KEY hesapları ödemelerinin en erken 2007 yılında gerçekleşebileceği belirtiliyor.
Toplu Konut İdaresi'nin (TOKİ), Konut Edindirme Yardımı (KEY) hesaplarının tasfiyesi için 1 yıl önce hazırlayıp Başbakanlık'a gönderdiği kanun taslağı, ilgili kurumlarla yapılan çalışmalar sonucunda, Bakanlar Kurulu'nun imzasına açıldı.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın dünkü açıklamaları sonrası yeniden gündeme gelen taslağın bu yıl içinde kanunlaşması halinde, 5-6 milyon kişiyi ilgilendirdiği tahmin edilen KEY hesaplarına istinaden, en erken 2007 yılının ikinci çeyreğinde ödemelerin gerçekleşebileceği belirtiliyor.
KEY hesaplarının
tasfiyesi amacıyla daha önce çıkarılan düzenlemelerden farklı olarak bu kez, ödemelerin gerçekleşmesinde en önemli sorun olan hak sahiplerinin belirlenmesi için, ilgili kuruluşlara kaynak sağlanması olanağı getiriliyor.
Ayrıca daha önce Emlak Bankası'nın düşük faiz uygulaması nedeniyle nema kaybına uğayan hak sahiplerine yüksek tutarda nema ödenebilmesi için, şirket net atkiflerine bağlı olarak ödeme yapılması öngörüldü.
Buna göre, KEY hesaplarının devredildiği Emlak Gayri Menkul Yatırım Ortaklığı'nın (Emlak GMYO) net aktiflerinin yüzde 60'ı, belirlenecek hak sahiplerine ana para ve nema olarak verilecek.
Taslakta ayrıca, hak sahiplerine nakit ödeme olanağı da getiriliyor. Belirlenecek hak sahipleri, anapara ve namalarını, nakit olarak alabilecek veya Emlak GMYO hisseleri alarak ortaklığını sürdürebilecek.
TOKİ yetkililerinden edindiği bilgiye göre, KEY hesaplarının tasfiyesine ilişkin Bakanlar Kurulu'nun imzasına açılan taslakta, ödemelerin başlayabilmesini sağlamak üzere hak sahiplerinin belirlenmesine öncelik veriliyor. Taslakta, Tasfiye Halindeki Emlak Bankası ile SSK'ya, hak sahiplerinin belirlenmesi amacıyla yürütülecekçalışmalarda ihtiyacı olan personel, bilgisayar ve donanımın sağlanması için bütçeden kaynak sağlanması kolaylığı getiriliyor. Bu kuruluşların, çalışmalar esnasında çıkan personel, bilgisayar ve donanım alımı için bütçeden ödenek talepleri öncelikle karşılanacak.
Yetkililer, hesapların tasfiyesine ilişkin daha önce çıkarılan mevzuatta da SSK ve belediyelere hak sahiplerinin belirlenmesi için süre verildiğini, ancak bunun için kaynak sağlanmadığından bu kuruluşların çalışmaları yürütemediğini söylediler.
Bu arada bu kuruluşlara kaynak sağlanarak hak sahiplerinin belirlenmesi çalışmalarının 6 ayda tamamlanması öngörülüyor. Gerekirse bu süre 3 ay uzatılacak.
İlgili kuruluşların KEY hesaplarının tasfiyesi amacıyla yapacakları altyapı harcamalarının tutarının, harcamalar yapıldıkça ortaya çıkması beklenirken, ''toplam ödeme, sorunun çözümü'' hedefi dikkate alınarak, bunun çok yüksek çıkması beklenmiyor. 5-6 MİLYON KİŞİNİN HESABI RESMİ GAZETE'DE İLAN EDİLECEK
İlgili kuruluşlar, hak sahiplerini Tasfiye Halindeki Emlak Bankası'na bildirdikten sonra, 2 ay içinde kişiler bazında anapara ve nema çalışması yapılacak.
Ayrıca Emlak GMYO, SPK kurallarına uygun olarak şirket net aktiflerini hesaplayacak. Şirket net aktiflerinin yüzde 60'ı anapara ve nema ödemeleri için kullanılacak. Kişi bazında yapılacak değerlendirmelerden sonra, Emlak GMYO, 5-6 milyon olduğu tahmin edilen hak sahiplerini, kişi başına nema ve anapara tutarlarını Resmi Gazete'de ilan edecek.
