|
 |
 |
 |
 Sezer 5 yasayı onayladı
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in onayladığı ''Ceza Muhakemesi Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'', devletin güvenliğine karşı işlenen suçlar ve organize suçların yanı sıra ağır ceza mahkemelerinin görev alanına giren diğer suçlarda da tutukluluk süresi 1 Nisan 2008'e kadar uzatılıyor.
Yasa, 412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu, 3005 sayılı Meşhud Suçların Muhakeme Usulü Kanunu, 466 sayılı Kanun Dışı Yakalanan veya Tutuklanan Kimselere Tazminat Verilmesi Hakkında Kanun ve 4422 Sayılı Çıkar Amaçlı Suç Örgütleriyle Mücadele Kanunu'nun, yeni Türk Ceza Kanunu'nın yürürlüğe gireceği 1 Haziran 2005 tarihinde yürürlükten kalkmasını öngörüyor.
Yasa ile devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzeninin işleyişine, milli savunmaya, devletin sırlarına karşı ve casusluk suçlarının yanı sıra ağır ceza mahkemelerinin görev alanına giren diğer suçlarda da tutukluluk süresi 1 Nisan 2008 tarihine kadar uzatılıyor. Bu düzenleme, ağır ceza mahkemelerinin görev alanına giren suçlarda en fazla 5 yıl olan tutukluluk süresinin, bu suçlardan yargılanan kişiler için uygulanmayacağına açıklık getiriyor.
Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten önce, ceza mahkemelerinde açılmış bulunan davalardaki şahsi hak talepleri, görevsizlik kararı verilmeyerek bu mahkemelerce sonuçlandırılacak.
Bu düzenleme, halen ceza davalarıyla birlikte görülen çok sayıda şahsi hak talebinin, ceza mahkemelerince görevsizlik kararı verilerek hukuk mahkemelerine gönderilmesini önleyerek, mahkemelerin iş yükünde büyük ölçekli değişiklikler meydana gelmesinin önüne geçmeyi
amaçlıyor.
YENİLENEBİLİR ENERJİDEN ELEKTRİK ÜRETİMİ
''Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı kullanımına İlişkin Kanun'' ise yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik enerjisi üretimi amaçlı kullanımının yaygınlaştırılması, bu kaynakların güvenilir, ekonomik ve kaliteli biçimde ekonomiye kazandırılması, kaynak çeşitliliğinin artırılması, sera gazı emisyonlarının azaltılması, atıkların değerlendirilmesi, çevrenin korunması ve bu amaçların gerçekleştirilmesinde ihtiyaç duyulan imalat sektörünün geliştirilmesini amaçlıyor.
Yasada, yenilenebilir enerji kaynakları, rüzgar, güneş, jeotermal, biyokütle ile kanal veya nehir tipi veya rezervuar alanı 15 kilometrekarenin altında olan hidroelektrik üretim tesisi kurulmasına uygun elektrik enerjisi üretim kaynakları olarak tanımlanıyor.
Yasa yürürlüğe girdiği tarihten sonra, kamu veya hazine arazilerinde yenilenebilir enerji kaynak alanlarının kullanımı ve verimliliğini etkileyici imar planları düzenlenemeyecek. Yenilenebilir enerji kaynaklarından (YEK) üretilen elektrik enerjisinin iç piyasada ve uluslararası piyasalarda alım satımında kaynak türünün belirlenmesi ve takibi için üretim lisansı sahibi tüzel kişiye, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) tarafından belge verilecek.
FİYATLAR
Yasa kapsamındaki YEK'lerden üretilen elektrik enerjisi, perakende satış lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından ikili anlaşmalar çerçevesinde satın alınabilecek.
2011 yılı sonuna kadar bir takvim yılı içinde YEK belgeli elektrik üreticilerinden satın alınacak elektrik enerjisi için uygulanacak fiyat, EPDK'nın belirlediği bir önceki yıla ait Türkiye ortalama elektrik toptan satış fiyatı olacak. Bakanlar Kurulu bu fiyatı, her yılın başında yüzde 20 oranında artırabilecek.
2011 yılı sonundan itibaren bu fiyat uygulaması, işletmelerde 7 yılını tamamlamış olan YEK belgeli elektrik enerjisi üreten tesisler için sona erecek. Perakende satış şirketleri, bu yasa kapsamında almakla yükümlü oldukları YEK belgeli elektrik enerjisini, öncelikle işletmede 7 yılını doldurmamış olanlardan satın alacak.
Şirketlerin aldıkları elektrik enerjisi miktarı, ikili anlaşmalar çerçevesinde Türkiye ortalama elektrik toptan satış fiyatından yüksek olmamak üzere piyasa koşullarında belirlenecek.
YEK'den hidrolik kaynaklarını kullanarak sadece kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla azami bin kilowattlık kurulu güce sahip izole elektrik üretim tesisi ve şebeke destekli üretim tesisi kuran gerçek ve tüzel kişilerden, projeler için hizmet bedeli alınmayacak.
