 |  |
 |
|
Beyin göçüne dikkat!
Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği ( TÜSİAD ) çeşitli konularda raporlar hazırlıyor, sorunlara çözümler öneriyor. Bunlardan biri geçen hafta açıklanan eğitimin ekonomik büyümeyle olan ilişkisini ele alan rapordu.
Rapordaki önemli ama benim kuşkuyla baktığım saptamalardan biri şöyleydi: "Verimlilik artışı ile insan sermayesi arasındaki bağ güçlendirilirse, Türkiye'nin yıllık büyüme hızı 22.5 puan artabilir." Bu saptamayı, nasıl hem önemli bulup hem de kuşkuyla karşılıyorum? Anlatmaya çalışayım.
Eğitimin ekonomiye katkısını elbette biliyorum. Ancak kritik nokta şu: Eğittiğiniz kişiye, edindiği bilgileri kullanacağı bir iş ortamı sunuyor musunuz?
Mal ve hizmet üretecek sermaye yapılanması olmazsa o eğitimli kişiler nerede çalışacak? Bunun en vahim örneğini, Sovyetler Birliği'nin çöküşünde gördük.
Son derece iyi eğitimli mühendisler çalışacak yer bulamadı. Hatta bunlardan bazıları mafyanın eline düştü. Doktor kadınlar fahişelik yapmak zorunda kaldı.
Ancak Rusya ekonomisi toparlandığında bu kişiler işlerine döndüler ve ülke hızla kalkınmaya başladı.
Peki bizde durum ne? Son olarak Avrupa Birliği Komisyonu, Ankara'yı şöyle uyardı: " Beyin göçüne dikkat et... Her yıl iyi eğitim görmüş 100 kişiden, 59 'unu kaybediyorsun. "
Komisyon, üniversite ya da yüksek lisans eğitimi için gelişmiş ülkelere giden öğrencilerin önemli bir bölümünün daha sonra ülkelerine dönmediğini belirtiyor. " Bunları kazanmak için uğraşmalısın " diyor.
Peki bu arkadaşlar niye kaçıyor?
Komisyon temel nedenleri saptamış:
*Zihinlerinde parlak projelerle dönenler, Türkiye'de hayal kırıklığına uğruyor. Bunun üzerine tekrar yurtdışına gidiyorlar.
*Ekonomik istikrarsızlık, düşük ücret politikaları, gelecek endişesi dönmeyi engelliyor.
*İş hayatına müdahale eden siyaset ve kayırmacılık, genç ve parlak beyinleri Türkiye'den soğutuyor.
*Araştırma-geliştirmeye, teknolojiye gereken önemin verilmemesi, kaliteli elemanların kaçmasına yol açıyor.
Yani... Evet eğitimi destekleyelim... Ama daha önemlisi, iş aleminin kendine çeki düzen vererek beyin göçünü azaltması gerekiyor. AB Komisyonu'nun eleştirileri tam da TÜSİAD üyesi şirketlere yönelik değil mi?
İşte bu yüzden TÜSİAD'ın raporundaki bazı saptamaları, doğru olmalarına rağmen kuşkuyla karşılamıştım.
|
