  |
|
İşte Türk taraftar gerçeği
Ankete katılanların yüzde 5'i 'Maç sırasında TV'de kanal değiştireni döverim' diyor.
Taraftar hakemlere asla inanmıyor, olayların sebebinin yanlı kararlar olduğunu düşünüyor...
Futbolseverler arkadaşlarını tuttukları takıma göre seçiyor...
Ankete katılanların yüzde 5'i 'Maç sırasında TV'de kanal değiştireni döverim' diyor...
Futboldaki önyargılar "Türk Toplumunda Futbol Algısı" adlı araştırmayla değişiyor. 16 ilde, 15 yaşından büyük 4 bini aşkın katılımcıyla yapılan anketin çarpıcı sonuçlarından biri takım tutma oranının yüzde 86 olması.
Büyü yaptırıyorlar
En çok kitap okuyanlar Diyarbakırspor ve Bursaspor taraftarları. Galibiyet için özel olarak dua edenlerin oranı yüzde 40. Sadaka verenler binde 9, büyü yaptırdığını söyleyenler ise binde 2.
Futbol sen bizim her şeyimizsin
Futbolla yatıp futbolla kalkıyoruz, ancak bu konuda efsanelerden, önyargılardan geçilmiyor. Türk halkı futbolu nasıl algılıyor, neleri seviyor, neleri sevmiyor? En çok hangi takımın taraftarı var? Tribünde "Canım feda olsun sana" diye bağıranlar takımı için gerçekten canını vermeye hazır mı? Küfür ve şiddet ne kadar futbolun içinde? İşte yanıtları.
Konu futbol olunca herkesin söyleyecek bir lafı vardır. Sokaktaki sıradan vatandaşlardan köşe yazarlarına, yıldız futbolculardan tribündeki ateşli taraftarlara kadar hemen herkes futbol üzerine saatlerce konuşabilir. Televizyon kanallarının en çok izlendiği zamanlar, gazetelerin en çok okunan sayfaları futbolla doludur. Kulüpler, takımlar, medya ve taraftarların oluşturduğu bu dünyada pek çok yargı hemen herkes tarafından paylaşılır. Ve bu kalabalık dünya önyargılar, efsaneler ve yanılgılarla dolu...
FENERBAHÇE EFSANE
Türklerin yüzde 86'sı mutlaka bir takım tutuyor. Ve takım tutanların yüzde 83'ü mutlaka üç büyüklerden birinin taraftarı. Ancak araştırmanın en çarpıcı sonuçlarından biri bu noktada ortaya çıkıyor ve Türkiye'de en çok taraftarı olan takımın bilinen yaygın kanının aksine Fenerbahçe değil Galatasaray olduğunu gösteriyor. Bir futbol takımı tutan taraftarlar arasında Galatasaray'ı tutanların oranı yüzde 36,3. Fenerbahçe taraftarları yüzde 30,1 ve Beşiktaş taraftarları yüzde 17,3. Üç büyükleri yüzde 6,8 ile Trabzonspor, yüzde 1,8 ile Diyarbakır izliyor. Üç büyüklerde de takım tutma nedeni öncelikle "sevgi". Bunun dışında ikinci önemli faktör "aileden gelen alışkanlık". Ancak üçüncü faktörde üç büyüklerin taraftarları da ayrışıyor. Galatasaray taraftarları için "başarılı sonuçlar alınması" dikkat çekecek kadar güçlü bir nedenken, Beşiktaş taraftarları bu soruya şaşırtıcı bir oranda "rengi hoşuma gittiği için", Fenerbahçeliler ise "büyük bir takım olduğu için" yanıtını veriyor. Üç büyükleri izleyen kulüplerde "memleketin takımı" teması öne çıkıyor. İkinci takımlarda da memlekett önemli. Ancak bu noktada da ilginç biçimde en çok tutulan "ikinci" takım Galatasaray. Onu Diyarbakırspor ve Beşiktaş takımları izliyor.
