|
|
|
|
|
|
Ruhun yeni tedavisi
Psikoloji artık hayatın her alanına giriyor. Bugün herkesin uzaktan yakından psikolojiyle bir bağı ya da psikolojiye bir merakı var. Psikolojiyle ilgili kitaplar çok satıyor, seminerler dolup taşıyor.
*** Psikolojinin yeni trendleri
Psikoloji her geçen gün hayata daha çok nüfuz ederken, toplumdaki değişime paralel olarak bu alanda da yeni trendler belirginleşiyor. Şimdi seks terapisi ve aile terapisi gözde.
Bugün herkesin uzaktan yakından psikolojiyle bir bağı ya da psikolojiye bir merakı var. Psikolojiyle ilgili kitaplar çok satıyor, seminerler dolup taşıyor. İnsanlar halk arasında 'deli doktoru' olarak tabir edilen psikiyatrlara ya da psikologlara artık çekinmeden danışıyor. Psikolojinin içerdiği bilgiler günlük hayatın bir parçası oldu. Yani pek çok anlamda psikolojiye bakış değişti. Deprem, stres ve şiddet olayları gibi etkenlerin beraberinde getirdiği travmaları atlatmak için profesyonel yardım almanın kaçınılmaz olduğu bir gerçek. Kent yaşamının yoğun temposu içinde pek çoğumuza iyi gelen psikolojik hizmetler de değişen dünyaya ayak uyduruyor. Psikoloji alanında yeni trendler ortaya çıkıyor. Harvard Psikiyatri Bölümü'nün önayak olduğu, psikolog ve danışmanların birlikte çalıştığı bir araştırma bütün dünyada psikolojinin yükselen değerlerini belirlemek için işe koyuldu. Toplumun yapısının nasıl değiştiğini inceleyerek psikolojinin geleceğine ilişkin bir takım çıkarımlarda bulundular. Pek çok yerde gündeme gelen bu tartışma yeni tahminleri de beraberinde getirdi. "Nereye doğru gidiyoruz ve nasıl insanlar haline geliyoruz?" sorusundan yola çıkan araştırmaya göre öncelikle geçtiğimiz yirmi yılda ciddi anlamda bir cinsel devrim oldu. Aile yapısını, cinsel hayatı ve kimlikleri büyük ölçüde değiştiren bu cinsel devrim bir çoğuna göre özellikle AIDS'in ortaya çıkmasıyla tersi bir yönde gelişti. Toplumlarda geleneksel değerlere ve muhafazakar aile yapısına dönüş yaşandı. Ama bir yandan da pek çok uzmana göre cinsel devrim çok güçlü bir şekilde devam ediyor. Artık cinsellik devlet ve din tarafından değil kişilerin kendi iradeleri ve tıp dünyası tarafından yönlendiriliyor. Medya başlı başına bir etken. Evlilik oranı azalırken boşanmalar artıyor, tek ebeveynli aileler çoğalıyor ve ergenlik yaşı giderek düşüyor. Kadın ve erkeğin eskiye oranla daha rahat iletişim kurduğunu savunanlar çoğunlukta. Bu fikre katılmayanlar kadınla erkeğin sağlıklı bir iletişim kurup kuramadığının nihayet tartışılmaya başladığını kabul ediyor ama onların eleştirisi iletişimin kalitesinde bir gelişmenin olmadığı yolunda.
