SABAH - Yüz nakline gerek kalmadı

Şu an 20 Kasım 2005 - Pazar tarihli sabah.com.tr'yi okumaktasınız.
Bugüne ait sabah.com.tr içeriği için tıklayın »

	Yazarlar

	Günün İçinden

	Ekonomi

	Gündem

	Siyaset

	Dünya

	Spor

	Hava Durumu

	Sarı Sayfalar

	Ana Sayfa

	Dosyalar

	Teknoloji

	Arşiv

	Etkinlikler

	Günaydın

	Televizyon

	Astroloji

	Magazin

	Sağlık

	Cumartesi

	» Aktüel Pazar

	Otomobil

	İşte İnsan

	Sinema

	Turizm Rehberi

	Çizerler

Google Arama

	Yüz nakline gerek kalmadı
	Kapsamlı ilk uygulama

Yüz nakline gerek kalmadı

Henüz yüz nakli yapılamadı ama ondan iyi bir yöntem var.

Yüz nakline gerek kalmadı

Milyonlarca kişi yüzündeki izler nedeniyle psikolojik sorunlar yaşıyor. Doç. Dr. Murat Topalan'ın uyguladığı operasyon ise "yüz nakli" tartışmalarının bir adım ilerisine giderek yan etkisi olmayan bir çözüm getiriyor.

1- Hastanın kolundan, altındaki zar tabakası damarıyla birlikte bir parça deri alınıyor.
2- Omuz derisi kaldırılarak altına koldan doku yerleştiriliyor. Onun altına da balon koyuluyor.
3- Belli zaman aralıklarıyla balonun içine serum enjekte edilerek şişiriliyor.
4- Esneklik kazanan deri alınıp hastanın yüzüne dikiliyor.

TIPTAKİ yenilikler arasında en çok ilgi uyandıran alanların başında kuşkusuz yüz nakli geliyor. Hemen herkes bir başkasının yüzünü taşıma fikrinin nasıl olabileceğini tartışıyor. Bunda 1997'de çekilen "Face Off" (Yüz Yüze) filminin etkisi de tartışılmaz. O zamanların büyük hayali, bugün tüm dünyada pek çok klinikte yapılabilecek kadar aşama katetti. Türkiye de bu konuda en çok çalışma yapan ülkelerin başında geliyor. Her yıl pek çok uzman yurtdışındaki ünlü kliniklerde eğitim alıyor ve buradaki çalışmalarına devam ediyor. Son olarak Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Plastik Cerrahi ve Rekonstrüktif Cerrahi Anabilim Dalı'ndan bir grup uzman ABD'de Cleveland Kliniği'nde eğitim aldı. Bu alanda çalışan ünlü isimlerden Doç. Dr. Murat Topalan ise Türkiye'de bir yeniliğe imzasını atarak yüzü tamamen yanmış hastaların yepyeni bir yüze sahip olmasını sağlıyor. Ancak bunu kadavradan alınan yüzle değil, hastanın vücudundan aldığı dokuyla yapıyor. Hatta şimdiye kadar 30'a yakın hastada bu tekniği uyguladı.

SONUÇLARI BELLİ DEĞİL
Yıllardır tartışılan yüz nakli operasyonu için ilk girişimi üç ay önce ABD'deki Cleveland Kliniği gerçekleştirdi. Yasal

izni alan uzmanlar bir trafik kazasında karısını kurtarmak isterken alevlerin içinde kalan ve yüzü tanınamaz hale gelen Matthew Teffeteller'e yüz nakli yapacak. Ancak pek çok uzman kadavradan yapılacak olan bu yüz naklinin sonuçlarını pek kestiremiyor. Çünkü yüzün özellikleri hiçbir organda olmadığı kadar eşsiz. Yüz derisi vücudun diğer bölgelerindeki derilere göre daha pembemsi bir renge sahip ve çok daha ince. Çünkü yüze anlam veren mimikler bu derinin altındaki kaslar sayesinde çalışıyor. Buna tek çözüm ise kadavradan alınan yüzün nakli olarak düşünülüyor. Oysa ki Çapa Tıp Fakültesi Plastik Cerrahi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Murat Topalan bu işlemin gerçekleştirilse de düzenli olarak yapılamayacağını söylüyor: "Biz de istesek kadavradan yüz nakli yapabiliriz. Uygun hastamız bile var. Ama olay cerrahi olarak nakil yapmakla bitmiyor. Diğer organ nakillerindeki gibi hastaya yüzü naklettiğiniz zaman vücudun reddi söz konusu. Vücut bu yeni organı istemiyor. Bunu önlemek için bağışıklık sistemini baskılayacak birtakım ilaçlar verilmesi gerek. Ama yan etkileri bugün çok fazla. Örneğin kalp nakli olanlar bu ilaçları kullanmaya mecbur. Çünkü kalp nakli olmazsa yaşama şansı kalmıyor. Ama yanık bir yüzle yaşayabilirsin. Bu ilaçlar çok pahalı ve yaşam boyu almak gerekiyor. Kişinin bağışıklık sistemini de çökerttiği için tehlikeli olabilir. Amerika'daki klinik bunu 'ilk kez yapmış olmak için' yapacak. Ama daha

az zararlı yeni ilaçlar bulunana kadar bu nakiller rutin olarak yapılamaz. Çünkü son 5 yıl içinde el ve kol nakilleri yapıldı. Ama ilaçların yan etkileri nedeniyle insanlardan bazıları bu ilaçları almayı bırakmak istiyor, hatta ellerinden vazgeçiyorlar." Yüz nakli yerine bugün Türkiye'de hastanın kendi vücudundan alınan dokuların yüzde kullanılması söz konusu. Bunu en geniş çapta yapan kişi ise Doç. Dr. Murat Topalan. Aslında şimdiye kadar küçük yanıkların yerine cilt nakli mümkün oluyordu. Topalan ise tüm yüz derisini değiştirebiliyor. Bunun için de yüz derisine en yakın özellikleri olan deri, boyun ve omuz derisini kullanıyor. Öncelikle kol derisini koldaki damarla birlikte alıyor ve bu deriyi omuz derisinin altına koyuyor. Mikrocerrahi yöntemle boyun damarlarına kol damarını birleştiriyor ve bu damarlar üstteki deriyi de besliyor. Bu iki derinin altına da bir balon yerleştiriyor. Zamanla balonun içine serum enjekte ederek şişirmeye başlıyor. Şişirdikçe üstündeki deri büyüyor, inceliyor ve bollaşıyor. Bunu bir hamilelik gibi düşünmek de mümkün. Yaklaşık 2-3 aylık sürecin sonunda balonu çıkartıyor ve iki omuzda da bulunan o incelmiş deriyle yüzün tamamını örtebiliyor. Topalan bu ameliyatı şöyle anlatıyor: "Hastanın yüzünü soyuyorum ve bu yeni deriyi yerleştiriyorum. Sonuçta derinin eklendiği yerde ince bir çizgi kalıyor. Bunu da yüz çizgilerine uydurduğumuz için belli bile olmuyor."

Ece KOÇAL