|
|
2.5 milyar dolarlık Atak
Türkiye'nin milyarlarca dolarlık savunma sanayiinde dev bir toplantı için geri sayım başladı. 27 Haziran'da yapılacak Savunma Sanayi İcra Komitesi toplantısı diğerlerinden çok önemli. Nihai karar beklenen en önemli proje; maliyeti 2-2.5 milyar dolar arasında değişecek taarruz helikopteri projesi. Plana göre, ilk etapta 30, ardından 20, sonra da 41'i opsiyonel bazda toplam 91 savaş helikopteri alınacak. Dünyanın ABD'den sonraki en büyük alımı. İtalyanlar'ın AgustaWestland firmasının Mangusta A-129, Eurocopter'in Tiger, Rusların Kamov Ka-52 ve Güney Afrika'nın Denel firmasının Rooivalk helikopterleri arasında kıyasıya bir mücadele yaşanıyor. Ortalık toz duman. Kamov, Agusta ve Denel şirketleri, Türkiye'ye, "Üretim hattı dahil, helikopterlerin tüm lisans, satış haklarını verelim, tüm dünyaya beraber satalım" diyor. Eurocopter ise Türkiye'ye ortak üretim teklif ederken, bunun "Avrupa yolunda Türk-Fransız işbirliğini arttıracağı" yönünde çok ilginç ve güçlü bir 'mesaj' veriyor. Hatta, Eurocopter, "Tek rakibimiz Amerikan Apache idi. Şimdi, o da çekilince tek favori biziz" ifadesini bile kullanıyor. Kimileri az şans tanısa da Güney Afrikalılar, 'yükseksıcak' denilen high-hot testlerinde Türk pilotlarını en çok tatmin eden performansı kendi helikopterlerinin sağladığını savunuyor. Motor performansı çok önemli. İddiaya göre, Tiger ve Mangusta motorları performans sorunu yaşayabilir. İtalyanlar bunu giderdiğini savunuyor. Eurocopter da, "Tiger'ı ben sizin istediğiniz seviyeye getirebilirim" vaadinde. Ama Türkiye'nin istediği 47 aylık sürede bu sözlerin hayata geçmesi kritik önemde. Eskiden Türkiye'nin yasaklı listesinde olan Güney Afrika'nın dezavantajı da siyasi. Ayrıca, Eurocopter'in, kendisinden motor ve dinamik sistemi sağlayan Güney Afrikalılar'a, Türkiye'de ihaleyi kazanırsa misilleme olarak bunları vermeyeceğini savunanlar bile var. Ama Tiger ve Mangusta'nın silah sistemleri dahil bazı artıları dikkat çekerken, ileride özellikle İtalyanlar'ın Amerikan lisanslı hellfire füzeleri için Türkiye'ye garanti vermesi önemli. Genel maksat modeli Cougar'ın Türkiye'de yaşadığı teknik problemler de üreticisi Eurocopter'in 'sırası mı şimdi' diye canını sıkıyor. Ruslar ise, " Helikopterimiz dizayn aşamasında. Ama birlikte geliştirebiliriz" diyor. Savunma Sanayi Müsteşarı Murad Bayar kararlı, "Tek bir tipte helikopter alacağız. Biz kararın çıkması için her tür değerlendirmeyi bitirdik. Artık son karar siyasi ve askeri otoritede" diyor. Karar mercii belki de son dönemin en zor kararlarından birini vermeye çalışacak. İş, "Bu helikopter iyi" demekle bitmiyor. Kararın önemli bir bölümü, bu ihalenin ne derece siyasi koz olarak kullanılacağından oluşuyor. Tabii, herkes sonuç beklerken, daha önce lisans ve kaynak kodu ile ilgili şartlardan dolayı çekilen Amerikalılar'ın son dönemde artan baskıları nedeni ile karar ileri tarihe de ertelenebilir. Hatta Amerikalılar'ın katılabilmesi için ihalenin yeniden açılabilmesi olasılığı var. Yani, bir anda Amerikan Bell Textron King Cobra ve özellikle Boeing'in Apache helikopterlerini yeniden karşımızda görme şansımız bulunuyor.
|