CANIM FEDA AMA
Hemen her maçta tribünleri inleten "canım feda olsun sana" ya da "uğruna ölürüz" gibi temalar futboldaki şiddeti açıklamak için çok sık kullanılıyor. Peki taraftarlar gerçekten ölecek kadar gözü kara mı? Araştırmaya bakılırsa "ölmeye ölmeye ölmeye geldik" sadece bir slogan! Çünkü "tuttuğunuz takımın şampiyon olması için neleri feda edersiniz" sorusuna taraftarların yüzde 76'sı "hiçbir şey feda etmem" cevabını verecek kadar gerçekçi. Sadece yüzde 5,2'si "paramı", yüzde 2,8'i "bütün mal varlığımı" feda ederim diyor. Bu kalabalık içinde "Canımı feda ederim" diyenler ise yüzde 2,5. Binde 4'lük küçük bir azınlık ise "her şeyimi" cevabını veriyor. Taraftarlar arasında "şampiyonluk için hiçbir şey feda etmem" diyenlerin en yüksek oran yüzde 81,3 ile Diyarbakırspor'da. En gözükara taraftar ise Bursa tribünlerinde. Çünkü Bursaspor taraftarlarının yüzde 5,3'ü "canımı" feda ederim diyerek bütün kulüpleri solluyor. Üç büyükler arasında ise Fenerbahçe taraftarları "canım feda" konusunda yüksek bir orana sahip. Fenerbahçelilerin yüzde 3,1'i, Galatasaraylıların yüzde 2,8'i, Beşiktaşlıların ise yüzde 1,4'ü takımın şampiyonluğu için "canını feda etmeye hazır" olduğunu söylüyor. Takımı için "her şeyini" feda eden taraftarlar ise binde 8 ile en çok Trabzonspor'da bulunuyor. Taraftarlar tuttuğu takımın kazanması için özel girişimlerde de bulunuyor. Bildikleri en iyi yöntem de dua etmek. Taraftarların yüzde 40'ı takımının kazanması için özel olarak dua ediyor, yüzde 2'si tezahürat yapıyor, binde 9'u sadaka veriyor, binde 8'i namaz kılıyor. Binde 5 fal baktırıyor, binde iki ise alenen "büyü" yaptırdığını söylüyor. Özel olarak dua eden taraftarların en yüksek oranda olduğu takım yüzde 44,7 ile yine Bursaspor. Araştırma "doğuştan beri bu takımı tutuyorum" iddiasının de pek yaygın olamayacağını gösteriyor. Çünkü bu soruya "doğduğumdan beri' diyenlerin oranı yüzde 11,1. Takımlarını 1-6 yaş arasında seçtiklerini söyleyenlerin oranı ise yüzde 15,1. Türk taraftarlar genellikle 7-10 yaşları arasında daha doğrusu ilköğretim sırasında takım tutmaya başlıyor. Taraftarların sadece yüzde 12'si takımlarını 16 yaşından sonra seçtiklerini söylüyor. Türk taraftarların yüzde 96,3'ü asla bir daha takımını değiştirmiyor. Geriye kalan yüzde 3,7 oranındaki "takım değiştiren" taraftarlar arasında "daha önceki takımınız hangisiydi" sorusuna ise yüzde 30,6 ile "Fenerbahçe" cevabı veriliyor. Takım değiştirenler bunu 10-14 ya da 15-20 yaşları arasında çocukluk ve gençlik dönemlerinde yapıyor. Takım değiştirenlerin gerekçeleri arasında "başarısızlık" dışında babası ya da arkadaşlarının tuttuğu takımı seçmek, iddia kaybetmek, futbolcuları ya da taraftarları sevmemek dışına, takımın "başarılı" olması da sayılabiliyor.
BİRİNCİ SAYFADAN BAŞLIYORLAR
Taraftarlar araştırmaya verdikleri yanıtlarda yaygın bir önyargıyı da yıkıyor. "Gazeteyi hangi sayfadan okumaya başlarsınız" sorusuna sadece yüzde 20'si "spor sayfası" cevabını veriyor. Yüzde 45'i ilk sayfadan, yüzde 5'i ikinci sayfadan, yüzde 4,1'i ekonomi sayfasından gazete okumaya başlıyor. "Futbolun size ne tür faydaları olduğunu düşünüyorsunuz" sorusuna "Hiçbir faydası yok" diyenlerin oranı yüzde 26,7. Bunun dışında futbolu faydalı bulanlar içinde yüzde 18,8 "stresten uzaklaştırıyor" yüzde 17,4 ise "sağlık için faydalı" cevabını tercih ediyor.
Cengiz Erdinç
|
