  |
|
'Okul seçimi riskli bir karar, çocuğa bırakmak doğru değil'
Okul seçiminin ve çocuğun başarısının kriteri aileden aileye farklılık gösterse de, her aile doğal olarak çocuğunun en iyi okul imkanlarından yararlanmasını istiyor. Çocuğun tüm hayatını ve kişiliğinin gelişmesini derinden etkileyecek olan ilkokul eğitiminin sanıldığından daha nazik bir konu olduğunu belirten uzmanlar ise, okul seçiminde çok dikkatli olunması gerektiğini ifade ediyor
emorial Hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Bölümü'nden Uzm. Dr. Ayten Erdoğan, sorularımızı yanıtladı:
Çocukların ana okuluna başlama yaşına nasıl karar vermeli?
Her çocuğun gelişim hızı farklıdır. Bu yüzden çocuğun okula başlamak için hazır olup olmadığı değerlendirilirken, takvim yaşının yanında, çocuğun olgunluk düzeyinin de göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Çocuğunuz, aşağıda sayılanların hepsini olmasa da çoğunu yapabiliyorsa ana okuluna başlama yaşına gelmiş demektir:
* Giyinme, yemek yeme, el yüz yıkama gibi öz bakımını kendi başına yapabilmeli.
* Çantası, ceketi gibi kendi eşyalarına sahip çıkabilmeli.
* İki aşamalı komutları izleyebilmeli.
* Kısa süreler boyunca kendi başına, bağımsız olarak çalışabilmeli. Kendisinin ve anne-babasının adınısoyadını ezbere bilmeli, net bir şekilde konuşabilmeli, temel cümleleri kullanarak bir sohbeti sürdürebilmeli, çok rastlanan hayvanların, yiyeceklerin ve ev eşyalarının isimlerini bilmeli.
* Temel renkleri ayırt edebilmeli, "aynı" ve "farklı" ya da "ilk ve son" kavramlarını anlayabilmeli, zıt kavramları bilmeli, benzer nesneleri veya resimleri gruplandırabilmeli.
* Başka çocuklarla sorun yaşamadan oynayabilmeli, yetişkinlerden izin almayı bilmeli, belli ölçüde gerilim ve öfkeyle baş edebilmeli, yetişkin gözetimini ve yardımını kabul edebilmeli.
ÖĞRETMENLE KONUŞUN
Ana okuluna zamanında başlamanın avantajları ve dezavantajları nelerdir?
Ailelerin en sık sorduğu soru şu: "Çocuğumuz doğum yılı uygunsa, ana sınıfına başlamalı mıdır? Yoksa bir yıl daha beklemesi daha mı uygun olacaktır?" Bu sorunun yanıtını şöyle verebiliriz: Mutlaka ki, bir yıl daha beklemesi halinde, ertesi yıl okula başladığında dikkat yelpazesi genişlemiş ve sosyal becerileri de daha gelişmiş olacaktır. Ancak arkadaşlarından bir yaş büyük olmasının da bazı dezavantajları bulunmaktadır. Her zaman sınıftaki herkesten daha büyük olacaktır ve ilerleyen yıllarda örneğin herkesten önce ergenlik dönemine girmek gibi her konuda "ilk yaşayan olmak" ona sıkıntı verebilecektir. Genel olarak, bir yıl geç başlayan çocukların akademik veya sosyal açıdan diğer çocuklardan daha başarılı olup olmadığı kesin olarak söylenememektedir. Başlangıçta diğer çocuklara nazaran hafif bir üstünlüğe sahip olsalar bile, birkaç yıl sonra bu fark ortadan kalkmaktadır.
Okul ile görüşürken sizce nelere dikkat etmeli?
