 |
| Kurtuluş Savaşı'nı unutup 'Kurtuluş'la yardım ettik
|
|
2. Dünya Savaşı sırasında açlık çeken Yunanistan'a yiyecek taşıyan, beşinci seferinde ise batan Kurtuluş adlı Türk gemisinin öyküsü bir belgesele konu oldu.
İkinci Dünya Savaşı sırasında Alman işgalinden dolayı açlık ve sefalet çeken Yunanistan'a, Anadolu'dan toplanan gıda yardımlarını taşırken batan "Kurtuluş" adlı geminin belgesel filmi yapıldı. Yapımcılığını ve yönetmenliğini Erhan Cerrahoğlu'nun üstlendiği "Kurtuluş: Barışı Taşıyan Vapur" adlı belgesel, Alman işgalindeki Yunanistan'ın yardımına koşan ilk ülkenin Türkiye olduğunu, Yunanlılar'ın Kurtuluş gemisini ne büyük çoşkuyla karşıladıklarını, battığındaki üzüntülerini ve diğer yardım gemilerinin de hep Kurtuluş adıyla anılmasını anlatıyor. Belgesel, Kurtuluş Vapuru'nun ekseninde, siyasi nedenlerle gerginlik yaşayan iki komşu ülkenin, aslında birbirlerinin zor zamanlarında ne kadar yakınlaşabildiklerini göstermeyi amaçlıyor. Önümüzdeki günlerde Türk ve Yunan Dışişleri Bakanlarının katılımıyla galası yapılacak olan belgeselle ilgili haberi hazırlarken Kurtuluş'un sahibinin, Mudo'nun patronu Mustafa Taviloğlu'nun babası Mahmut Taviloğlu olduğunu öğrendik. 1940'ın ekim ayında Yunanistan, İtalyan ordusunun saldırısı ile II. Dünya Savaşı'na girdi. Altı ay sonra ülkeyi Naziler işgal etti. Naziler, Yunanistan'ın önce yiyecek stoklarına el koydu. Sonra buğday depoları, mandıralar, çiftlikler, süratle yağmalandı. Birkaç ay içinde açlıktan ölümler başladı. Bir lokma ekmeğe muhtaç kalan Yunan halkı, çaresizlik içindeydi. Atina sokaklarında açlıktan ölenler, kamyonlarla toplanıyordu. Sivil halkın yaşadığı bu dehşet günleri uzun sürecek ve Yunanistan, savaş süresince 70 bin kişiyi, bu felakete kurban verecekti.
İNÖNÜ'DEN TARİHİ İMZA
Aynı günlerde Türkiye'de de kıtlık yaşanıyordu. Tarımda çalışabilecek nüfusun büyük bölümü savaşın başlarında askere alınmış, yiyecek stokları, olası  bir savaş ihtimaline karşı, orduyu beslemek üzere ayrılmıştı. Buna rağmen Türk halkı, komşu ülkede yaşanan büyük açlığı anlatan haberleri dikkatle takip ediyor, bir an önce bir şeyler yapmak istiyordu. Sonunda İsmet İnönü, 19 yıl önce topraklarından attığı düşman ordusunun halkına yardım etmek için alınan karara imza attı. Yunanistan'a dostluk elini uzatan ilk ülke Türkiye olacak, yurt çapında başlatılan kampanya ile 'Komşu'ya yiyecek ve ilaç gönderilecekti. Herkes en ufak yardımı bile yardım merkezlerine bırakıyor, yiyecek paketleri İstanbul limanına taşınıyordu. Hükümet, yardımları Yunanistan'a götürmek üzere, Tavilzade şirketinin 1882 yılı yapımı kuru yük gemisini görevlendirdi. Geminin adı 18 yıl önce Yunanistan ile yaşanan savaşla aynı adı taşıyordu: Kurtuluş... Kurtuluş, 6 Ekim 1941'de, 2 bin tonluk gıda yardımı yüküyle Karaköy rıhtımından gözyaşları içinde uğurlandı. Pire Limanı'na vardığında Türkçe ve Yunanca sevinç çığlıklarıyla karşılandı. İndirilen her yiyecek paketi, limana varan her kutu ilaç, Alman askerlerinin sert bakışları altında, halkın açlıktan "Kurtuluş"unu müjdeliyordu. Kurtuluş, sonraki aylarda 4 sefer daha gerçekleştirerek yaklaşık 7 bin 100 ton insani yardımı, Yunan halkına ulaştırdı. Ama 20 Şubat gecesi, Marmara Adası açıklarında şiddetli bir fırtınaya yakalandı. Dört saat süren müthiş mücadele sonunda kayalıklara bindiren gemiyi, mürettebat gözyaşları içinde terk etti. Sabaha karşı Kurtuluş, Marmara Denizi'ne gömüldü. 34 kişilik mürettebat, Marmara Adası'na sığınarak kurtuldu.
|
