|
Lukoil hamlesi
Yukos'un yok edilip Putin muhalifi patronu Mikhail Hodorovski'nin Sibirya'da bir cezaevine gönderilmesinden sonra Rusya'nın en büyük "özel" petrol grubu konumuna yükselen Lukoil, ilginç bir dönemde Türkiye pazarına giriyor:
* Kamuoyu araştırmalarına göre, Türk halkı hızla Batı'ya sırt çeviriyor.
* Kimliğini tanımlarken ilk unsur olarak Müslümanlığı öne çıkaranlar yüzde 50'yu aştı.
* AB'ye destek yüzde 50'nin altına düştü.
* Rusya geçen ay Bakü'de yapılan İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) dışişleri bakanları toplantısına ilk kez gözlemci sıfatıyla katıldı.
* İKÖ Genel Sekreteri Prof. Dr. Ekmelettin İhsanoğlu, Moskova'yı ziyaret etti.
* AB'nin Rusya'yı petrol ve doğalgazını jeostratejik hamleleri için silah olarak kullanmakla suçlamasından sonra MoskovaWashington arasında yeni "Soğuk Savaş" yorumları iyice arttı.
* Tarihlerinde 13 kez savaşan Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkiler, batılı gözlemcilere göre "Stratejik" boyutlara ulaştı.
* Kremlin, Başbakan Erdoğan'ın Rusya Başkanı Putin'le en sık telefon görüşmesi yapan liderler arasında yer aldığını duyurdu.
* İki ülke arasında ziyaretler iyice sıklaştı. Son iki ayın dökümü şöyle: Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov geldi. Arayı soğutmadan Cumhurbaşkanı Sezer ile Dışişleri Bakanı Gül gitti. Şimdi de TBMM Başkanı Arınç, Moskova yolcusu.
* Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü'nün dönem başkanlığı Ekim ayında Rusya'ya geçiyor.
* Rusya Enerji Bakanlığı, "Türkiye'nin hayati bir köprü olduğunu" açıkladı.
* Lavrov, "Türkiye, küresel politikalarımızda başlıca önceliklerimizden biri" dedi.
* Putin, yıl başında dış politikada balans ayarı yapılacağını duyurdu. Bu değişiklik en çok Ortadoğu'yu etkileyecek. Bölge ABD ile Rusya'nın kapışma sahnesi olacak.
Putin büyük oynuyor
Tüm bu unsurlar birleştirildiğinde ortaya çıkan tablo özetle şöyle: Stalin'in bile hayal edemediği güce kavuşan ve Sovyetler Birliği'nin çöküşünün ezikliğinden kurtulan Putin'in Rusya'sı müttefikleriyle dünyanın dengesini değiştirmeye hazırlanıyor. Müttefikleri? Önce Çin. Sonra Hindistan. Onları Türkiye ile İran ve Kazakistan izliyor.
Kremlin kulislerinde, "Putin ile Erdoğan'ın dünyanın tek kutuplu, tek süpergüçlü bir düzenle yönetilmemesi gerektiği konusunda görüş birliği içinde oldukları" fısıldanıyor.
İşte böyle bir konjonktürde Lukoil, Türkiye'nin kapısını çaldı. Karadeniz kıyısında 8-10 milyon ton kapasiteli rafineri ve akaryakıt istasyonları zinciri kurma iznini aldığında, Türkiye'de bu sektörde en büyük yabancı sermaye yatırımını gerçekleştirmiş olacak.
Lukoil'in rakamları baş döndürüyor: Sadece 15 yıllık geçmişi olmasına rağmen dünya petrol rezervlerinin yüzde 1.3'ünün, üretiminin ise yüzde 2.1'inin sahibi. Rusya üretiminin yüzde 18'ini sağlıyor. Cirosu 30 milyar doların üstünde. Çalışan sayısı 100 binin üstünde. Rusya'nın dışında Odessa ve Burgaz'da rafinerileri var. Yunan ulusal petrol şirketi "Hellenic Petroleum"un yüzde 23'ünü denetliyor. Rusya, Romanya, Bulgaristan, Litvanya ve Güney Kıbrıs'ta akaryakıt istasyonları zinciri sahibi. ABD'de Getty grubunun 1500'ü aşkın akaryakıt istasyonunu satın alarak, Başkan Bush'un uykularını kaçırdı.
Putin'in Rusya'sı Türkiye'de büyük oynuyor. Doğrusu ortam da uygun:
60 yıllık Türkiye-ABD işbirliğinin suya sabuna dokunmayan 2 sayfalık metinde özetlendiği ve Türk halkının yüzünü Doğuya çevirmeye başladığı bir dönemi, birkaç yıl önce aklının ucundan bile geçiremezdi herhalde...
|
