Her mayısta piyasalar dönüyor, bu gelenek acaba tekrarlanacak mı?

Böyle bir soruya yanıt aramak için öncelikle mayısta Türkiye mali piyasalarında trend değişikliği olup olmadığına bakmak gerekiyor. Şöyle bir hatırlayalım.

* 2001 Mayıs'ında IMF programının yürürlüğe konulmasıyla mali piyasaların dıpten dönüşü başlamıştı.
* 2002 Mayıs'ta Başbakan Ecevit'in rahatsızlığı mali piyasalarda 7 aylık olumlu gidişi tersine çevirmişti.
* 2003 Mayıs'ı Irak Savaşı'nın erken bitişinin etkisiyle piyasaların olumlu havaya girdiği ay oldu.
* 2004 Mayıs'ı da ABD'nin birinci faiz şokunun etkisini atlattığı aydı. Piyasalar nisanda yediği vurgunu mayıs ortasından itibaren üzerinden atmaya başladı.
* 2005 Mayıs'ında ise 9 Mart'ta başlayan ikinci faiz şokunun etkisi devam ediyor. Nisan ve mayıs ayında bu şokun yarattığı etkiler bitişikte yatırım araçlarının dört aylık getirilerine yansımış durumda.

Dışarıda yön arayışı
Son zamanlarda ise dış piyasalarda yön belli değil. Açıklanan veriler çelişkili sinyaller üretiyor, piyasaların tepkisi de çok garip oluyor. ABD'de milli gelir büyüyor ama beklendiği kadar değil. Enflasyon baskısı ise sürüyor. Bu durum stagflasyon tartışmasını gündeme getiriyor. Piyasaların kafası karışıyor. Yani bir yol göstericiye ihtiyaç var. Bunu da ancak FED'in yapabileceği belirtiliyor. Dış piyasalar yeni bir dönüşün eşiğinde gibi görünüyor.

İçeride dışa bağımlılık
Türkiye'de ise ikinci faiz şoku sırasında Hazine faizleri yaklaşık 3 puan kadar arttı. Borsa endeksi dolar bazında yüzde 25 değer kaybetti. Dolar yüzde 12 arttı.

* Bu arada IMF ile belirsizlikler önemli ölçüde bitti. Niyet mektubu gitti.
Onay tarihi belli oldu.
* ABD ile ilişkiler kısmen rayına girdi. İncirlik konusundaki anlaşma, Ermeni tasarısının gündeme gelmemesi ve nihayetinde Başkan Bush ile Başbakan Erdoğan'ın yarım saatliğine de olsa görüşecek olmaları ilişkilerde asgari bir düzelme olduğuna yorumlanabilir.
* İktidar partisinden istifalar da duruldu.
* Fransa'nın AB Anayasası Referandumu'nda olumsuz tarafın büyümesi durdu, hatta kısmen olumlu taraf gelişmeye başladı. 29 Mayıs'a doğru bu referandum piyasalarca fiyatlanabilecek. Bunun üç gün sonrasında ise Fransa kadar önemli olmasa da Hollanda Referandumu yapılacak. Yani referandum riski, kötüleşme olmasa da, bir kenarda duruyor.
* Dış açığın bu yıl da geçen yılkine yakın boyutta olabileceğinin işaretleri geliyor. Ancak doğrudan yabancı sermaye girişinin bu yıl hızlanması, bu açığın rahat finanse edileceğine yorumlanıyor. Bu da, piyasaları kaygıya düşmekten kurtarıyor.
* 12 Mayıs'ta Abdullah Öcalan hakkında AİHM'in kararı açıklanacak. Yeniden yargılamaya kısmen alışılmış ancak yaratabileceği etkiler olabilir.
Olumsuz bazı gelişmeler yaşandı ve geride kaldı. Bazıları da fiyatlara yansıdı. Buna rağmen yurtiçi piyasaların toparlanması dışarısının toparlanmasını bekleyecek gibi. Ne de olsa aynı gemideyiz.

Sonuç
"Gemide kaptanla tartışılmaz"
Jeraldine Saunders