Ana sınıfına başlayan çocuklardan neler beklediklerini öğrenin. Sınıf düzeninin nasıl olduğunu öğrenin. Çok olgun olmayan çocuklar için "öğrenme köşeleri" etrafına yerleştirilmiş serbest ortamlar, sıraların arka arkaya dizildiği bir sınıf düzenine kıyasla daha uygundur. Ayrıca sınıfta kaç kişi olacağını öğrenin. Utangaç çocuklar 25 öğrenciden daha kalabalık sınıflarda zorluklar yaşayabiliyor. Çocuğunuzun kreş öğretmeni ya da bakıcısı ile konuşmayı da unutmayın. Bu, çocuğunuzun hazır olup olmadığı konusunda size daha objektif bir fikir verecektir. Çocuğunuz kreşte sorun yaşıyor mu? Sınıf arkadaşları ile arkadaşlık kuruyor mu? Komutları izliyor mu? Bu ve benzeri soruların cevaplarını öğretmen veya bakıcısı ile konuşun.
Ailelerin okul seçimini etkileyen faktörler nelerdir?
İlkokul eğitimi çocuk için öğrenme, sosyal ve duygusal birçok alanda temellerin atıldığı çok önemli bir dönem olmaktadır. Bu döneme özgü en önemli karar, çocuğun gideceği okulun seçilmesi aşamasında verilecek kararlardır. Okul seçiminde okulun özelliklerinin, çocuğun ve ailenin beklentilerine ve özelliklerine uygunluğu önemlidir. Her aile çok doğal olarak, çocuğunun en nitelikli ve en ideal okul imkanlarından yararlanmasını ister. Ancak her aile için en ideal kavramıyla algılanan özellikler farklılık gösterir. Ailelerin beklentileri, anne babanın eğitimi, kişilik yapısı, gelir durumu, yetiştirildiği ve içinde yaşadığı sosyokültürel ortam ve sosyo-ekonomik koşullara göre değişkenlik gösterir. Örneğin bazı aileler için okulda alacağı notlar ve sınav yarışlarındaki başarı en önemli konu iken, bazı aileler de sosyal, dil ve spor alanlarında çocuğun desteklenmesine daha çok önem verebilir. Ülkemizde gelir durumu iyi olmayan bazı ailelerde ise seçimde çocuğun tarlada, evde ya da başka işlerde çalışmasına zaman kalması okul seçiminde önemli olabilmektedir.
KOLAY ETKİLENİRLER
Okul seçimini çocuklar yapabilir mi?
Çocukları için en doğru seçimi yapacak kişiler çocukları hakkında en net bilgilere sahip olan bireyler olarak anne-baba veya çocuğa bakım veren kişilerdir. Okul seçiminde çocuklar böyle önemli bir kararı alabilecek sosyal ve zihinsel olgunlukta olmadığı için kararı ailenin vermesi gerekir. Ancak anne babanın seçtiği okul kararına çocuğun da özendirilerek katılımı sağlanabilir. Okul seçimi için yapılacak ön inceleme gezisinin çocuk olmadan gerçekleştirilmesi önemlidir. Çocuğun okulla ilgili kararı vermesinde küçük ilginç bir oyuncak etkili olabileceği gibi olumsuz karar vermesinde okulda "o gün" ve " an" için yaşanan olumsuz bir olay veya orada gördüğü demir kapı, tuvaletlerin yapısı gibi basit şeyler çocuğun ürkmesine yol açabilir. Okul kararı çocuğa bırakılamayacak kadar önemlidir, anne babanın da bu sorumluluğu kendilerinin üstlenmesi gerekir.
HEYECAN NORMAL
Okul seçiminde dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?
Okulun temiz ve hijyenik olması, sınıfların büyüklüğü ve kaç kişilik olduğu, okulda çocuk için yapılan etkinliklerin bulunması, okuldaki rehberlik hizmetleri, kullanım açısından yeterli eğitici materyal bulunması, ve okul bahçesinin oyuna elverişli olması önemlidir. Okul seçiminde diğer önemli bir nokta çocuklarda spor, müzik, resim, aritmetik ve mantıksal düşünme gibi yeteneklerin geliştirilmesine yardımcı özelliklerin olup olmadığıdır. Çocuklarda özel yetenekler çoğu zaman çok geç fark edilir, okul bu yeteneklerin ortaya çıkarılması ve geliştirilmesinde önemli rol oynar. Özel yetenekler, genellikle genetik kaynaklıdır.
|
