Erdemir'in milli takımı var acaba Tüpraş'ın niye yok?
"Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer" derler. Tüpraş özelleştirmesi de o misal. Sahada "yabancı yıldızlar karması" var. Dünya süper ligi. Hepsi de "yerli olmadan oynamam" diyor. Tüpraş, global lokma. Yutmak öyle kolay değil. Görünen o ki; tüm katılımcılar fiyata göre pozisyon alacak. Kıran kırana rekabette fiyat, en önemli kriter olarak karşımıza çıkacak. Burada bir önceki ihaleyi, Tatneft-Zorlu Girişim Grubu'nun yolculuğunu anımsatmak şart. Tatneft, acaba dava açar mı? Açarsa inanın çok ilginç olur. Bir perde kapanırken bir başka perde açılır, ortalık karışır.
Fiyat 2 milyar dolar Bildiğiniz gibi Tüpraş'ta hisselerin yüzde 49'u Takasbank'ta, yüzde 51'i Özelleştirme İdaresi'nde. Elbette yüzde 49'un içinde "özel mi özel" bir yüzde 15 var. Bir türlü tanımaya fırsat bulamadığımız meşhur fonlar almış. İnanın yabancısı değiliz, fon deyip geçmeyin; ya Cayman'dan çıkar ya da Kudüs'ten... Anlayacağınız maharet onları oraya taşıyanlarda... Kolay mı? Tüpraş'ın yüzde 34'ü halka açık, piyasa değeri 4 milyar dolar. O halde yüzde 51'i en az 2 milyar dolar eder.
Shell, ATAŞ'ı niye sattı? Tüpraş; İzmit, İzmir Aliağa, Kırıkkale, Batman dahil dört rafinerisiyle toplam 27.6 milyon tonluk ham petrol işleme kapasitesine sahip. Aynı zamanda akaryakıt ürünlerinin yüzde 50'sinden fazlasının depolama kapasitesini elinde tutuyor. Depoculuk deyip geçmeyin, yeni petrol yasasıyla birlikte depoculuk çok kârlı iş oldu. Eğer bu kadar kârlı olmasa koskoca Shell, geçen yıl 4.4 milyon tonluk ATAŞ Rafinerisi'ni kapatıp depoculuğa yönelir miydi? 1960 yılından bu yana çalışan ATAŞ rafinerisini terminale çevirir miydi? Ama işe bakın, Shell yanına Koç Holding şirketlerini almış bu kez Tüpraş diyor.
Amigolar sağ olsun 25 yıldır rafineri yatırımı için çivi çakmayan ABD, çevre nedeniyle rafinericiliği bir kenara iten AB ve AB'nin 5'inci büyük rafinerisi Tüpraş, bölgenin itici gücü, çok değil bir yıl önce 1.3 milyar dolara satılıyordu. "1.3 milyar dolara Tüpraş satılır mı?" diyenlere "Bunlar sol amigolar, hep böyle yapıp zarar verir" diye başlık atan genel yayın yönetmenleri(!) acaba durumu şimdi nasıl yazacak? Merak ediyoruz. Sol amigolar sağolsun! Doğrusu bir iptal 1 milyar dolar fark yaratıyor. Az şey mi? Bize göre Tüpraş ihalesine giren iki konsorsiyum çok enteresan. Enerji Ortak Girişim Grubu ve Tüpraş Acquisition Ortak Girişim Grubu. Bir yanda Arap sermayesi bir yanda İsrail sermayesi. Heyhat, madem Tüpraş böylesine değerli. O halde adam gibi şartname hazırlamak da Özelleştirme İdaresi'nin işi değil mi? Ama ÖİB ne yapmış? Diyor ki; Tüpraş için üretim, yatırım, dolayısıyla istihdam şartı yok. Sadece Batman rafinerisi için 3 yıl kapanmadan çalışma şartı koyuyorum. Alan her kim olursa olsun Batman'ı kapatırsa 3 yıl için 30 milyon dolar ceza öder. Milyar dolarlık şirket, milyon dolarlık ceza. Tam bize göre.
|