Yeterli jeotermal kaynakların bulunduğu bölgelerdeki valilik ve belediyeler, ısı enerjisi ihtiyaçlarını öncelikle jeotermal ve güneşterm kaynaklarından karşılayacak.
TEŞVİKLER
Yasa kapsamındaki enerji üretim tesisi yatırımları, elektro-mekanik sistemlerin yurtiçinde imalat olarak temini, güneş pilleri ve odaklayıcı üniteler kullanan elektrik üretim sistemleri kapsamında yapılacak AR-GE ve imalat yatırımları, biyokütle kaynaklarını kullanarak elektrik enerjisi veya yakıt üretimine yönelik AR-GE tesis yatırımları teşviklerden yararlanabilecek.
Orman veya Hazine'nin özel mülkiyetindeki araziler ya da devletin her türlü taşınmazının yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üretimi yapmak amacıyla kullanılması durumunda bu araziler için bedeli karşılığında izin verilecek, kiralama yapılacak, irtifak hakkı tesis edilecek veya kullanma izni verilecek. Yatırım döneminde izin, kira, irtifak hakkı ve kullanma izni bedellerine yüzde 50 indirim uygulanacak. Orman arazilerinde ORKÖY ve ağaçlandırma özel ödenek gelirleri alınmayacak.
CEZALAR
Yasanın fiyatlarla ilgili maddesine aykırı faaliyet gösteren perakende satış lisansı sahibi tüzel kişilere EPDK tarafından 250 milyar lira idari para cezası verilebilecek ve aykırılığın 60 gün içerisinde giderilmesi istenecek.
Gerekli düzenlemeyi zamanında yapmayanlara cezalar iki katı olarak uygulanacak. Cezalar, bir önceki dönemin mali yılına ilişkin şirket bilançosunun gayri safi gelirinin yüzde 10'unu aşamayacak. Cezaların bu düzeye ulaşması durumunda EPDK lisansı iptal edebilecek.
MEVCUT ŞİRKETLER
Elektrik Piyasası Yasası kapsamında tanımlanan mevcut sözleşmeler arasında yer alan ve bu yasa kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim yapacak olan, işletmeye girmemiş yap-işlet-devret modeli kapsamındaki tüzel kişiler, mevcut sözleşmelerinden doğan haklarından feragat etmek şartıyla yasa kapsamındaki uygulamalardan yararlanacak. EPDK tarafından bu projelere üretim lisansları verilecek.
Bu kapsamda işletmede olan tesisler için uygulamalardan yaralanma süresi, altı yıldan tesisin işletmede bulunduğu sürenin çıkarılması ile hesaplanacak.
Perakende satış lisansı sahibi kamu dağıtım şirketleri, bakanlık ve EPDK'nın mevcut mevzuatı ve uygulamaları dışında yasada yer alan alım yükümlülüklerinden 1 Ocak 2007 tarihine kadar muaf olacak. Kamu dağıtım şirketleri, yasa yürürlüğe girdikten sonra başvuran yenilenebilir enerji kaynakları belgeli üretim lisansı sahibi tüzel kişilerle alım yükümlülüğü 1 Ocak 2007 tarihinden itibaren geçerli olacak elektrik satış anlaşmaları yapabilecekler.
Mevcut sözleşmeler çerçevesinde faaliyet gösteren ve DSİ katılım payları tarife yoluyla TETAŞ tarafından ödenen işletmedeki Yap-İşlet-Devret modeli hidroelektrik santralların sözleşmelerinde, ABD Doları cinsinden yer alan DSİ enerji katılım payları, sözleşmede yer aldığı miktarda ödeme tarihindeki Merkez Bankası döviz kuru üzerinden her işletme yılının sonunda DSİ'ye ödenecek.
DSİ tarafından inşa edilen, işletmeye alınan ve işletmeye alınacak hidroelektrik santrallerinin enerji üretimiyle ilgili kısımları ve bunların tamamlayıcısı olan taşınmazlar, herhangi bir ödeme yapılmaksızın Elektrik Üretim A.Ş'ye devredilecek.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından onaylanan 5349 sayılı ''Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun''a göre, kesin hükümle sonuçlanan davalarda, sonradan sanık lehine çıkan bir hüküm dolayısıyla yeniden yargılama yapılabilmesi için zamanaşımı dikkate alınmayacak.
Yasayla ağır para cezasından dönüştürülen adli para cezalarının ödenmemesi halinde, hapis süresinin belirlenmesinde bir gün karşılığı olarak 100 YTL esas alınacak.
Yasayla, kanunlarda öngörülen ''ağır hapis'' cezaları, hapis cezalarına dönüştürüldü. 1 Haziran 2005 tarihinden önce işlenen suçlarla ilgili olarak; ağır hapis iken hapse dönüştürülen cezalar, kanunlarında aksine bir hüküm yoksa alt sınır 1 yıl, üst sınır 24 yıl, hapis cezalarında kanunlarında aksine bir hüküm yoksa alt sınır 7 gün, üst sınır 5 yıl olarak uygulanacak.
