|
 |
 |
 |
 |
|
Korkularımla yüzleştim
AMERİKALI protest şarkıcı Joan Baez, 11 yıl aradan sonra İstanbul Caz Festivali'nde bir konser vermek için İstanbul'a geliyor. Bir zamanların hızlı insan hakları savunucularından Baez, şimdi daha sakin bir yaşamı tercih ediyor. 63 yaşındaki şarkıcı artık lider konumunda olmak istemediğini ve ailesine zaman ayıracağını söylüyor.
***
Ağaçta uyuyarak ruhunu iyileştiriyor
Bir zamanlar şarkılarını insan hakları ve barış için söyleyen Joan Baez, şimdilerde Kaliforniya'daki evinde geçmişin korkularından arınmış dingin bir hayat sürüyor.
Telefonun arkasındaki ses, 60'lı ve 70'li yılların özgürlük ve insan hakları temsilcilerinden Joan Baez olunca, binlerce kilometre uzakta da olsa, insan bu kadar yaklaşmışken "Biraz 'Blowing in the Wind'i mırıldanır mısınız?" diye sormak istiyor. Ama soramıyor... Şarkılarıyla bir nesli peşinden sürükleyen 63 yaşındaki protest şarkıcı Joan Baez, 11. Uluslararası Caz Festivali kapsamında 9 Temmuz akşamı Harbiye Açık Hava Tiyatrosu'nda bir konser verecek. En son 11 yıl önce İstanbul'a gelen Baez, Kaliforniya'daki evinde, meşe ağacının üstünde uyuyarak huzuru ve iç barışı bulduğu hayli dingin bir hayat sürüyor. İstanbul'daki konserinde eski şarkılarının yanı sıra son albümü "Dark Chords on a Big Guitar"daki şarkılarını da seslendirecek Joan Baez, huzuru bulduğu meditasyon tekniğinden Bush hakkındaki düşüncelerine kadar içtenlikle anlattı...
* Yıllarca kendi şarkılarınızı söyledikten sonra şimdilerde neden albümlerinizde sadece diğer bestecilerin eserlerine yer veriyorsunuz. 'Dünyanın haline bakın, 35 yıl önce Vietnam için söylediğim şarkılar hala ilk günkü gibi yeni' demeyeceksiniz değil mi?
(Gülüyor) Söylediğiniz bir bakıma doğru. Ama diğer yandan başka bestecilerin şarkılarını seslendirmek beni tazeliyor. 15 yıl önce şarkılarımı, albümlerimi, konserlerimi farklı bir bakış açısıyla yeniden gözden geçirdim. Bu hesaplaşma gerekliydi. Aksi takdirde şarkılarımın, müziğimin ne benim için ne de diğer insanlar için değeri kalacaktı. İyi ya da kötü, karşı kültürün sesi olan bestecilerin eserlerini seslendirmeyi seçtim. Çünkü bugünün şarkılarıydı.
* Neredeyse her röportajda Başkan Bush'un izlediği saldırgan politikanın sizi çok endişelendirdiğini söylüyorsunuz. New York'ta bir grup entelektüel seçimlerde Bush'un kazanmaması için kampanya başlattı. Hatta Paul Auster bir şarkı bile yazdı. Kampanyaya katılmayı, Auster'ın şarkısını okumayı düşünüyor musunuz?
Kendimi hiçbir şeye zorlamak istemiyorum artık. Bush yönetimi hakkındaki düşüncelerim çok net. Ama bunları şarkıyla ifade etmek istemiyorum. Şarkılarımdan herhangi biri bu amaçla dinlenebilir. Yıllar önce, eski eşim Vietnam'da savaşmayı reddedince hapse atılmıştı. Tam üç yıl hapiste yattı. Bir konserde "Bu şarkıyı Vietnam'da savaşmayı reddettiği için hapsedilen kocam için söylüyorum" demiştim. Ardından bir country şarkısı söyledim. Hangi şarkıyı söylediğim önemli değildi. Öncesinde görüşlerimi açıkça ifade etmiştim. Şimdilerde dünya sorunlarına tepkimi aynı yaklaşımla ifade ediyorum. Beste yapmak yerine, duruma en uygun şarkıyı seçip, seslendiriyorum.
