Rus "Zil"leri geliyor...
Yapımının ve ilk gaz akışının üzerinden uzun zaman geçti. Üzerinde epey yazılıp çizildi... Anayasa Mahkemesi'ne dava konusu bile oldu. Resmi açılışı ise, Rusya Devlet Başkanı Putin, İtalya Başbakanı Berlusconi ve Başbakan Erdoğan'ın katılımıyla gelecek hafta sonu Samsun'da gerçekleşecek. Mavi Akım... Rusya Federasyonu Sanayi ve Enerji Bakanı Viktor Khristenko, Karadeniz'in altından geçen boru hattını şöyle tanımlıyor: "Bu dev projeye kuşku ile bakanlar, önceleri buna hayal diyorlardı. Şimdi hayal gerçek oldu..." Rusya-Türkiye Karma Ekonomik Konsey Başkanı da olan Bakan Khristenko, Mavi Akım ile ilgili hedeflerini şöyle ortaya koyuyor: "2010 yılında kapasitesi 16 milyar metreküpe ulaştığında Karadeniz ve Akdeniz bölgelerindeki ülkeleri bir araya getiren kilit enerji hatlarından biri olacak..." Viktor Khristenko, Mavi Akım'a sadece enerji hattı gözüyle bakmıyor. "Enerji ithal ve ihraç eden ülkeler arasında istikrar, barış ve güvenliği ön plana çıkaran uluslararası kuşak proje" olarak görüyor.
Toz pembe değil Bakan Khristenko, ülkeler arasındaki ilişkilerin her zaman toz pembe olamayacağını belirtiyor. İki ülke arasındaki ilişkilerin güvene dayalı olarak önemli bir noktaya geldiğini belirterek, TürkRus ilişkilerini şöyle tanımlıyor: "Güven kadar çok zaman isteyen ve çok kolay kaybedilen başka bir şey yoktur..." Rusya'nın Türkiye'deki yatırım hedeflerine ilişkin de bilgiler aktarıyor. Bakan'ın bildirdiğine göre, Rusya Federasyonu'nu bundan sonraki dönemde de Türkiye'de enerji odaklı yatırımlara yönelecek. Özellikle hidroelektrik ve termik santral inşaatı ile elektrik nakil hatları ile ilgilendiklerini söylüyor. "Türkiye'ye Transkafkasya üzerinden elektrik ihracını da hedefliyoruz" diyor.
Rus lumizinleri Türkiye'deki yatırımlarda ilgi alanlarının sadece enerji odaklı olmayacağının da mesajını veriyor. Türkiye'de bugüne kadar hiç rastlanmayan bir üründen söz ediyor; Rus yapımı binek otomobiller... Hatta markalarını da şöyle sıralıyor: "Sobol, Gazel, Lada-Niva ve Zil markalı otomobil ihraç edeceğiz..." Yani, Rusya'da bir zamanlar en üst devlet yöneticilerinin binebildiği, bugün ise ihraç ürünü haline gelen Sovyet limuzini Zil marka otomobiller... İlk aşamada otomobillerden bekledikleri ihraç rakamını da 25-30 milyon dolar olarak açıklıyor. Bununla sınırla kalmayı düşünmediklerinin de işaretini veriyor. Traktör, motosiklet, uçak, gemi parçaları ile özel amaçlı araçları kapsayan bir liste sıralıyor. İlk ihalesinin iptali ile Tüpraş'ı kaybetmelerine karşın, vazgeçmediklerine de şu sözlerle dile getiriyor: "RAO YEES, Gazprom, Tafnet gibi büyük şirketlerimiz elektrik dağıtım şirketlerini satın almayı, elektrik ve gaz tesisleri inşa etmeyi, özelleştirilen petrol rafinerilerinden hisse edinmeyi planlamakta..." Bunları söylerken, son dönemde gerçekleşen özelleştirme uygulaması dışında bir yöntemle Türkiye'ye gelmeyi hedeflediklerinin altını çiziyor: "Rus şirketler yatırımlar için pay ortaklığı önermektedirler..." Tesisleri hem yapıp, hem de işletmeye dönük şirket modelini içeren bir yatırım istediklerini de bildiriyor. Türkiye'nin ticaret hacmindeki dengesizliğe dönük yakınmalarına da şöyle yanıt veriyor: "Gerekçesi olmayan her türlü dengesiz durumun düzeltilmesinden yanayız. Ayrım yapılmasının, haksız avantajın engellenmesini istiyoruz..." Mavi Akım'ın resmi açılışına bir hafta kala, Rusya Federasyonu'nun Türkiye ile ilgili hedeflerini Bakan Viktor Khristenko bu sözlerle özetliyor...
|