|
|
|
|
Baltık krizi
Rusya lideri Putin, "Siz önce kendi demokrasinizi düzeltin" dedi, Dışişleri Bakanı "Bush gezisinden rahatsız olduklarını" anlatan mektup yolladı ABD Başkanı Bush, bu "şikayet mektubu" sonrası Letonya'daki konuşmasında "demokrasi ve özgürlüğü yaymanın ABD'nin görevi olduğunu" söyledi....
Bu yıl ikinci kez Avrupa turuna çıkan ABD Başkanı George W. Bush'un her fırsatta Rusya'dan "daha fazla demokrasi" talebini dile getirmesi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i "kızdırdı". Bush'un Letonya'dan doğu Avrupa turuna başladığı saatlerde, Putin de CBS televizyonunda bugün yayınlanacak 60 Dakika adlı programda ağır eleştirilerde bulundu. Programın yapımcısının Rusya ve demokrasi eleştirileriyle ilgili sorusuna "Siz Rusya'nın sorunlarıyla uğraşmak yerine önce kendi ülkenizin demokratik sistemini, yöntemlerini sorgulayın" diye yanıt verdi. Programda "Bush'un bir önceki seçimi mahkeme kararıyla kazandığını" vurguladı: Ancak biz sizin demokratik sisteminize burnumuzu sokmayacağız. Çünkü bu, Amerikan halkını ilgilendiriyor... ABD'nin demokrasiyi yayma çabalarına da değinen Rus lider, "Demokrasi başka yerlere ihraç edilemez. Demokrasi bir toplumun iç sürecinin bir sonucu olmalıdır" dedi. Yarın başkent Moskova'da yapılacak İkinci Dünya Savaşı'nın sona erişinin 60'ıncı yıldönümü törenlerinde Bush'u ağrılayacak Putin'in bu sözleri büyük etki yarattı. Ardından İngiliz basınına yansıyan bir "mektup haberi"; Bush'un Letonya, Litvanya, Estonya liderleriyle görüşmesi iki ülke arasındaki sıkıntıyı gözler önüne serer nitelikteydi.
"ŞİKÂYET" MEKTUBU İngiliz Times gazetesine göre Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov, Amerikalı meslektaşı Condoleezza Rice'a yazdığı mektupta "Ruslar'ın kendilerine komşu olan ülkeler üzerinde gün geçtikçe artan Amerikan etkisinden rahatsız olduklarını" ifade etti. Amerikalı kaynaklara göre Rice da Rus meslektaşına gönderdiği cevap niteliğindeki mektubunda "Başkan Bush'un istediği zaman istediği ülkeyi ziyaret edeceğini" iletti. Uzmanlar, Bush'un Moskova öncesi eski Sovyet ülkelerini ziyaret etmesini önemli bir mesaj olarak yorumluyor. Rusya eski topraklarındaki etkisini sürdürmek ve hatta artırmak isterken; Amerika ise bu ülkelerin "tam bağımsız ve Batı yanlısı" olmasını destekliyor.
Bush'un Rusya'dan önce Letonya'ya gitmesi, süper güçler arasında küçük çaplı "krize" dönüştü. Moskova'da yarınki anma törenlerine katılacak olan Bush, başkent Riga'da Letonya, Litvanya ve Estonya liderleriyle görüştü. Görüşmesi sonrası yaptığı açıklamalarda Rus Dışişleri'nden, "sınır komşularında Amerikan etkisinden rahatsızlığını" anlatan mektuba gönderme yapar nitelikte ifadeler kullandı. Rusya Devlet Başkanı Putin'e "sınırlarında demokrasilerin oluşmasının ülkesinin çıkarına olduğunu söylemeyi sürdüreceğini" belirten Bush şöyle dedi:
"SIRADA BELARUS VAR" Komünist rejimin Letonya, Litvanya ve Estonya'ya yaptığı yarım yüzyıl süren baskı asla unutulmayacak. Acı veren tarihinizi tanıyoruz. Rusya'ya olan öfkeyi anlıyoruz. Bu üç Baltık ülkesi demokrasiyi kucakladı. Şimdi Belarus halkının özgür, açık ve tarafsız seçimlerle kendilerini ifade etmesine izin verilmesi gerek... Eski Sovyet ülkelerine özgürlük ve demokrasi desteği verdiğini de söyleyen Bush, "Avrupa'daki Sovyetler'in baskın hale gelmesi tarihin en büyük hatalarından biriydi" dedi. Soğuk Savaş'ın başlangıcı olarak görülen Yalta Anlaşması'nda dönemin ABD Başkanı Roosevelt'in de "payı olduğunu" söyledi. Baltık ülkeleri Letonya, Litvanya ve Estonya liderleri, Beyaz Saray'ın da desteğiyle Rusya'dan "topraklarını ilhakı için açıkça özür dilemesini" istiyor.
4 MİLYON $ HARCANDI "Kimse işgal kelimesini kullanamaz" açıklaması yapan Rus yetkililer, "Baltık ülkelerini 2'nci Dünya Savaşı'nda işgal ettiklerini" reddetmişti. Letonya'dan sonra Hollanda'ya geçerek sekiz bin Amerikan askerine ait mezarlıkta anma törenine katılan Bush, yarın akşam Gürcistan'da halk ayaklanmasıyla iktidara gelen Devlet Başkanı Mihail Saakaşvili ile görüşecek. Letonya'nın başkenti Riga'ya eşi Laura ve Dışişleri Bakanı Rice'la giden Bush'u, havaalanında Letonya Devlet Başkanı Freiberga karşıladı. İki günlük ziyaret için Letonya 4 milyon dolar harcadı.
|
|
|
|
|
|
|
|
|