|
 |
 |
 |
 |
|
Arkadaş değil anne baba olun
Çocuk eğitiminde disiplin geri dönüyor. Uzmanlar 'Gerektiğinde ceza verin' diyor.
Batı'da son dönemde çok popüler olan çocuk eğitimi konulu kitaplar, onların her isteğini yerine getirmenin yanlış olduğunu savunuyor. "Ben ne dersem o olacak" diyen 21. yüzyıl ebeveyni, 'modern' olarak tanımlanırken uzmanlar, 'bazı' cezaların da mübah olduğu görüşünde... Bu sayede çocuk bencil ve şımarık olmayacak; ileride ne istediğini bilen bir yetişkin haline gelecek.
İpler yeniden anne babanın elinde
Çocuğun her isteğini yerine getiren anne ve babanın devri bitiyor, onu disiplinli yetiştiren gerektiğinde ceza veren ebeveynin devri başlıyor! Bunun en büyük nedeni, sınırsız özgürlük tanınan çocukların mutsuz olması.
Son 10-15 yıldır ailedeki hakimiyeti ellerinde bulunduran çocuklar artık dizginleri gerçek sahibine vermeye başladı. Hayatlarını çocuklarının isteklerine göre yönlendiren anne ve babaların yerini 'disiplinli' anne ve babalar alıyor. 'Modern' olarak nitelenen ebeveyn, çocuklarını şımartmamayı öğreniyor.
NE DERSEM O OLUR
Anne babalar, yıllardır ağızlarından çıkacak tek bir kelime için çocuklarının gözlerinin içine baktı; hangi peyniri yemek istediğini, sandaletlerini mi, spor ayakkabılarını mı giyeceğini sordu. "Soğuk olmasına rağmen montunu giymek istemiyor musun, önemli değil, biz de arabayı önceden ısıtırız" dedi. Sonuç olarak da şımarık, dünyanın kendi etrafında döndüğünü sanan, bencil çocuklar yetiştirdiler. Artık bu ebeveynin yerini "Ben ne dersem o olacak" diyen 21. yüzyıl anne ve babası alıyor. Amerika ve Avrupa'da çocuk yetiştirme üzerine çıkan kitaplar, anne ve babaları çocuklarının suyuna gitmemeleri için uyarıyor. Çok fazla üstüne titremenin, şımartmanın çocukları megolamanlaştıracağı vurgulanıyor. Hatta işi anne babaya emirler yağdırmaya kadar götüreceklerine dikkat çekiliyor. Uzmanlara göre bu yetiştiriliş tarzı, çocuklar üzerindeki olumsuz etkisini, büyüyüp gerçek dünyayla karşı karşıya kaldıkları zaman da gösteriyor. Birer yetişkin haline geldiklerinde "özel" olmadıklarını ve herkesle aynı şartlar altında yaşamak zorunda kaldıklarını gören dünün şımarık çocukları, iş ve ikili ilişkilerde birçok şeyle savaşmak zorunda kalıyor. Zamanı geri çevirmek ise artık imkansız...
AİLE İSİMLERİNİ SEÇİN
Florida'nın önde gelen psikologlarından Dr. Perry Buffington, 1990 kuşağı çocuklarıyla arkadaş olmayı seçen anne babaların devrinin bittiğini savunuyor: "Daha birkaç yıl öncesine kadar, çocuklarının her istediğini yerine getirerek onların bağlılığını kazanmaya çalışan anne babaların aslında onlara büyük zarar verdiğini savunan bir avuç insandık. Ama gün geçtikçe bu gerçeği fark edenlerin sayısı hızla artıyor." Buffington'a göre evin generali anne babalar olmalı; "Etkin olmak isteyen anne  babalar, lider konumda olduklarını çocuklarına göstermeli ve onlara sorumluluklarını sürekli hissettirmeliler." Buffington "Anne Babalar İçin Basit Psikolojik Hileler" adlı kitabında ebeveynlere tavsiyelerde bulunuyor: "En sevdiğim hilelerden biri doğumda başlıyor. Mesela çocuğunuza verdiğiniz isim konusunda dikkatli olun ve moda isimlerden uzak durun. Örneğin ailenizde saygı duyduğunuz insanların isimlerini seçin. Böylelikle o kişide hayranlık duyduğunuz değerleri çocuklarınıza da kolaylıkla aşılayabilirsiniz." Uzmanlara göre çocukların disiplini erken yaşlarda öğrenmeleri gerekiyor. Böylelikle büyüdükçe anne babaları kendilerine sınırlar koymaya başladığında buna uyum göstermekte zorlanmazlar. Ayrıca yine uzmanlar gerektiği zamanlarda çocuklara bağırmak gerektiğine de dikkat çekiyor.
KÜÇÜK CEZALAR VERİN
Verilecek küçük cezalar da çocukların sorumluluk sahibi olarak yetişmelerinde önemli rol oynuyor. Yanlış bir şey yaptıklarında bir hafta boyunca çizgi film izlemelerini yasaklamak, tüm hafta sonu evden çıkmalarına izin vermemek, yatağa erken bir saatte göndermek, rüzgarlı havada kısa bir süre de olsa kapının önüne koymak, verilebilecek cezalardan sadece birkaçı. Dr. Perry Buffington örneğin sabah bir türlü uyanamayan, dolayısıyla okula hazırlanmak için vakti kalmayan çocukların okula pijamayla gönderilmesinde bir sakınca olmadığını söylüyor: "Böylelikle çocuklar hareketlerinin ve seçimlerinin bir sonucu olduğunu görür." Yine Buffington'a göre anne ve babanın elindeki en güçlü silah, "bakış"... Özellikle topluluk içinde ebeveynin çocuğunu gözleriyle disiplin altında tutması ve sorumluluklarını hatırlatması tavsiye ediliyor. Çocukların topluluk içinde utandırılmaması gerektiği de önemli: "Eğer çocuklarınıza başka insanların önünde bağırırsanız iplerin elinizden kaçmasını ve onları kaybetmeyi de göze almanız gerekir. Çünkü böyle durumlar tekrarlandıkça otoriteyi hiçe saymaya başlar." Tabii Buffington çocukları disiplin içinde yetiştirmenin onlara sevgi göst ermemek anlamına gelmediğine de dikkat çekiyor. Anne babalara çocuklarının güzel davranışlarını onayladıklarını göstermekten kaçınmamaları gerektiğini hatırlatıyor.
Eylem Bilgiç
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
