| |
Büyümenin anatomisi
Otomotiv sektörü her yıl Ağustos ayında "üç hafta" tatil yapar... Tabii ana sektöre parça üreten "yan sanayi" fabrikaları da... Ama bu yıl "sektörün tatil programında" değişiklik yapıldı. Renault "tatil süresini iki haftaya indirdi." Ayrıca, günde iki vardiya çalışan Bursa'daki Renault Fabrikası "Ekim'den itibaren üç vardiyaya çıkmayı" kararlaştırdı.
Renault'un "24 saat aralıksız üretim yapabilmesi için" yeni personele ihtiyacı var. "Binin üzerinde" eleman gerekiyor. Renault "yeni personel alımına" başladı. Alınan personel "eğitimden geçiriliyor."
Gölcük'teki Ford Fabrikası "bu yıl tatil yapmayacak." İzmit'teki Toyota Fabrikası "bir hafta tatil yapacak." Bursa'daki "Karsan" fabrikası "iki hafta."
Orhan Holding (Bursa) otomotiv yan sanayi fabrikalarına sahip. Holdingin 12 fabrikasında 4 bin kişi çalışıyor. Üretimin bir bölümü yurt dışına (yılda 250 milyon doların üzerinde ihracat) gidiyor, bir bölümü de Türkiye'deki otomobil fabrikalarına. Orhan Holding de "eskiden" yılda üç hafta tatile girerdi. Bu yıl bazı fabrikalarında tatil "bir hafta." Bazılarında "iki hafta."
Bursa'da "Küçük Sanayi Sitesi" var. İzmir yolu üzerinde. Hasır Restoran işte bu sanayi sitesindeki lokantalardan biri. Sahipleri Ferit ve Ali Yılmaz kardeşler. Ali Yılmaz'a sorduk: - İşler nasıl? "Görüyorsunuz" yanıtını verdi. 300 müşteri kapasiteli lokantada "oturacak yer yok." Müşteri "sıra bekliyor." Sanayi Sitesi'nde işler canlandıkça, Hasır Restoran'ın da müşterisi artıyor.
İbrahim Orhan, makine yüksek mühendisi. Orhan Holding'in kurucusu. Lokantada "dün ile bugünü" kıyasladı: - Kriz döneminde bütün sektörlerde üretim düşmüştü... Personele, daha sonraki yılların iznini kullandırmaya başlamıştık... Yani personeli izin bakımından borçlandırıyorduk... Şimdi ise, biz personele borçlanıyoruz.
Bursa'da "büyüyen ekonomiyi" gözlerimizle gördük. Ekonomi büyüdükçe "çarşı, pazar canlanıyor." "Polisiye olay sayısı" azalıyor.
Bursa böyle... "Ya diğer yerler" nasıl? Örneğin son yıllarda "büyük bir çıkış yaşayan" Kahramanmaraş. Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Balduk'la konuştuk. Balduk aynı zamanda Odalar ve Borsalar Birliği Başkan Yardımcısı. Bize önce "genel görüntüyü" anlattı: - Otomotiv iyi... Beyaz eşya iyi... Elektronik sektörü iyi. Sonra "Kahramanmaraş özelinden" bahsetti: - Bizdeki sanayi iplik ağırlıklı... Tekstil ağırlıklı... Bu sektörde ithalat yüksek... Onun için, otomotivdeki yükselmenin bizde de yaşandığını söyleyemiyoruz.
Mehmet Balduk: - Dün ile bugün arasındaki en büyük fark bence şu... Kriz döneminde para yastık altına kaymıştı... Şimdi birikmiş para piyasaya girmeye başlıyor... Yastık altındaki para çıkıyor... Fakat yeni yatırım yetersiz... Acil sorun, yatırımların açılması ve işsizliğin azalması.
"Rakamlar" ekonominin büyüdüğünü gösteriyor. Tofaş'ın "çalışma temposu... Üretim artışı" yine büyümenin işaretleri. Ama "bir yerde aksama olduğu" da kesin. Yeterince yeni yatırım yok ve işsizlik "hala öncelikli sorun." "Büyümeye sevinirken" işin bu yönünü unutmayalım.
|