Marketler alışveriş arabalarını para karşılığı vermeye başladı. Nedeni: Kimi evde çocuk arabası, kimi piknikte mangal olarak kullanıyor...
Alışveriş arabaları, mangal olmasın diye zincirleniyor!
Marketler alışveriş arabalarını zincirleyip, 1 YTL karşılığında açıyor. Çünkü tanesi 90 Euro, dört tekerleği 35 Euro olan alışveriş arabaları mangal, çocuk arabası olarak kullanılıyor.
Türk halkının market arabalarını çocuk arabası, meyve sepeti ve hatta mangal olarak kullanma eğilimi, hipermarketleri önlem almaya zorladı. CarrefourSA'larda başlayan uygulama, şimdi Migros'un bazı hipermarketlerinde de uygulanıyor. Zincirle birbirine bağlı olan alışveriş arabalarını kullanabilmek için 1 YTL'yi sap kısmındaki hazneye yerleştirmek gerekiyor. Kilit 1 YTL ile açılıyor, işiniz bittiğinde parayı geri almak için arabayı aldığınız yere geri götürmeniz yetiyor. Peki bu uygulama sadece arabaların aynı yerde toplanıp çevreye dağılmaması için
mi? Herkes öyle sanıyor ama aslında marketler, giderek artan araba kayıplarının yarattığı ekonomik zararı önlemeye çalışıyor. Çünkü yapılan araştırmalara göre market arabaları, özellikle yakın çevrede yerleşim yerleri varsa, eve kadar müşteriye eşlik ediyor, sonra da apartman boşluğunda kömürlük, balkonda sebzelik ve piknik alanında mangal olarak kullanılıyor.
TANESİ 90 EURO Türkiye çapında yaygın bir marketin yaklaşık 50 bin alışveriş arabasına sahip olduğu hesaplandığında zararın boyutları daha net bir şekilde ortaya çıkıyor. Ve market yönetimlerinin bu sorunla mücadelesinin nedenleri de anlaşılıyor. Bir market zincirinin hazırladığı rapor da sorunun ne kadar içinden çıkılmaz hale geldiğini gözler önüne seriyor. İşte 'Market Arabası' raporuyla saptananlar:
* Büyük bir hipermarkette ortalama 300 alışveriş arabası kullanılıyor. Ve bunların çoğu iki yıl içinde yüzde 50 oranında kayboluyor. Yani marketin çok uzağına parkedildiği (!) için bunu iş edinenler tarafından alınıp götürülüyor. Sonra da ailenin ihtiyaçları için kullanılıyor. Neler mi yapılıyor? Çocuk arabası olarak kullanılıyor, odun-kömür taşınıyor. Balkonlarda sebze sepeti olarak istihdam ediliyor. Piknikte mangal oluyor.
* Alışveriş arabalarının kaybolmasının verdiği zarar çok büyük. Büyük marketler 150 litre kapasiteli Caddy marka ithal sepetleri kullanıyor. Bunların maliyeti 65-80 Euro arasında değişiyor. Bir de üst model var ki fiyatı 90 Euro'ya ulaşıyor. Mağaza zemini ve marketlerin çevresindeki zeminler bu arabaların tekerleklerine uygun şekilde yapılıyor. Ama bu alanların dışına çıkarılınca, yani kaldırımdan indirilip yolda kullanılınca (bazen müşteriler kapılarının önüne, ya da örneğin otobüs durağına kadar sepetle gidiyor) tekerlekler bozuluyor. Dört tekerleğin bozulması durumunda alınacak yeni tekerleklerin fiyatı da 35 Euro.
ÇEVREDEN TOPLUYORLAR Bu sorun özellikle Ataşehir, Ataköy gibi kapalı bölge mekanlarda daha çok yaşanıyor. Buralarda müşteriler alışveriş arabasını marketin uzağında bırakınca çevrede bekleyenler, arabaları birer ikişer evine taşıyor. Market arabalarının çalınmasında suçlu olanlar genellikle müşteriler değil, çevrede bu arabaları pusuya yatıp bekleyenler. Kayıp market arabalarını çevredeki evlerin apartman boşluklarında, balkonlarında ya da bahçelerinde bulan market görevlileri, olaya müdahale edip arabayı geri istiyor. Ancak bu müdahale, marketin logosu alışveriş arabasında halâ duruyorsa mümkün oluyor ki alanlar bu logoyu ya kazıyor ya da başka yollarla kapatıyor. İşte o zaman yasal olarak yapacak bir şey kalmıyor. Öte yandan marketlerin bu yüzden yasal sorunlar yaşadıkları da oluyor. Geçtiğimiz yıl Kadıköy'de bir markete ait alışveriş arabası, bırakıldığı rampanın başından, yokuş aşağı yuvarlanıp bir mağazanın camını kırınca mağaza sahibi markete dava açmış. Market yönetimi bu alışveriş arabasının marketin çok uzağında olduğunu, dolayısıyla çalındığını belirterek sorumluluktan kurtulmuş.
