|
 |
 |
 |
 |
|
Organ merkeze değil kişiye gidecek
Hasta için organ beklemenin çok dramatik ve zor bir durum olduğunu söyleyen Prof. Dr. Yaman Tokat, bu durumdaki kişilere müjde niteliğinde bir mesaj verdi: "Önümüzdeki yıl içinde herkesi tek bir merkez altına toplayacak ve organın merkeze değil kişiye gitmesini sağlayacak bir çalışma var."
Florence Nightingale Hastanesi ve Ege Tıp Fakültesi Transplantasyon Birimi Başkanı Prof. Dr. Yaman Tokat, organ bağışı ile ilgili merak edilen soruları yanıtladı.
Türkiye'de en çok hangi organa ihtiyaç var?
Bütün dünyada sayı olarak en çok böbreğe ihtiyaç var. Türkiye'de 3 bin 500 civarında böbrek nakli yapılması gerekli. Ancak yılda 500 civarında yapılabiliyor. Diyaliz çok maliyetli bir tedavi yöntemi. İhtiyacı olanlara böbrek bulunsa, diyalize harcanan parayla Türkiye'nin açlık sorununu çözüyoruz. Türkiye'de 30 bin kişi diyalize giriyor, diyalize giren her hastaya yılda 10 bin dolar harcanıyor. Oysa nakille bu hastalar normal hayatlarına kavuşabilir. Karaciğer nakli yapamadığımız her hasta bir gün ile altı ay içinde ölüyor. Ve her yıl Türkiye'de 2 bin tane karaciğer nakli yapılması gerekli.
Bir hasta ne kadar süreyle organ bekleyebilir?
Hastalığın durumuna göre diyaliz hastası yıllarca bekleyebiliyor. Kalp ve karaciğer hastaları genellikle bir yıl içinde ölüyor.
Organ nakli sırasına hastalar nasıl giriyorlar, her hastanede ayrı bir liste mi var?
Şu anda her hastanenin ayrı ayrı listeleri var. Organ kişiye değil, hastaneye giriyor, ne kadar çok hastaneye yazılırsa o kadar şansları oluyor. Önümüzdeki yıl içinde herkesi tek bir merkez altına toplayacak ve organın merkeze değil kişiye gitmesini sağlayacak bir çalışma var.
Hastayı nasıl seçiyorsunuz, bir organ iki hastaya birden uyuyorsa o tercihi nasıl yapıyorsunuz?
Çok sıkıntı çekiyoruz. Böbrekteki öncelik doku tipine bağlı yaş ve bekleme süresi gibi puanlama var. 'Sıraya ne zaman girmiş, diyalizde sorunları var mı' diye yapılan bir medikal puanlama. Buna göre hastalar çağırılıyor. Ama karaciğer durum biraz daha farklı. İsterse listeye dün girmiş olsun ağırsa şansı varsa ertesi gün karaciğer nakli olabiliyor. Bazen hasta bir yıl bekliyor ama bulamıyor. Ama hasta seçmek de, bu listelerde beklemek de çok dramatik ve zor.
Sizce organ bağışında en fazla kimler zorlanıyor?
Anneler daha duygusal davranıp verme konusunda daha kararsız davranıyorlar. Ailenin bu konuda tereddütü varsa anneyi bahane edip bazen de veremeyeceğini söylüyor. Ancak deneyimlerimiz şunu gösterdi ki, organ nakli kararı tamamen kişisel ekonomik düzey, eğitim düzeyi ile hiçbir ilgisi yok. Eğitimli kesimden insanlar hatta bazen doktorlar organ bağışında zorlanıyor da bir takım insanlar parmak basıp hayat kurtarmaya çalışıyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
