|
|
Şah Pehlevi'yle başlayan tarih
* 1960'lı yılların ikinci yarısında İran Şahı Rıza Pehlevi, barışçıl amaçlı nükleer enerji üretimi için çalışmalara başladı. 1967'de ABD'den uranyumla çalışan 5 megavatlık reaktör satın alındı. Fransa ve Batı Almanya 20 reaktörün altyapısını oluşturmak için İran'temasa girdi. * İran, 1970'te nükleer gücü silah olarak kullanmayacağına dair uluslararası anlaşmaya imza attı. Amirabad Nükleer Araştırma Merkezi'nde nükleer silahlar üzerine çalışmalar başladı. * İslam devriminin lideri Ayetullah Humeyni, islam dinine göre yasak olarak ilan ettiği nükleer enerji çalışmalarını Irak savaşı sırasında devam ettirdi. Kuzey Kore veLibya ile temasa girişen İran, füze satın almaya başladı. * 1995'te Rusya, İran'ın savaşta zarar gören Buşehr Nükleer Santrali'nin inşaası için anlaşma yaptı. * 4 Ağustos 2002'de Humeyni rejiminin muhalifleri Natanz ve Arak'taki gizli nükleer tesislerde silah üretiminin yapıldığını iddia etti, ABD casus uçaklarının çektiği fotoğraflar CNN'de yayınlandı. * 2003'de Uluslararası Atom Enerji Kurumu (UAEK) İran'da incelemeler yaptı, hazırlanan rapora göre İran, nükleer silahın altapısını oluşturmuş durumda. * UAEK, İran'ı uluslar arası sözleşmelere uyma çağrısı yaparken, 6 Kasım 2003'te hazırlanan Tahran Deklerasyonu'nda , İran'ın nükleer enerji konusunda ihlaller yaptığı belirtildi. . * 19 Şubat 2004'te İran'ın kuzeyinde uranyum geliştirme kapasitesine sahip bir projenin varlığı ortaya çıkarıldı. Kasım 2004'te BM, İran'a nükleer silah geliştirme projesini askıya alması karşılığında, nükleer enerji çalışmalarına devam edebileceği yönünde görüş belirtti. * 1985'te füze üretim çalışmalarına başlayan İran'da bugün 1600 kg'lik savaş başlığı taşıyan füze var ve füzelerin menzili bütün Türkiye'yi de kapsıyor.
|