 |  |
 |
|
YTL'yi bir çözsek...
 DOĞRUSU, Türkiye Cumhuriyeti TL'den YTL'ye geçeli beri biz gazetecilerin matematik bilgi ve yeteneğinin bu kadar zorlanacağını tahmin etmemiştik.
Sıfırların atıldığı yeni düzene alışmak ve içinde Türk para birimi geçen çok sayıda haberler üzerinden toplumu da yeni para birimi kullanarak konuşmaya ve yaşamaya alıştırmak sanıldığı kadar kolay değil.
Şunun şurasında birimler arası geçiş için tanınan bir yıllık sürenin bitmesine iki ay kaldı, ama hâlâ hesaplarımızda kargaşa çıkıyor.
Yanlış hesap yapıyor, haberlerde TL-YTL kullanımında tutarlı olamıyor, okuru yanıltıyor, adeta elinde hesap makinesiyle haber okumak gibi yepyeni alışkanlıklara zorluyoruz.
Ayrıca içinde bol rakam geçen bazı haberler okur tarafından anlaşılamıyor.
Sabah'la birlikte verilen 20 Eylül tarihli Günaydın gazetesinde manşetten Şebnem'e 137 Bin Dolar Harcadım başlıklı habere gelen tepkiler, kafası iyice karışmış okurlara ait.
(Gülşen Yüksel imzalı haberde Şenol İpek'in sevgilisi Şebnem Scheffer'e yaptığını söylediği bir dizi harcamanın dökümü ve buna bağlı iddialar yer almaktaydı.)
Oktay Aydın'a kulak verelim:
"Haberde kirası 2 milyon YTL olan bir evden, gecede 150 bin YTL harcama yapılmasından, bankadan 30 milyon YTL çekilmesinden söz ediliyor. Bunlar akla mantığa uymayan 'bilgiler'dir."
Yusuf Bulut, aynı meseleyle ilgili olarak, 21 Eylül tarihli gazeteden iki örnek vermiş.
Üçüncü sayfada yer alan PTT'den 9 Milyonluk Gasp başlıklı habere ilişkin olarak şu eleştiriyi yapıyor Bulut:
"Başlıkta 9 milyar, haberin içinde 9 bin YTL denmiş. Kafa karıştırmaktan başka bir şey değil."
İkinci haber Ekonomi sayfasından ve Benzine Yüzde 4.4 İndirim başlığı altında aynen şöyle:
"Benzin rafineri çıkış fiyatına, bugünden itibaren geçerli olmak üzere indirim yapıldı. İndirimin pompa fiyatlarına, yüzde 4.3-4.4 yansıması bekleniyor. İndirimle kurşunsuz benzinin rafineri çıkış fiyatı yüzde 12.6 düşerek 640.83 YTL'ye geriledi. İndirim, "vergili" rafineri çıkışında yüzde 4.4 oldu ve fiyatı 2 bin 365.70 YTL'ye indi."
Yusuf Bulut soruyor:
"YTL olarak verilen fiyatlar ne demektir? Fiyatlar hangi benzin birimine göredir? Bu husus belirtilmediğine göre ve benzinin piyasada satışında birim 'litre' olduğundan, bu fiyatların litre fiyatı olarak algılanması gerekmektedir. Bu durumda 640.83 YTL (bir başka ifadeyle 640.830.000 TL) ve 2 bin 365.70 YTL (bir başka ifadeyle 2.365.700.000 TL) olarak belirtilen fiyatlar neyi yansıtmaktadır? Maalesef haberden bu hususları anlamak mümkün değil."
Günaydın'daki haber, sayfaya aktarılırken, editör Banu Perçin Güngörmez'in yaptığı yanlış hesaplarla okurumuzun gördüğü hali almış.
Güngörmez, tüm Sabah ve Günaydın okurlarından özür diliyor.
PTT haberinde gerçekten de başlık ve haber arasında bir YTL uyumu kurmak gerekirdi. Sanıyorum, genel yayın yönetmeninin bu konuda yol gösterici olması ve tüm Türk para birimlerinin YTL olarak verilmesini yayın ilkesi olarak koyması gerekiyor.
Benzin haberinde, evet, bir anlatım eksikliği var. Ekonomi Servisi Müdürü Cüneyt Toros'un açıklaması:
"O haberleri sıkça verdiğimiz için önemli birim adlarını okur biliyor sanıyoruz, ama yanlış tabii. O haberde litre olarak açıkça belirtmemiz gerekirdi. Özür dileriz."
|
