Gâvur İzmir...
Kürt'sen Kürt'sün, Laz'san Laz'sın, altsın üstsün falan derken... Dün şunu da öğrendik: İzmirli'ysen gâvursun...
Peki nedir bu "Gâvur İzmir?" Önce oradan başlayalım...
Çünkü bunların zannettiği gibi, Anadolu halkının İzmir'e yakıştırması değildir. Bizzat "Türk ve Müslüman İzmir halkı"nın kullandığı terimdir.
İlk Çakabey aldı İzmir'i. Tekke'de öğretmezler... Aç bak ansiklopediyi, kimdir ilk "Türk" amirali? Ama belli ki Çakabey'den falan haberleri yok. Devam edelim...
Çakabey hakkın rahmetine kavuşur, güzel İzmir, defalarca Hırıstiyan şövalyelerin arasında el değiştirir. Ama yok öyle yağma... Aydınoğlu Mehmet Bey gelir. Vuruşur, Kadifekale'yi alır, bayrağı diker. Medreseden görünmez... Kafayı uzat pencereden, o bayrağın torunudur, hâlâ orada dalgalanan...
"Gâvur İzmir" lafı ilk kez o zaman kullanılır. Çünkü Kale'de Türkler yaşar, limanda Hırıstiyanlar... Bakarlar Kale'den aşağı bizimkiler, "burası Türk İzmir, orası gâvur İzmir" derler.
Sonra Osmanlı... Güçlüyken durum iyidir... Ama Avrupa'nın kolunu bükmesi sonucu, İzmir'de yaşayan Hırıstiyanlar'a "ticaret imtiyazları" tanımak zorunda kalır Osmanlı. Bugün olduğu gibi... Hırıstiyanlar zenginleşir, Türkler fakirleşir... Gariban Türkler, zengin Hırıstiyan mahallelerine cigara dumanı üfleyerek, "Osmanlı'nın nimetlerinden biz değil, Gâvur İzmir faydalanıyor" derler efkârla...
Burada, bir yanlışı daha düzeltelim... Hırıstiyan mahallelerinde, Fransız, İngiliz, Rum, İtalyan, Ermeni, Hollandalı, Alman yaşar. Yahudiler ise, Türkler'le iç içe, aynı mahallede... Çünkü, Yahudiler de, Türkler gibi garibandır, Osmanlı yönetiminde... Hiçbir İzmirli Müslüman Türk'ün, bugün bile, hiçbir Yahudi'ye "gâvur" dememe sebebi budur...
Çünkü aslında "gâvur" kelimesi, bunların zannettiği gibi "din"i değil, "refah"ı temsil eder, o zamanlar.
Ve, Dokuz Eylül... Allah'a şükür, hoş gelişler olur, İzmir kurtulur, "Gâvur İzmir" terimi ortadan kalkar.
Gelelim zurnanın zırt dediği yere... Neden durup dururken İzmir'e "gâvur İzmir" demeye getirdi bunlar? Çünkü her yeri alıyorlar... İzmir'i bir türlü alamıyorlar. Peki neden? O da yarına...
|