Tüpraş'a göre petrol 2006'da 50 dolar olacak

2006 yılında petrol fiyatları ne olur? Biz petrolü analiz ederken Uluslararası Enerji Ajansı verilerine odaklanıyoruz. Görünen o ki, petrol fiyatları, 2006'da dünya ekonomisini tehdit etmeyecek, ekonomi büyümeye devam edecek.
Uluslararası Enerji Ajansı, dünyada 2006 yılında günlük 85.2 milyon varil petrol tüketileceğini öngörüyor. 2005 yılında günlük tüketim 83.4 milyon varildi. Yani 2006 yılında günlük tüketimde 1.8 milyon varillik bir artış olacak. Bu ne demek?
Çok açık, 2006 yılında dünya ekonomisinde petrol fiyatlarındaki artış büyük bir hasar yaratmayacak. Dünya ekonomisi büyümeye devam edecek ve üç ülke, ABD, Çin ve Hindistan ekonomistler tarafından yakından izlenecek.

ABD ve Çin'e dikkat
Hindistan, 2006'da da 2005 yılında olduğu gibi günlük 2.7 milyon varil petrol tüketecek. Kısacası Hindistan 2006'da büyümesiyle dünyaya sürpriz yapmayacak. Ancak ABD ve Çin, 2006 yılında petrolü sünger gibi çekmeye devam edecekler.
ABD'nin 2005 yılı günlük petrol tüketim öngörüsü 20.9 milyon varildi. 9 aylık gerçekleşmelere bakıldığında bu öngörüde sapma yok. ABD'nin 2006 yılında günlük 21.2 milyon varil talebi olacağı tahmin edilirken, 2005 yılında 6.6 milyon varil/gün petrol tüketen Çin'in 2006 yılında günlük tüketimini 7.1 milyon varile çıkarması bekleniyor.
Öyle ya bu durumda petrol fiyatları nereye oturur? OPEC'in stratejisi ne olur?
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) Başkanı Purnomo Yusgiantoro, 'Gelecek yılın ikinci yarısından itibaren petrol fiyatları düşmeye başlayacak' diyerek 2006'ya ilişkin yolu çiziyor.
OPEC, 2006 yılında petrol fiyatlarının 45 ile 55 dolar aralığına oturacağını söylüyor.
Peki, bu gelişmelerden Türkiye nasıl etkilenir? Petrole 2005'de 15 milyar dolar öderiz diyenler ne yapar?

Faturası 8.5 milyar dolar
Türkiye'nin günlük petrol tüketimi 500 bin varil. Tüpraş, Türkiye'nin tek büyük rafinerisi. Petrol sektörü Tüpraş'ın 2006 yılı planlamasına göre projeksiyon yapar.
Tüpraş, 2006 yılı planlamasını yaptı. İlk verilere göre, Tüpraş, ham petrol için 50 dolarlık bir fiyat belirlerken 2006 yılında 23-24 milyon ton ham petrol almayı planlıyor. Daha fazla ürün işlemeyi ve ürün ihracatını artırmayı arzularken Tüpraş'ın ham petrol faturası 2006 yılında 8.5 milyar dolar olacak.
Bu yıl Tüpraş, 22.5 milyon ton ham petrol ithal etti. 2 milyon ton yerli ürün petrolü aldı ve işledi. Ve 2005 yılında petrol faturası 10 milyar dolar oldu. Tüpraş, 2005 bütçesi için petrol fiyatını 32.55 dolar olarak belirlemiş ve 5.5 milyar dolarlık bir petrol faturası çıkarmıştı. Ancak tırmanan petrol fiyatları nedeniyle bütçe yeniden revize edildi ve Türkiye, artan petrol fiyatları nedeniyle ham petrole 4.5 milyar dolar daha fazla para ödedi.
Son 5 yılda vergi öncesi 2.5 milyar doların üzerinde kâr eden Tüpraş, petrol fiyatları arttıkça rafineri kârlılığını da artırdı. Kolay mı? Tüpraş'ın başında rafineri eğitimi almış bir genel müdür var. Ve zarardan kâra geçtiği 1998 yılından bu yana Tüpraş, rafineri karlılığını da çok iyi hesaplıyor. 4.1 milyar dolar vererek Tüpraş'ın yüzde 51'ini satın alan Koç Holding'in Tüpraş'ı çok paraya satın almadığı da ortaya çıkıyor.