ÖİB, TÜPRAŞ, OYAK ve Tatneft buluşması

Söze Tatneft'in sonundaki neft (petrol) sözcüğünün Rusça değil, Farsça kökenli olduğunu Türkçe'de de kullanıldığını hatta Osmanlıca bilenlerin bu kelimeyle sıklıkla karşılaştıklarının altını çizerek başlayalım. Yani Tataristan'ın Tatneft firması Türkiye'de kendini iyi anlatamadı. Maliye Bakanı'nın Tataristan ziyareti de bu yaklaşımın bir parçası oldu.
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) Tüpraş konusunda ne kadar savunma yapsa da yeni ekip acemi ve aceleci. Ayrıca bağlı oldukları Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın, eleştirilere kulak tıkayan, cevap vermeyen ve alaya alan uslubunu, 'Ben satarım. Ben yaptım oldu' mantığını benimsemiş durumdalar. Bu tespitlerimiz, ÖİB'in sıkça görüş aldığı bir üst kurulun üyesine ait. ÖİB'den görüş sormaya dahi çekinenler söz konusu. Uzun dönemli kiralama, tahsisat gibi ÖİB görüşlerine ihtiyaç duyulduğu zaman verilen cevap şu; 'Verin biz yapalım. Satalım, kiralayalım. Devir alalım. Yeniden kiralayalım.'
Hatta bu hadiselerden birini, yetkililerle birlikte yaşadım. ÖİB, harbi harbi görüş soran kurumun elindeki bütün yetkileri alıp, işleri kendilerinin yapmak istediklerini ifade ederek, eğer kendilerinin yapmaması halinde yasal sıkıntı doğabileceğine dikkat çekti.
Özetle ÖİB iş yapmak yerine, iş yavaşlatmayla meşgul. Özelleştirme yapılamıyorsa sebeplerini ÖİB faaliyetlerinde aramak gerekir. Çok sayıda şirket aynı çatı altında tek elden idare edilmeye, sırası gelen de satılmaya çalışılıyor.
Sadece bu hükümet döneminde değil öncekilerde de gündeme geldiği üzere Özelleştirme İdaresi, özelleştirmeye ve neden özelleştirme yapamadığının öz eleştirisine kendinden başlamalı. Özelleşecek şirketlerin ÖİB çatısı altında toplanması son derece yanlış. Bu kuruluşların biran evvel ait oldukları bakanlıklara devredilerek, özelleştirme çalışmalarına devam edilmesi gerekir.
TÜPRAŞ'daki duruma gelince. Bir numaralı sorumlu olarak ÖİB'in usul ve teknik hataları masaya yatırılabilir. Tatneft hiçbir şekilde Tüpraş'ın peşini bırakmak istemiyor. Yargı sürecini endişeyle takip eden, farklı iş kollarındaki stratejik ortaklarının değişik fikirler aktarması nedeniyle sürekli kafaları karışık olan Tatneft yetkilileri ve Tataristan Hükümeti, Tüpraş için bu defa daha fazla hazırlıklı olarak devreye girecek. Önceden pek ifşa edilmeyen Rusya desteği, yeni dönemde daha fazla telaffuz edilecek.
Diğer taraftan TÜPRAŞ özelleştirmesinin iptali üzerine Ordu Yardımlaşma Kurumu'nun (OYAK) talipler arasına girmesi yabancıların gözünde değişik anlam kazanmış durumda. TÜPRAŞ'a talip olan yabancıların bazıları OYAK'la nasıl ilişki kurulabileceğinin yollarını arıyorlar.
Hatta,'Tatneft, Zorlu ile değil OYAK'la yola çıkmış olsaydı, bu gelişmeler yaşanmazdı' yorumu dahi yapılıyor. Ancak, OYAK'ın da şirketleşme hususunda yaşadığı başka sorunlar var. Geçen hafta Başaran Ulusoy'a yönelttiğim sorulara halen daha cevap almış değilim. Bu yeni bilgiler eşliğinde derli/toplu bir cevap gelir sanırım.