 |
| Vitamin alırken iki kere düşünün
|
|
Doğanın paket olarak sunduğu maddeleri ayrıştırıp tek başına yüksek dozda almak zararlı. Araştırmalar beta karoten ve A vitamini tamamlayıcısı almanın akciğer kanserini artırdığını gösteriyor.
Fitokimyasallar bitkilerde bulunan, bitkiyi hastalıklardan ve zararlılardan koruyan maddelerdir. Yani bitkinin bağışıklık sistemidir. Ayrıca sadece bitkiyi korumakla kalmayıp insanlarda da koruyucu etkileri olduğu saptanmıştır. Bazılarının güçlü anti-kanser etkileri vardır. Sebzeler bol vitamin ve lif içerir, ayrıca antioksidan etkili karotenoidler ve flavonoidler içerdikleri için hücreleri korur. Salatalık, domates, biber, turp, roka, maydanoz gibi pişirilmeden yenen sebzeler her fırsatta tüketilmelidir. Meyveler de vitamin zenginidir. Sayısız karotenoidler, flavonoidler ve diğer besin öğeleri içerir.
Karotenoidler vitamine benzer maddelerdir. En ünlüsü organizmada A vitaminine çevrilen beta karotendir. Domatesin içerdiği karotenoid likopen güçlü bir antioksidan olup, kanser riskini azaltmaktadır. Sadece evde değil, büroda da mevsim meyvesinden oluşan büyük bir meyve tabağı bulundurmalı ve arada bir yenmelidir. Bitkilerdeki fitokimyasallar, doğal bileşimleriyle birlikte olduğu için sinerjik çalışmakta ve tek olarak alınmalarına göre daha etkin olabilmektedir. Çiğ ve az pişirilmiş sebzeler ile meyveler bu maddeleri almamızı mümkün kılar. İşlenmiş yiyeceklere bazı vitaminleri eklemek ise ideal bir yol değildir. Kaldı ki A vitamini, beta karoten ve demirin fazlalığı bazı riskler getirmektedir. Araştırmalar beta karoten ve A vitamini tamamlayıcısı alımının akciğer kanserini artırdığını göstermektedir. Çünkü meyve ve sebzelerdeki yüzlerce karotenoidin  birlikte yaptığı etki kansere karşı korumaktadır. Doğanın bir paket halinde sunduğu yüzlerce mikrobesin maddesini ayrıştırılmış olarak tek başına yüksek miktarlarda almak sağlığımıza yarar değil zarar verebilir.
Meyve ve bitkilerde bulunan bu maddelerin kansere yol açacak DNA hasarını önledikleri, hatta iyileştirdikleri araştırmalarla saptanmıştır. Bu maddeler bağışıklık sistemini güçlendirerek enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı vücudu dirençli kılar. Sağlıklı olmayan bir diyetin vitamin-mineral tamamlayıcılarıyla sağlıklı hale getirilemeyeceği gerçeği bilinmelidir. Bol miktarda çiğ yiyeceklerin tüketimi de sağlık için çok önemlidir. İdeal beslenme çok fazla çiğ yiyecek, bol miktarda kalorisi az pişmiş sebze ve daha az miktarda kalori açısından daha zengin pişmiş nişastalı sebze (patates, mısır, havuç, kestane) ve tam tahılları (kabuklu pirinç, bulgur, makarna vb.) içermelidir. Lifler Meyve, sebze, baklagiller ve tam tahıllar, çiğ kuruyemiş ve çekirdekler sağlık için çok önemli olan lifleri içerir. Beyaz un ve beyaz pirinç ise geçirildikleri işlemler nedeniyle liflerini kaybeder. Lif eksikliği kabızlık, hemoroit, varis, diyabet ve kanser gibi birçok hastalığa yol açar. Lifler, sindirim hızını düzenler. Ayrıca toksik maddelerin kalın bağırsakta kalmasını önledikleri için kanser riskini azaltırlar. Liflerden yararlanmak için kabuklu yenebilen meyveleri, kabuğunu soymadan yemelidir.
|
