kapat
   
SABAH Gazetesi
 
   News in English
   Son Dakika
   Yazarlar
   Günün İçinden
   Ekonomi
   Gündem
   Siyaset
   Dünya
   Spor
   Hava Durumu
   Sarı Sayfalar
   Ana Sayfa
   Dosyalar
   Teknoloji
   Emlak
   Otomobil
   Detaylı Arama
   Arşiv
   Etkinlikler
   Günaydın
   Televizyon
   Astroloji
   Magazin
   Sağlık
   Cuma
   Cumartesi
   Pazar Sabah
   İşte İnsan
   Sinema
   20. YILA ÖZEL
   Turizm Rehberi
   Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Halk yalnızca iki şey için kaygılanır
Halk yalnızca iki şey için kaygılanır
Alkış siyasetin temeli

Halk yalnızca iki şey için kaygılanır

Roma, kaçınılmaz sonuna doğru ilerlerken, Juvenalis X. hicvinin 81. mısrasında şunları anlatıyor; "Duas tantum res anxius oplat, panem et circenses" (Halk, yalnızca iki şey için kaygılanır, ekmek ve sirk eğlenceleri).

Romalı hiciv ustası, şair Decimus Junius Juvenalis, MS 55-127 yılları arasında yaşamıştır. Tanıklık ettiği dönem, Roma'nın eski güzel günlerinin sona erdiği, fetihlerin artık yapılamaz hale geldiği, Cumhuriyet'ten İmparatorluk rejimine geçildiği dönemdir. Akdeniz çevresinde koskoca bir imparatorluk kuran Roma, artık ilerleyememekte, bundan beteri sınırlarını korumak zorunda kalmaktadır. Roma'nın ihtişamını meydana getiren köleler, artık verimli yağmaları sağlayan savaşların yokluğu nedeniyle giderek daha zor elde edilir hale gelmekte, bu da köle fiyatlarını yükseltmektedir. Artık Yaşlı Plinus'un sözünü ettiği "her köle kızın bir gümüş aynası"nın olduğu dönemler geçmiştir. Köle emeğinin zaten verimsiz olmasına bir de fiyatının yükselmesi eklenince, çoğu köle sahibi yeni köle almaktan vazgeçmenin yanı sıra, elindekilerin bir kısmından kurtulmak için onları azad edince, başta Roma olmak üzere birçok kent, bu işsiz güçsüz yeni "özgürler"le dolmuştur. Bunlara bir de, özellikle başkentte olmak üzere kentlerin zaten var olan işsiz güçsüz halkı eklenince, MS 1.-2. yüzyıllar imparatorluk için çok zor geçmiştir. Eyaletlerden fetih hakkı olarak aldığı vergilerle geçinen ve hemen hemen hiçbir ekonomik faaliyette bulunmayan başkent halkı, uzun zamandan beri asalaklığa alışmıştır. Ancak Roma'nın artık genişleyememesi gelirlerinin düşmesine neden olmakta, halkın ihtiyaçları da giderek arttığı için fark enflasyonla kapatılmaktadır. Roma, kaçınılmaz sonuna doğru ilerlerken, Juvenalis X. Hicvinin 81. mısrasında şöyle bir söz eder: "Duas tantum res anxius oplat, panem et circenses" (Halk, yalnızca iki şey için kaygılanır, ekmek ve sirk eğlenceleri).

EĞLENCE BİTMEDİ
Gerçekten de, imparatorlar başkentin giderek artan işsiz, güçsüz ve amaçsız halkını sükunet içinde tutabilmek için, onlara bedava yiyecek dağıtmanın dışında bedava eğlence de sunmaktadırlar. Fransız tarihçi Jerome Carcopino, "Eski Roma'da gündelik hayat" adlı kitabında MS 41-54 arasında imparator olan Claudius döneminde (ünlü televizyon dizisi 'Ben Claudius'un baş kişisi) yılda 159 bayram olduğunu ve bunun 93'ünde bedava sirk gösterileri ve çeşitli eğlenceler düzenlendiğini belirtmektedir. Roma'nın gerileme süreci boyunca, bedava oyun ve eğlence sunulan günlerin sayısı 180'i geçecektir. Daha Claudius döneminde Roma'da bir gün çalışılıp, bir gün eğlenilirken, İmparatorluğun sonlarına doğru neredeyse her gün eğlenilir olmuştur. Aynı Juvenalis, başka bir hicvinde "quis quostodiet, ipsos custodes" (koruyucuları kim koruyacak?) derken, bu oyunların bu denli yaygınlaşmalarının temel nedenini saptamış olmaktaydı.

