 |  |
Erken seçimin tarihçesi
Dünden bugüne seçim tarihlerini alt alta yazdık... Zamanında yapılan da var, erkene alınan da... Dilerseniz
1950'den başlayarak listeyi sunalım.
Ama önce bir not: 1924 Anayasası 4 yılda bir seçim yapılmasını öngörüyor.
1961 Anayasası da öyle. 1982 Anayasası ise " 5 yılda bir seçim yapılır " diyor (Madde 77).
Ama bugüne kadar hiçbir Meclis 5 yılı tamamlayamadı.
1950'de Demokrat Parti yüzde 51 oyla iktidara geldi.
1954'te " normal zamanında " seçim yapıldı.
DP bu defa yüzde 56'yla seçimi aldı.
1957'de " ekonomik sorunlar " doğdu.
Ve " zamanından bir yıl önce " seçime gidildi.
DP'nin " 1957 erken seçiminde " oyu yüzde 47.
1960'ta siyasi gerilim vardı.
İhtilal oldu. Daha sonra pek çok siyaset bilimci " 1960'ta erken seçime gidilseydi, iktidar el değiştirirdi... Seçimi CHP alırdı... İhtilal olmazdı " gibi yorumlar yaptılar.
1961'de demokrasiye dönüldü. Meclis 4 yılını tamamladı. 1965'te yüzde 52 oyla, Adalet Partisi seçimi kazandı.
Yine 4 yıl tamamlandı.
1969'da da sandıktan tek parti iktidarı çıktı ama...
AP'nin oyu yüzde 47'ye gerilemişti.
1971'de askerler muhtıra verdiler. Fakat Meclis kapanmadı. " 4 yılını " tamamladı. 1973'te " ara rejimin Başbakanlarından " Naim Talu, Türkiye'yi seçime götürdü.
1977'de Demirel Başbakan'dı. Siyaseten " kaynamalar, hoşnutsuzluklar " vardı.
Seçime normal zamanından " 4 ay önce " gidildi.
1980'de " devlet zaaf içindeydi. " Sokağa hakim olunamıyordu. Cumhurbaşkanı seçilemiyordu. Başbakan Demirel çareyi " erken seçimde " aradı.
Ama Meclis'ten erken seçim kararı çıkaramadı.
O dönemde CHP " erken seçimin Anayasa'ya aykırı olduğunu " savundu.
Ve 12 Eylül 1980'de ihtilal oldu. Meclis kapandı. 1983'te yeniden demokrasiye dönüş... ANAP, yüzde 46 ile tek başına iktidar. Halk Özal'ı " 5 yıl için " seçmişti. Ama Özal 1987'de, normal zamandan 1 yıl önce seçime gitti.
1983-87 döneminin başarılı Özal'ı seçimden " gerileyerek " çıktı.
ANAP'ın oyu yüzde 35'e indi.
Turgut bey Çankaya'ya gidince, ANAP'ın başına önce Yıldırım Akbulut, sonra da Mesut Yılmaz geçti.
Mesut bey istese " 1992'ye kadar " Başbakanlıkta kalabilirdi.
1991'de " erken seçim " yaptı. Sandık onu iktidardan etti.
1995'te yine bir yıl önce seçime gidildi. 1999'da da 1 yıl önce.
2002'de göz göre göre lades... DSP-MHP-ANAP koalisyonu erken seçim kararı alarak intihar etti.
Ve geldik bugüne. Tayyip bey için erken seçim " tuzaktır... Gaza gelmektir... Acemi avcının kendini vurmasıdır. " Daha şimdiden Çankaya'yı ucundan yakalayan Tayyip bey, ne diye erken seçime gitsin? Niçin risk alsın?
|
