|
|
|
|
|
|
Urartular'ın en sadık bekçisi
Dünyada Urartuca bilen 38 kişiden biri olan Çavuştepe Kalesi'nin bekçisi Mehmet Kuşman yaş haddinden emekli oldu ama görevine ücretsiz devam etmek istiyor.
Van'da Urartu Krallığı dönemine ait Çavuştepe Kalesi'nde 40 yıldır bekçilik yapan 65 yaşındaki Mehmet Kuşman, akrabası gibi hissettiği Urartulardan uzakta yaşayamıyor. 4 ay önce yaş haddinden emekli edilen sadık bekçi, daha fazla dayanamadı ve kalenin bulunduğu Gürpınar İlçe Kaymakamlığına bir dilekçe yazdı. Kuşman uygun görülürse eski işine herhangi bir ücret almadan devam etmek istediğini bildirdi. Bekçilik yaptığı dönemlerde kendi çabasıyla Urartu alfabesini söken ve kale duvarlarındaki yazıları okuyarak Urartu gelenek, göreneklerini öğrenen Kuşman, bu dili bilen Türkiye'deki 23, dünyadaki 38 kişiden biri olarak yabancı basında da yer almıştı.
25 YIL AZMETTİ Orta okul mezunu olan 65 yaşındaki Mehmet Kuşman, Urartularla 40 yıl önce bekçi olarak işe alındığı Van Müzesi'nde tanıştı. Daha sonra Çavuştepe Kalesi'ne atanan Kuşman gelen kazı ekipleri ve turistlerle ilgileniyordu. Bir gün kazı ekibinin başkanı Prof. Afif Erzen'e "Bu yazı çok mu zor?" diye sordu. "Evet çok zor, ne yapacaksın?" diye kızan Profesör, "Öğrenmek istiyorum" cevabını veren bekçiyi önce "hadi oradan" deyip başından savdı. Bekçinin küsüp bir köşeye çekildiğini görünce ona alfabe kitapları verdi ve bazı pratik bilgiler öğretti. Urartu ve Çeçen-İnguş dil ailesinden kitaplar temin eden bekçi 25 yıl hiç ara vermeden çaba gösterince Urartu metinlerini hem okuyup hem de yazabilecek seviyeye geldi. Urartu dilini öğrendikten sonra kale duvarlarındaki çiviyle işlenmiş yazıları, tanrı isimlerini okuyan Kuşman "Kalede yalnız kaldığım günlerde onlarla yaşamaya, onlarla konuşmaya ve kendimi bir Urartu gibi hissetmeye başladım. Koridorlarda koşuşturan çocukların, hizmetkarlarına emirler veren Kralın ayak seslerini duyuyordum" diyor.
OĞLU YAŞATACAK Öğrendiği dili yaşatmaya da karar veren Kuşman, Urartuca'yı öğrenmesinde büyük rol oynayan Prof. Afif Erzen'in soyadını verdiği en küçük çocuğu Erzen'i Urartu'nun yeni mirasçısı ilan etti. İki yıl önce 17 yaşındaki lise öğrencisi Erzen'i yanına alarak bu dili öğretmeye başladı. Öğrendiklerini kendi çocuklarına ve çevresindeki insanlara öğretmeyi de vasiyet etti. Kuşman başka insanlara da Urartu sevgisini aşılamayı başardı. Zaman zaman kaleye gelen Muhammet Karaca isimli bir polis memuru da bu dili öğrenmeye talip oldu. Karaca "2 bin 700 yıl önce yaşamış bir uygarlığın dilini öğrenmek beni uzak diyarlara götürüyor. Bekçi amcayı gördükten sonra bu dili öğrenip yaygınlaştırmaya karar verdim" diyor.
Ercan DEMİRCİ-VAN/MERKEZ
|
|
|
|
|
|
|
|
|