Tüpraş'ın ve Erdemir'in parası bugünü kurtardı, peki ya sonrası?

Cari açık bütün tahminleri aşarak büyüyor. İki aylık gerçekleşmeler yıllık hedef 22.3 milyar dolar değil 30 milyar dolar civarında bir cari açığa doğru gidildiğinin işaretlerini veriyor. Cari açıktaki bu hızlı büyüme ürkütücü.

Madalyonun diğer yüzü
Ancak madalyonun bir de öteki yüzü var. Ödemeler dengesinin finansmanında iyileşme ve kalite artışı devam ediyor. Bitişikte bunun bir tablosu var. Geçen yılın iki ayı ile bu yılın iki ayı ve yine şubat sonları itibariyle son bir yıllık durum karşılaştırmalı olarak yer alıyor. Şu noktaların altı çizilebilir:
* Net hata noksan kalemi düşüldükten sonra cari açık kaynaklı finansman ihtiyacı 10.4 milyardan 21.8 milyar dolara çıkıyor. Buna karşılık sermaye hareketlerindeki artış daha hızlı. İki aylık dönemler itibariyle geçen yıl 5 milyar dolar olan sermaye girişi bu yıl 13.2 milyar dolara varmış. Yıllık bazda geçen şubat ayında 22.8 milyar dolar olan sermaye hareketi bu yıl 52.4 milyar dolara yükselmiş ve yüzde 130 büyümüş.
Sermaye hareketlerinde giderek artan bir ivme söz konusu. 2005 şubat sonunda 16.0 milyar dolarlık açığa karşılık 22.8 milyarlık sermaye hareketi olmuşken bu şubat sonunda 25.3 milyar dolarlık cari açık, 52.4 milyar dolarlık sermaye hareketi gerçekleşmiş.
* Hem hisse senedi hem de devlet iç borçlanma senedi olarak yabancıların portföy yatırım artışları hız kesmiş. Doğrudan yatırımlarda ise büyük bir sıçrama yaşanıyor. Geçen yılki 1.5 milyar dolardan 8.7 milyara çıkılmış.
* Bankaların ve reel kesimin kullandığı kredilerin vadesinde uzama dikkati çekiyor. Kısa vadeli kredi kullanımı hemen hemen aynı kalırken özellikle diğer sektörler kaleminde yer alan şirketler kesiminin uzun vade kredisi 4.2 milyar dolardan yıllık bazda 17.6 milyara fırlamış. Reel kesimin uzun vadeli kredisinin iki aylık karşılaştırmasında ise 242 milyon dolardan 7 milyar 967 milyon dolara çıkmış. Bu da, Tüpraş ve Erdemir'i satın alan yerli grupların finansman için yurtdışı borçlanmaya çıkmalarından kaynaklanıyor.
* Sonuçta cari açığın çok üzerinde Türkiye'ye dış kaynak girişi gerçekleştiğinden rezervler 8.9 milyar dolar artıştan 24.3 milyar dolar artışa büyümüş. Sadece bu yılın iki ayındaki rezerv artışı 6.3 milyar dolar. Yani 5.9 milyar dolarlık iki aylık cari açığın da üzerinde bir rakam.

Rehavete kapılmamalı
Cari açıkta çok hızlı artışa karşılık Türkiye'ye gelen para daha hızlı artıyor ve ihtiyacın iki katının üzerine çıkıyor. İyiki büyük özelleştirmeleri zamanında yapmışız ve yabancı sermayeyi çekebiliyoruz. Ama bu durum, cari açığa önlem almada hükümeti rehavete itmemeli. Bugünü kurtarıyoruz ama yarın elimizde satacak şirket kalmazsa dımdızlak ortada kalırız.

Sonuç
"Güneşle ölüme dik dik bakılmaz" La Rochefoucauld