''Hafif hapis'' ve ''hafif para'' cezaları da, idari para cezasına dönüştürüldü. İdari para cezasının hesaplanmasında yeni TCK hükümleri uygulanacak.
Ancak ilgili kanunda ''hafif hapis'' cezasının üst sınırının belirtilmediği hallerde, idari para cezasının hesaplanmasında esas alınacak gün sayısının üst sınırı, 730 olacak. Kanunlarda ''hafif hapis cezası'' ile ''hafif para cezası''nın seçimlik olarak veya birlikte öngörüldüğü hallerde, idari para cezası yaptırımının belirlenmesinde ''hafif hapis cezası'' esas alınacak.
Kanunlarda sadece ''hafif para cezası''nın öngörüldüğü ve cezanın alt veya üst sınırının belirtilmediği hallerde, idari para cezası 120 YTL'den az, 18 bin YTL'den fazla olamayacak.
Bu madde hükmüne göre idari para cezasına karar vermeye cumhuriyet savcısı yetkili olacak.
''RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK''
5348 sayılı ''Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun''a göre de, ''resmi belgede sahtecilik'' suçu, ağır ceza mahkemelerinin görev alanından çıkarıldı.
Yasaya göre, bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden önce aleyhine temyiz yoluna başvurulmuş kararlar hakkında Yargıtay tarafından inceleme yapılacak, bu dosya ve işler bölge adliye mahkemelerine gönderilmeyecek.
Adli yargı ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemelerinin kuruluşuna ilişkin kanunun 21. maddesinde yer alan ''Cumhuriyet savcıları, gecikmesinde sakınca bulunan veya olayın özelliğinin gerektirdiği hallerde, yer aldıkları veya görevli oldukları Cumhuriyet başsavcılıklarının yetki sınırları ile bağlı olmaksızın keşif ve diğer soruşturma işlemlerini yapmaya yetkilidirler'' hükmü de yasadan çıkarıldı.
Yasa uyarınca, çekle ilgili suçlara, çekin keşide edildiği yerin dışında da bakılabilecek.
Yasa, Kabahatler Kanunu'nun usule ilişkin hükümlerinin vergi cezaları açısından uygulanmamasını da öngörüyor.
13 İLE DAHA TEŞVİK
5350 sayılı ''Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun''a göre de, sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasına göre endeks değeri eksi olan 13 il daha teşvik uygulamaları kapsamına alındı. Böylece, teşvik kapsamındaki il sayısı 49'a çıktı.
Yasaya göre, vergi ve sigorta primi teşvikleri ile enerji desteğinden, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı'nca 2003 yılı için belirlenen sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasına göre endeks değeri eksi olan ''Kilis, Tunceli, Kastamonu, Niğde, Kahramanmaraş, Çorum, Artvin, Kütahya, Trabzon, Rize, Elazığ, Karaman ve Nevşehir'' de yararlanacak. Bu iller, bedelsiz arsa ve arazi temini teşviklerinden de yararlandırılacak. 31 Aralık 2008 tarihine kadar bu illerde vergi teşvikleri de uygulanacak.
SSK PRİM TEŞVİKLERİ
Bu illerde 1 Nisan 2005 tarihinden itibaren yeni işe başlayan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, en az otuz işçi çalıştırmaları koşuluyla, sigorta primlerinin işveren hissesinin
organize sanayi veya endüstri bölgelerinde kurulu işyerleri için tamamı, diğer yerlerdeki işyerleri için ise yüzde 80'i Hazine tarafından karşılanacak.
Bu tarihten önce işe başlayan mükellefler ise işçi sayısını en az yüzde 20 oranında artırmaları ve toplam işçi sayısının asgari otuz kişiye ulaşması durumunda bu teşvikten yararlanabilecek.
Primlerin geç ödenmesi durumunda, Hazinece kuruma yapılacak ödemenin gecikmesinden kaynaklanan gecikme zammı işverenden tahsil edilecek.
ELEKTRİK ENERJİSİ TEŞVİKLERİ
Teşvik kapsamına alınan illerdeki işletmeler elektrik enerjisi teşviklerinden de yararlanacak.
Bu illerde yeni işe başlayan işyerlerinin bedelsiz yatırım yeri tahsisinden yararlanabilmesi için en az 30 kişilik istihdam öngören yatırım gerçekleştirmeleri gerekecek.
5 YIL SÜREYLE
Bu illerde 31 Aralık 2007 tarihine kadar tamamlanan yeni yatırımlar için destek ve teşvikler, tasarıda öngörülen sürelere bakılmaksızın yatırımın tamamlandığı tarihi izleyen beş yıl süresince uygulanacak.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