TAHTA ÇIKIŞLAR KUTLANDI
Roma'da ludi (oyunlar) adını alan bu eğlencelerin birçok işlevi bulunmaktaydı... Halkı sakin tutmak, sonra oyunlar sırasında halkın eğilimlerini ölçmek ve nihayet demokrasiyi engellemek. Tarihçi Paul Veyne, bunlara bir de zenginliklerin yeniden dağılımı gibi bir işlev daha eklemektedir. Oyunlar, başlangıçta araba yarışlarından ibaretti. İmparatorlar, zamanla zaferlerini, tahta çıkışlarını, doğum günlerini vb. kutlamak için oyun düzenlemeye başladılar ve sonunda iş çığırından çıktı. Roma'nın Cumhuriyet'ten İmparatorluğa geçişinin baş mimarı Julius Caesar, gençliğinde düzenlediği muhteşem oyunlarla "halkın dostu" unvanını kazandı. Bu sayede iktidara geldi, diktatör oldu, siyasi bir cinayete kurban gitti, ama manevi oğlu Octavianus Augustus, Roma'nın ilk imparatoru oldu (princeps, birinci yurttaş). Caesar'ın düzenlediği oyunlardan birinde, 10 bin silahlı adam, Afrika'dan getirtilen 3.500 vahşi hayvanla dövüşmüştür. Aşırılığın iyi bir örneği olarak, İmparator Traianus, 107 yılında tam 128 festival gününe yayılan dev bir gösteride 10 bin gladyatör kullanmış, bunlar 11 bin vahşi hayvan öldürmüştür.

Mehmet Ali Kılıçbay

DİĞER GÜNCEL HABERLERİ
 İslami holdinglerin darbesi ağır oldu
 Matematik aşkta da işe yarar
 Fransa sosyetesine göbek attırıyor
 Bazıları siyah sever siyah
 'Mozaik'ti mermer oldu
 Mültecilere ücretsiz Türkçe öğretiliyor
 Yenilikler bu fuarda
    Pazar Sabah Yazarlar
  » Güncel
    Hobi
    Röportaj
    Gurme
    İyi Yaşa
BALÇİÇEK PAMİR
Şampiyon olmanın bedeli
En son yaptığı röportajda...
MEHMET ALTAN
Küresel vicdan ya da çocuklar neden...
REFİK DURBAŞ
İzmir, Akdeniz'e şiirin armağanıdır
En az beş milyon yıl...
TURGAY NOYAN
Yarış sezonu başlarken sponsorlar ve medya
Deniz sezonu...
ERDAL ŞAFAK
Milyar dolarlık genç golfçü
Spor camiasından hiç kimse...
Havacılık 'Oscar'ları sahiplerini buldu
Havacılık 'Oscar'ları sahiplerini buldu
Havacılık endüstrisinin 'Oscar'ları olarak adlandırılan Skytrax...
Airbus'ın kabini BMW'den
Airbus'ın kabini BMW'den
Avrupalı uçak üreticisi Airbus'ın en yeni uçağı A350'nin mock up'ı...
Yürüyüş stresi azaltır kolesterolü düşürür
Türkiye'de sporcu sağlığı denince ilk akla gelen isimlerden biri olan...
Kanseri yendi hastalara umut oldu
Apandisit kanserini yendikten sonra kendini bu hastalıkla mücadele...
İstediği şarabı içebilen var mı?
Yüksek vergiden kaynaklanan kayıtsız ve haksız rekabet, müşteriyi de zor...
Türkler evde en çok balkabaklı mantı istiyor
Avrupa'nın başarılı şefleri sosyete ve iş dünyasından ünlü isimlerin...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.