Arcelor soğuk sacda hâkim durumda mı? Eleştirilen Mavi Akım Türkiye'nin umudu oldu

Arcelor soğuk sacda hâkim durumda mı?

Okuduğunuz yazıya başladığımda yabancı ajanslara yansıyan bir haberle heyecanlandım. Dünya çelik üretiminde birinci sırada yer alan Mittal Steel ikinci sıradaki Arcelor'u satın almak için teklif verdiğini açıklıyordu. Arcelor zaten bir süredir Erdemir nedeniyle gündemimizdeydi. Bu satın alma gerçekleşirse Erdemir'in nasıl etkileneceğini ilerleyen günlerde ele alacağım. Bugün Arcelor'un Türkiye'de soğuk sac üretimindeki durumunu irdeleyeceğim. Hatırlatmam gerekirse Arcelor, Erdemir'i devralacak Oyak şirketi Ataer'e yüzde 41 ortak olmak için anlaşmış ve bu anlaşma Rekabet Kurulu'nun onayına gitmişti. Kurul'un bu konuyu önümüzdeki hafta görüşmesi bekleniyor.
Ülkemizin tek entegre yassı çelik üreticisi Erdemir'dir. Erdemir sıcak sac, soğuk sac ve yassı ürünlerin üretiminde pazar payı itibarı ile en yüksek orana sahip. Yassı ürünlerde Erdemir'in payı yüzde 40 civarında. Türkiye'de soğuk sac üretimi yapan Erdemir dışında bir tek Borçelik var. Ülkemizin yıllık soğuk sac tüketimi 2 milyon 200 bin ton. Bunun 1 milyon 100 bin tonu Erdemir karşılarken, geri kalan tüketim ihtiyacının 500 bin ton dolayındaki bölümü diğer tek üretici Borçelik tarafından karşılanıyor. Eksik kalan bölüm ise ithalat yolu ile karşılanmakta, ancak bu yıl faaliyete geçecek olan Tezcan Galvaniz'in ise ülkemizdeki üçüncü soğuk sac üretici sıfatıyla ithal edilen bölümü karşılaması öngörülüyor.
Erdemir'in İMKB'de işlem gören hisselerinden de yüzde 5 Arcelor'un elinde bulunuyor. Öte yandan Arcelor, Erdemir dışında halen üretimde tek olan Borçelik'in de yüzde 40 hissesine sahip en büyük ortaklarından. Böylelikle özellikle soğuk sac üretiminde Arcelor'un hâkim durumu kaçınılmaz oluyor.
Ayrıca Borçelik'te Arcelor'un ortağı olan diğer firmalar da dolaylı olarak başka üretimlerde Erdemir ile rakip olan teşebbüsler ile alt/üst pazar ilişkisi var. Soğuk sac üretimi bakımından Erdemir tarafından üretilerek tedarik edilen sıcak haddelenmiş yassı çelik: Borçelik'in Arcelor dışındaki ortakları tarafından üretilen galvanizli yassı çelik üretimi, çelik boru üretimi bakımından da sıcak ve soğuk sac, Rekabet Hukuku açısından birer üst pazar kabul edilmekte.
Arcelor, yası çelik üretiminin mevcut pazar payları itibarıyla Ataer'e ortak olması halinde Erdemir ile Borçelik arasında koordinasyon bağının güçleneceği, hatta Arcelor'un Borçelik'teki ortakları vasıtasıyla diğer teşebbüslerde de koordinasyon etkisi görülecek ve soğuk sac pazarının tamamında koordinasyona sebep olacak. Bu durumda, Rekabet Kurulu'ndan Arcelor'a koşulsuz izin çıkması, Rekabet Hukuku açısından biraz zor görünüyor.