| |
|
|
Üç günlük Bodrum tatiline üç kitap
Üç günlük bir hafta sonu tatili için Bodrum'dayım. Hava iyi olursa yüzeceğim. Bu arada yaz mevsimini geçirmeyi tasarladığım Gündoğan'daki tatil sitesindeki evin eksiklerini gidereceğim. Tabii akşamları Türkbükü'nde piyasa yapacağım. Ve okuyacağım. Yanıma üç tane kitap aldım. Birincisi, kitap severlerin özellikle "The Lexus and Olive Tree" kitabıyla bildiği, the New York Times'ın dış politika yorumcusu Thomas L. Friedman'ın son çalışması olan "The World is Flat"ı. (Farrar, Straus and Giroux, New York 2005). Freidman, "Dünya Düzdür" yargısına Hindistan'ın Bangalore'unda bir bilgi işlem merkezini ziyaret ederken varmış. Dev bir ekranda dünyanın çeşitli merkezleriyle aynı anda temas kuran Hintli bilgisayarcılardan, Kristof Kolomb'a uzanmış. "Kolomb İspanya'dan yola çıkıp Batı'ya giderek Hindistan'a varacağını sanıyordu. Hindistan'a varamadı, ama dünyanın yuvarlak olduğunu kanıtladı. Ben ise Frankfurt'tan uçakla Hindistan'a gidip, Bangalore'daki ekranda bütün dünyayı aynı işlem sürecinde görünce dünyanın düz olduğunu anladım" diyor. Friedman'a göre globalleşmenin ilk çağı, Kolomb'un 1492'de Amerika'yı keşfedip, Doğu-Batı ticaretini başlatmasından 1800'lere kadar sürüyor. İkinci çağ, 1800'lerden 2000'e kadar süren, dünya savaşları, ekonomik krizler, çok uluslu şirketler, Endüstri Devrimi, telgraf, telefon, radyo, televizyon, fiber optik araçlar ve internetin başlangıcı gibi olgularla dolu. Düşünün ki, Clinton 1992'de ABD başkanı olduğu gün üniversiteler ve kamu kurumları dışında kimsenin email adresi yokmuş. Globalleşmenin üçüncü çağında ise özellikle bireylerin, bilginin dijitalleştiği dünyada global işbirliği dikkati çekiyor. Sade Batı'nın değil Doğu'nun da bu işbirliğinde ön plana çıktığı görülüyor. Yanıma aldığım ikinci kitap "Tell Me No Lies" yani "Bana Yalan Söyleme". (John Pilger, Jonathan Cape, London 2004) Bu kitapta basın tarihinin "Araştırmacı gazeteciliği"ne örnek gösterilen büyük haberleri inceleniyor. McCarthycilik Tehdidi, Vietnam'daki My Lai Katliamı, Güney Afrika Apartheid'inin Ölüm Mangaları, Çeçenistan'daki Kirli Savaş, Irak Savaşı'na ilişkin gelişmeler (Mesela Felluce) "Bana Yalan Söyleme"nin içerdiği haberlerden bazıları. Üçüncü kitap ise Türk Dış Ticaret Vakfı'nın yayını olan "Milli Mücadele Döneminde Dış Ticaret" adlı çalışma. (Özkan Aydın,Nisan 2005) Örneğin ülkenin ihraç kapıları olan İstanbul, İzmir ve Mersin yabancı güçlerle işgal edilince, TBMM Hükümeti'nin İktisat Vekili Mahmut Celal Bey, 28 Eylül 1920'de Fransızlarla anlaşma yapılıp, Mersin'den yapılacak ihracat için bir aktarma istasyonu kurulması girişiminde bulunmuş. Batı Cephesi Komutanı Ali Fuat Paşa da buna onay vermiş. Yani Kurtuluş Savaşı yapılırken bile, ekonomik hayatın gereklerine uyulmaya çalışılıyormuş. Bu kitap da böyle olayları anlatıyor. Hem evdeki hem de gazetedeki masamın üzerinde okunmak için bekleyen kitap yığını içinden sadece üç tanesini alabildim yanıma üç günlük tatile giderken. Kitaplar olmasa ne yaparız bilemiyorum.
|