile satış yapmak zorundadır. Oysa ülkemizde yüksek oranlı ÖTV uygulaması olduğu için bunu fiyata yansıtacakları zaman dünya fiyatlarının çok üstünde bir satış fiyatı oluşuyor. Bu fiyatla da mal satma imkanları yok.
Pırlanta ve değerli diğer taşlarda, ÖTV oranındaki yükseklikten sonra, piyasada iki tür satış fiyatı oluştu. Bir tanesi resmi yollardan ithalatı yapılan pırlanta ve kıymetli taşlar. Diğeri ise yolcu beraberinde getirilip hiçbir ÖTV yansıtılmayan fiyatlar ile, genellikle fuar dönemlerinde teşhir amaçlı 'karne' ile getirtilen malların satılması ve yerlerine taklidinin gönderilmesi sonucu oluşan daha ucuz fiyatlar.
Yüksek oranlı ÖTV uygulaması, kuyumcuları kayıtdışı yollara itiyor. Elindeki malı, müşteriden almış gibi gösterince ÖTV uygulanmıyor. Altın ve taş bölümü hariç, işçilik ve diğer işler için sadece KDV uygulanıyor. Böylelikle yüksek oranlı ÖTV'den kurtulunmuş oluyor. Maliye, sektöre kulak verip çözüm yolu bulursa, değerli taşların satışı kayıt altına alınacağı için daha çok vergi geliri elde edilir.
|