Bu aşamadan sonra kişiler, şirkete başvurarak ödemeleri talep edecek. Yetkililer, hak sahiplerinin Resmi Gazete'de ilanına kadar vatandaşların herhangi bir şey yapmalarına gerek olmadığını vurguladılar.
EMEKLİLERİN DURUMU
Emekliler veya haksahiplerinin varisleri de aynı ödemelerden yararlanacak. Hak sahiplerine, sahip olduğu ana para oranında nema verilecek.
Diğer taraftan, ilan edilen hak sahipleri içinde bulunmayan vatandaşlar, başvurarak, durumlarının incelenmesini isteyebilecek.
İsteyene nakit ödeme yapılabileceği gibi, isteyen Emlak GYO hisseleri alarak ortaklığını devam ettirecek.
Daha önce Emlak Bankası'nın mevduat faizini düşük tutması nedeniyle haksahiplerinin önemli miktarda hak kaybına uğradığına işaret eden yetkililer, net aktif üzerinde ödeme yapılarak, haksahiplerinin ''anlamlı bir para'' almasının sağlanacağını vurguladılar.
Emlak GMYO'un, uyguladığı rant projeleri nedeniyle ödemeleri nakit yapacak durumda olduğunu vurgulayan yetkililer, geçen yıl itibariyle şirketin net aktiflerinin yüzde 60'ının değerinin, 1 milyar YTL düzeyinde olduğunun tahmin edildiğini belirttiler.
KEY hesaplarının tasfiyesi amacıyla daha önce yürütülen çalışmalar sırasında, hak sahiplerinin belirlenmesinde yaşanan sorunlar nedeniyle, paranın Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu'na (FAKFUKFON) veya Zorunlu Tasarruf Hesabı'nın nemasına eklenmesi gibi öneriler gündeme gelmişti.
Yetkililer, taslakta, ''ödenebilirliğin'' sağlanması için kurumlara her türlü imkanın verileceğini vurguladılar. EMLAK KONUT GMYO, YÜZDE 60 KÜÇÜLECEK
Öte yandan ödemelerin tamamının nakit yapılması durumunda, Emlak GMYO yüzde 60 küçülmüş olacak.
Emlak Bankasına bağlı Ankara İmar Ltd. Şti. ile Timlo Şirketinin birleşmesi ile kurulan, 1990'da Emlak Konut A.Ş'ye, 1 Ağustos 2002'den itibaren Emlak GYO A.Ş'ye dönüşen şirket, portföyünde bulunan gayrimenkullerin değerlendirilmesine yönelik çalışmalar yapıyor. Şirket, bu yıl 28 Şubat'ta yapılan olağan genel kurul kararı ile tekrar Emlak Konut GMYO adını aldı.
Şirket portföyünde, Ankara, İstanbul, İzmir ve Tekirdağ illerinde,toplam 4,3 milyon metrekare arsa bulunuyor.
KEY hesaplarındaki nemalandırılmış tutara karşılık gelen 395 milyon YTL karşılığı gayrimenkul, Emlak Bankası tarafından ayni sermaye olarak Emlak GMYO'ya verilmişti. Bu tutar, şirket hisselerinin yüzde yaklaşık 61'ini oluşturuyor. Mülkiyeti KEY hak sahiplerine ait bu hissenin mali ve yönetimsel hakları TOKİ tarafından kullanılıyor.
Emlak Konut GYO A.Ş'nin kuruluş sermayesi 1990 yılında 370 milyar iken, çeşitli sermaye artışlarıyla önce 3,3 trilyon liraya daha sonra ayni sermaye olarak devredilen 250 trilyon liralık gayrimenkuller ile 253,3 trilyon liraya, en son KEY hesapları karşılığı ayni sermaye olarak devredilen 395,8 trilyonluk gayrimenkul ile 649,1 milyon YTL'ye çıkarılmıştı.
KEY hesaplarının tasfiyesi, 1999'dan beri çözüme kavuşturulamamıştı.