* Başkan Bush haftaya Türkiye'ye geliyor. Selamınızla birlikte iletmemizi istediğiniz bir mesaj var mı?
(Gülüyor) Peki siz ne söylemek istiyorsunuz? Önemli olan Türklerin ne söylemek istediği. Bana çeşitli olaylara karşı tepkimi sorduklarında artık hep şunu soruyorum: Peki siz ne yapmayı düşünüyorsunuz? Herkes tepkisini göstermeli artık. Sosyal olaylarda liderlik konumunda olmak istemiyorum artık. Bunun yerine hayatımın önemli bir döneminde ihmal ettiğim yakınlarıma zaman ayırmak istiyorum. Aileme, torunlarıma, geçenlerde kalça kemiği takılan 93 yaşındaki anneme... Geçmişteki gibi olmamalı, önce bu arzumu gerçekleştirmeliyim. Politik olarak doğru bulduğum bir şeyi yapmam gerektiğinde, biliyorsunuz yine görevimi yerine getiririm.
* Milyonlarca izleyici gibi siz de Kabil'in, Bağdat'ın bombalanmasına TV'nizin başında tanık olmuşsunuzdur. 10 yaşında birkaç yıl ailenizle Bağdat'ta yaşamıştınız. Ne hissettiniz?
Orada yaşadıktan sonra böyle bir olayın karşısında ne büyük acı hissettiğimden bahsetmek yerine hepimizin hayatta kalmak için başvurduğu bir yöntemden söz edeceğim. Siz, ben ve hepimiz bu tür büyük acılarla karşılaştığımızda yüzde 99, görmezlikten gelmeye çalışıyoruz. Çünkü o anda, bombardıman altındaki insanların duygularını gerçek anlamda 30 saniyeden fazla yaşadığınızda hayatta kalmak zorlaşıyor. Bu nedenle Bağdat bombalanırken herkesden fazla bir şey hissetmemeye çalıştım. Acınızın bir kısmını saklıyorsunuz, harekete geçmenize ve tepki göstermenize yetecek kadarını. Fazlası insanın kendini tahrip etmesi anlamına geliyor.
* Yıllarca dünya barışı için şarkı söylediniz, siz kendi iç barışınızı sağlayabildiniz mi?
Çok güzel bir soru... Uzun yıllar iç barışımı kurmaya çalıştım, bunun rahatsızlığını yaşadım. Şarkılar söyler, mücadele verirken, inandırıcı biçimde çok rahat görünürken bir yandan da büyük endişeler, güvenlik sorunları, fobiler yaşıyordum. 15 yıl önce radikal bir karar verdim. Terapiye başvurdum. Korkularımla yüzleştim. Şimdi kendimi geçmişte hiç olmadığı kadar huzurlu hissediyorum. Köklü sorunlar tamamen ortadan kalkmasa da bugün çeşitli terapilerle onlarla başetmeyi başarıyorum. Mesela her gün hiç değilse 30 dakika sessizce oturup beynimi yavaşlatmaya çalışıyorum. Çünkü hep çılgınca bir tempoyla çalışıyor.
* 60 yaşını geçtiğiniz halde hala çok genç görünüyorsunuz. Gençliğinizi genetik özelliklerinize ve meditasyona borçlu olduğunuzu söylüyorsunuz. Hangi meditasyon tekniklerini kullanıyorsunuz?
İki tür meditasyon yapıyorum. Benliğimi dünyadan tamamen uzaklaştıran transandantal meditasyon ve Bipassane (farkındalık) Meditasyonu. İkincisi, ilkinin tam aksine dünyada olduğunu algılamak üzerine kurulu. Nefes teknikleri çok önemli. Vücuda giren ve vücuttan çıkan nefesi hissetmeniz gerekiyor. Meditasyonda bilincimi kaybetmeden yedi kez nefes alabilirsem günüm çok iyi geçiyor. Farkındalık Meditasyonu, Budistlerin kullandığı bir teknik. İç ve dış dünyanın bilincine varmamızı sağlıyor. İdeali 45 dakika, 35 hatta 5 dakika bile yapmak hayatımı güzelleştiriyor.
Figen Yanık
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
