 |  |
 |
|
Halk, siyasetçi ve demokrasi
 Konumuz "Türkiye'nin temel sorunları."
Konunun alt başlıklarından biri "istikrar." Demirel:
- İstikrardan bahsedince, siyasi istikrarı konuşmadan geçemeyiz... 82 yılda 59 hükümet kuruldu... Bir hükümetin ortalama ömrü 1.5 yılın altında... İki kez askeri müdahale... Devlete el konulmuş... Anayasa ortadan kaldırılmış... Yeni Anayasa yapılmış... İki defa da başarıya ulaşamamış darbe girişimi var. (Talat Aydemir olayları.) Ayrıca 12 Mart 1971 muhtırası... 82 yıllık Cumhuriyet'in yarı ömrü sıkıyönetim ve olağanüstü hal ile geçmiştir.
Siyasi istikrar nasıl sağlanır? Demirel'in yanıtı:
- Bunun yollarından biri partiler sisteminin iyi işlemesidir... 1982'de siyasi partilerin kapatılması bugünkü sıkıntıların temelidir... Müdahale, partiler sistemini felç etmiştir... Olay ülkeyi yönetecek kadroların biçilmesi... Yani kaht-ı rical... Sonra, biçtiklerinizi arıyorsunuz... Aynı adamları değil ama, devleti yönetmeye ehil adamları arıyorsunuz.
Demirel:
- Siyasi istikrarsızlıkta ve iyi yönetilmeyişte en önemli olay, emanetin yetkin kişilere verilmeyişi.
- Nedeni? Ve çaresi?
- Sistem ehliyetli kişilere veremiyor emaneti... Çarelerinden biri seçimde dar bölge, ekseriyet sistemi.
- Sayın Demirel... Nasıl bir seçim sistemi öneriyorsunuz?
- İstikrar önemli... Ama sadece istikrarı değil, temsilde adaleti de düşünerek yeni bir düzenleme yapılmalı. Temsilde adalet yoksa, halk hoşnut olmuyor.
- Neden?
- Bakıyorsun bir parti yüzde 35 oyla, Meclis'te yüzde 66'lık çoğunluk elde ediyor... İstikrar iyi ama... Halk bu defa ne diyor?
- Ne diyor?
- Üç kişiden ikisi, bu benim hükümetim mi, değil mi diye tereddüt ediyor.
- Ediyor mu?
- Sandık başına gitmeyeler ve iptal oylarını da hesaba kat... O zaman yüzde 26 oya, yüzde 66 sandalye ediyor... Halk ne der?
- Ne der?
- Dört kişiden üçü, biz bu sistemde yokuz diyebilir.
Demirel:
- Bu konuyu, bunalım sebebi olarak söylüyorum... Dar bölgeli sistem olursa halkla siyasetçi kucaklaşır... Ve siyaset dejenere olmaz... Siyasetçiye olan düşmanlıkların bir kısmı ortadan kalkar.
"Bu bölümün" son cümlesi... Demirel:
- Gayet açık söylüyorum, siyasetçiye düşman olan halk, demokrasiyi yürütemez.
|