HER EVE BİR AİLE PSİKOLOĞU Bu gelişmelerin ışığında özellikle seks terapisinde uzmanlaşacak psikolog sayısı artacak. Farklı etnik ve cinsel kimlikler için farklı programlar geliştirilecek. 'Kurgu' aileler artacak. Yani kan bağı ya da evlilik kurumu olmadan yaşayan bireyler kendi ailelerini kuracak. Bir arada komün hayat yaşayan, evlenmeden çocuk sahibi olan insanların sayısındaki artış danışmanlık kurumlarını da etkileyecek. Farklı ahlaki anlayışlar ve hayat tarzlarına uygun olarak farklı danışmanlık yapıları ortaya çıkacak. Uzmanlara göre aile terapileri ve aile danışmanlığı giderek trend olacak. Kaynağı nörolojik ya da fiziksel bile olsa pek çok sorunu çözmek için bireyler üzerinde değil aile yapısı üzerinde çalışılacak. Yani artık psikologa tek başına gitmek 'out' olacak ve aile doktoru gibi her ailenin bir aile psikologu olacak. Diğer yandan psikologlar eskiye oranla daha yoğun bir şekilde kişiler arası ilişkileri irdeleyecek. Psikolojik araştırmalar çiftler arasındaki ilişkilerin kalitesini yükseltmek amacıyla özellikle cinsellik alanında yoğunlaşacak. Yani her çiftin bir aşk doktoru olacak. Bunun yanında sadece ergenlikle ilgili çalışacak psikologlarında sayısının artacağı söyleniyor. Araştırmanın ilginç sonuçlarından biri erkekleri yakından ilgilendiriyor. Erkeklerin büyük bir bölümü kendilerinden ve toplumdaki rollerinden memnun değil. Hep ezilen ve baskı altında tutulanın kadın olduğu görüşünün tersine uzmanlar son yirmi yılda kadınların kendilerini çok başarılı bir biçimde değiştirdiğini ve giderek daha toplumda daha etkin bireyler haline geldiğini gösteriyor. Erkeklerin mutsuzluğunun kaynağı babaları olarak gösteriliyor. Duyguları ifade etmek ve kendileri hakkında konuşmak erkeklerin babalarından öğrenemediklerini ama eşlerinden, annelerinden ve daha sonra kişisel gelişimle öğrendiklerini belirttikleri yetiler. Baba olmayı bekleyen ya da evlilik hazırlığı yapan erkekler için psikolojik hizmetler verilmeye başlandı bile. Uzmanlara göre, ev işleriyle ve çocuk bakımıyla ilgilenen erkeklerin sayısındaki artış bu konudaki kişisel gelişim kurslarına ilginin de artacağını gösteriyor. Bütün bunların yanında bir başka trend ise hayatla değil ölümle ilgili. İnsanlar artık yaşlanmaktan ve ölüm korkusundan duydukları kaygıyı taşımakta zorlanıyor. Günümüzde 'anti-aging'e başvuranların sayısının arttığı, estetik cerrahinin yaygınlaştığı ve spor yapanların sayısının arttığı bilinen bir gerçek. Her mahalleye bir vitamin dükkanı, bir spor merkezi ve bir estetik cerrahi merkezi açıldı bile. Önümüzdeki dönemde psikoloji alanında yükselen değerlerden biri de yaşlanma ve ölüm terapisi olacak. Amerika'da kişilerin hayatının son dönemlerinde karşılaştıkları bu stres ve kaygı durumuyla daha kolay yüzleşmeleri için şimdiden çeşitli merkezler hizmet vermeye başladı bile. Medyanın bugün toplumu yönlendiren en büyük güçlerden biri olduğu gerçeği uzmanları bu konuda daha çok çalışmaya itecek. Danışmansız hiç bir yayın kalmayacak. Özellikle haberlerin sunulması ve görüntünün kullanılmasıyla ilgili olarak medya uzmanı psikologlar yetişecek. Yani yönetmenin yanına bir de koltuk da psikolog için konulacak. Psikolojinin gelecekteki trendlerinden bir diğeri de spor psikolojisi ve siyaset psikolojisi. Psikologsuz parti ya da takım kalmayacak. Bir diğer tartışma konusu ise internetin gelişmesiyle birlikte ortaya çıkan sanal psikologların, itiraf sitelerinin ne olacağı sorusu. Giderek televizyonun yerini alacağı ve insanların televizyon izler gibi interneti kullanacağını belirten uzmanlara göre 'online' terapi yolda, 'web-cam'lerinizi hazırlayın.
Adnan Yıldız
|
|
|
|
|
|
|
|
|