|
|
Herkesin genetik yapılanması farklıdır
Kuşkusuz sayısız fiziksel özelliğimiz, dış görünüşümüz ve kişilik yapılanmamız, kalıtımla belirlenir. Anneniz ilk doğumdan sonra şişmanlamışsa, aynı şeyin sizin de başınıza gelebileceğini bilirsiniz. Kayınpederinizin başında doğru dürüst saç yoksa, eşinizin de zamanla ona benzemesi mümkündür. Sizin cildinizde akneler varsa, çocuklarınızın da ergenlik çağında aynı sorunla karşılaşacağına kesin gözüyle bakabilirsiniz. İnsanın nereye kadar aile ve kalıtımla, nereden itibaren toplum ve dış etkenler tarafından şekillendiği sonsuza kadar konuşulabilir.
YENİ ÇÖZÜLDÜ Kalıtımın ne kadar etkin bir faktör olduğu, her zaman bilinirdi. Ama bilim olarak gelişmesi çok yenidir. Gazetelerde haberler çıkar; şişmanlık geni bulundu, tiryakilik geni bulundu gibi... Kuşkusuz bu keşifler, günün birinde sorunları başlamadan önlemeyi başaracak. Ama şimdilik, genetik birçoğumuz için gizemini koruyor. İnsan genlerinin dizilimi ve genetik yapımızın detayları hakkındaki araştırmalar, daha 2003 yılında tamamlandı. Bu çalışma sonucunda, insan DNA'sında yer alan 25 bin genin dizilimi ortaya konuldu. Bu büyük bir devrim niteliğindeydi. Araştırmalar devam ederken, bir yandan da bu bilgiler, hızla yaşama yansımaya başladı.
BESİNLER ETKİLER Belirli besinlerin genel olarak sağlığımıza yararlı veya zararlı olduğunu biliyoruz. Tamamen genetik araştırmalar üzerine kurulan nutri genomik ise, bu besinlerin hangi genleri etkilediğini araştırıyor. Örneğin, brokoli, GST adlı bir geni geliştiriyor. Bu gen, vücudumuzdaki en etkin antioksidan olan glutathione enzimini artırıyor. Yeşil çay, tümörlerin büyümesine neden olabilen, HER-2 adlı bir geni yavaşlatıyor.
HERKES FARKLIDIR Bazı genellemeler yapsak da, her insan farklıdır. Bu nedenle tedavide basmakalıp reçetelerin yararlı olması mümkün değil. Herkesin, bir mikroba, bir gıdaya, bir ilaca, bir travmaya veya bir yoksunluğa vereceği tepki farklıdır. Çünkü herkesin genetik yapılanması, metabolizması değişiktir.
ZAYIF VE GÜÇLÜ YANLAR Bazı insanlarda toksinler kolayca etkisiz hale gelebilirken, diğerlerinde büyük bir tahribata yol açar. Bazıları bir tek gece uykusuzlukla perişan olur, diğerleri gözünü kırpmadan işine devam edebilir. Kimileri ne kadar çok yese de incecik kalır, diğer bir grup su içse kilo alır. Bazı insanlar yaşamları boyunca sigara içmediği halde akciğer kanserine yakalanırken, günde 2 paket sigara içen bir insanın başına hiçbir şey gelmeyebilir. Bu çelişkiler, bizi genel bilgilerimiz hakkında kuşkuya düşürebilir. Ama bunun cevabı genlerimizde saklıdır. Bu yöntem, genetik olarak hangi hastalıklara yatkın olduğumuzu, zayıf ve güçlü yanlarımızın hangileri olduğunu tesbit eder. Örneğin;
* Kalp hastalıklarına yatkın mısınız?
* Vücudunuz B vitaminlerini ne kadar etkin kullanabiliyor?
* Zararlı toksinlerden arınma (detoksifikasyon) yeteneğiniz güçlü mü?
* İltihaplanmaya (İnflamasyona) karşı dirençli misiniz?
* Kemikleriniz ileride ne durumda olacak?
* Antioksidan mekanizmalarınız yeterince güçlü mü?
* İnsüline karşı ne kadar duyarlısınız? Nutri genetik analizler, tüm bu sorulara cevap verir. Genlerimizde hangi eğilimlerin, avantajların veya zaafların olduğu ortaya çıktıktan sonra, tamamen kişiye özel bir diyet ve yaşam tarzı programı yapılır. Böylece olası tüm risklerden uzak, sağlıklı bir yaşam sürebiliriz.
Dr. Yasemin Fatih Amato
|