| |
|
|
Kaşgar... Anadolu'da bir kent gibi
Çin'deki Uygur Özerk Bölgesi Şinciang'ın başkenti Urimçi'den havalandık ve... "2 saat" uçtuk. Dağların tepeleri hala kar altındaydı. "Rotamız" Çin'in en uç noktasına doğruydu. 2 saat sonra Kaşgar'daydık.
Kaşgar'a "ipek yolu üzerindeki inci" deniliyor. İlçe ve köyleriyle birlikte nüfusu 3 milyon 600 bin. Kent merkezi ise 350 bin. Halkın yüzde 90'ı Uygur. Yüzde 10 ise "Kırgız, Tacik ve Çinli."
Yollarda bisiklet, motorsiklet çok. At arabası da öyle. Otomobil, Çin'in diğer bölgelerinden az. Burası Çin'in "batı ucu." Çin'de Batı'ya gittikçe gelir düzeyi düşüyor. Çin'in "pamuk deposu" olan Kaşgar tarihi ve kültürel zenginliklere sahip ama, insanlar fakir.
Kaşgar'ın 4 yıldızlı tek otelinde kaldık: Taxınan Barony Hotel. Otelde, sokakta, çarşıda insanlarla anlaşmak çok kolay. Kaşgar Pazarı'nda 28 yaşındaki Halim Can'dan "hediyelik eşya" aldık. Baba adı Mehmet Muhammet. Halim' in 2 kızı var: Mesture ile Sumeyye. Dini, İslam. Halim Can tutturdu "akşam yemeğine yuvama gelesiz, ailem efradı ile tanışasız." "İşimiz var, gelemeyiz" dedik, Halim mahsunlaştı.
Kaşgar'da 1.400 öğrencisi olan bir okulu gezdik. Uygur diliyle eğitim veriyor. Tabii "Çince dersler" de var. 3. yıldan itibaren "İngilizce öğretilmeye başlanıyor." Köksal Toptan "yaz tatili ne kadar" diye sordu. 1 aymış.
Sokaklar "Anadolu sokakları gibi." Kıyafet deseniz yine öyle. Sokak arasındaki bir kahvenin önünde Kaşgarlılar oturmuş, sohbet ediyorlardı. "Selamünaleyküm" diye karşılandık. "Beli (belli) Türksüz" dediler ve hemen oturttular: - Açmasınız?.. Ne yer, ne içersiniz?.. Haliniz yahşi midir?.. Türkiye yahşi midir?
|