  |
|
Birilerinin hayatı size bağlı olabilir
Ne zaman, nerede, neyle karşılaşacağımızı bilmiyoruz. Hayat bazen insana ani gelen acı durumlar yaşatabiliyor. Başrolde siz de olabilirsiniz, bir başkası da... Önemli olan; ilkyardım kurallarını bilerek doğru uygulayabilmeniz. Soğukkanlı davranmak ve gerekenleri yerine getirmek, hayat kurtarıyor
Eğer göğsünüzde, sıkışma ile birlikte ağrı oluyor ve bu ağrı sol kolunuza ya da boynunuza doğru yayılıyorsa, kalp krizi geçiriyor olabilirsiniz. Bu durumda kendinizi yormadan, telefonla acil tıbbi yardım çağırmayı deneyin. Beklerken eğer kalbiniz deli gibi hızla atmaya başlarsa ve bayılacağınızı hissederseniz, kuvvetlice öksürün. Bütün gücünüzle öksürmelisiniz. Birkaç kez öksürdükten sonra kalbinizin ritmi normale dönebilir. Ancak, yine de en kısa zamanda bir hastaneye ulaşmaya çabalayın. Bu, yalnız başınıza ve kendiniz için yapacağınız bir ilkyardım yolu. Ama trafik kazası, şofben zehirlenmesi, elektrik çarpmasına da yalnızken yakalanabilirsiniz. Ya da ihtiyacı olan birine ilkyardımda bulunmanız gerekebilir. Önemli olan; soğukkanlı olmanız ve hayat kurtarmaya yönelik uygulamaları yapabilmeniz. İlkyardım hakkında bilgi edinin. Pişman olmayacaksınız.
Hayat kurtarmanın ilk yolu; adı üstünde ilkyardımdan geçiyor. Yaralı ya da hasta kişinin, hayatını kurtaracak dakikalar, doğru zamanda, basit, etkili ve çabuk bir ilkyardıma bağlı. İlkyardım yapacak kişinin bilinçli ve eğitimli olması, ölümün eşiğindeki kişi için son derece önemli. Kalp krizi geçiren, bıçakla yaralanan ya da zehirli bir böcek tarafından sokulan kişi, vakit geçirmeden, zamanında yapılan ilkyardımdan hemen sonra, tıbbi bakım göreceği tam teşekküllü bir hastaneye ulaştırılmalı. Acil Servis hekimi olarak 17 yıldan beri ilkyardım konusunda bilinçlendirme ve eğitim çalışmalarına katkıda bulunan ve AKUT'un kurucu başkanı Dr. Feridun Çelikmen, ilkyardımın önemine dair şöyle konuşuyor: "Yaşamın zamanla yarıştığı çok kısa süre içinde, kişinin tek şansı bazen hemen yanındaki ilkyardım bilen kişilerdir. İlkyardım, "hasta veya yaralı kişiye, daha ciddi bir tıbbi yardım uygulanmadan önce yapılan ilk bakım müdahalelerin tamamı"dır. İlkyardım, durumun kötüleşmesini önlemek için aktif olarak müdahale etmeyi, yaşam desteği sağlamayı, yaralının etkin tedavisini başlatarak, zararı en aza indirmeyi ve yaşam kaybını önlemeyi amaçlıyor. Ülkemizde, her yıl binlerce kişinin ölümüne sebep olan trafik kazaları başta olmak üzere, kalp krizi gibi durumlar ve deprem gibi olağanüstü afetlerde, çok kısa sürede acil yardım yapmak gerekiyor. İlkyardım, okullarda ders olarak öğretilmeli. Sürücü kurslarındaki uygulamalarla ilkyardım bilinci yaygınlaştırılamaz. Erkeklere asker ocağında ilkyardım eğitimi verilebilir. Kadın nüfusa da, televizyon ve gazetelerden yararlanılarak, muhakkak doğru ilkyardım girişimleri öğretilmeli."
ÖNCE KENDİNİZİ KORUYUN
İlkyardımı yapacak kişi, tıbbi yardım ulaşana kadar yapılabilecek en doğru şeyleri belirleme yeterliliğine sahip olmalı. Yaralanmaların, ölüm olaylarının dördüncü ana nedeni olduğu düşünülürse, ilkyardım eğitiminin önemi bir kez daha ortaya çıkıyor. Düşmeler en sık rastlanan yaralanma sebebiyken, trafik kazaları en ölümcül olanı olarak istatistiklere geçiyor. Yaralanma ölümlerinin yüzde 22'si, trafik kazaları sonucu gerçekleşiyor. İlkyardım, adli polisin olay yerinde yaptıkları incelemeler gibi, araştırmayla başlıyor. Yaralıya yaklaşmadan önce olay yerinde, yaralı ve kurtarıcının hayatını tehlikeye atabilecek faktörlerin önlenmesi gerekiyor. Daha sonra yapılan ilk inceleme, yaralının hayatını kurtaracak işlemlerin hemen uygulanmasının gerekip gerekmediğini belirliyor. Zamanında yapılacak basit bir yardımla, birinin hayatını kurtarabileceğinizi unutmayın. İlkyardım bilgisinden yoksunsanız bile, uzman ekipler gelmeden yaralıya el sürülmesini engellemeniz dahi, hayatını kurtarmada önemli bir rol üstleniyor.
AMAÇ TEDAVİ ETMEK DEĞİL
İlkyardımda bulunacağınız kişinin öncelikle canlı olup olmadığını belirlemelisiniz. Bu amaçla; solunumunu, kalp atımlarını, nabzını dinlemek önemli. Bu sırada son derece dikkatli olmalıyız. İlkyardımda birinci amaç; ortamda bulunan hastayla birlikte, herkesin tehlikeli bölgeden uzaklaştırılması. Taşıma yapılırken sakin davranılmalı, hasta mümkünse sert bir zemin üzerinde, dikkatlice taşınmalı. Bilincini kontrol etmek için hasta hafifçe sarsılmalı ve sorular yöneltilmeli. Kanamasının olup olmadığı kontrol edildikten sonra ise, ilkyardım uygulayan kişi, ilkyardımda amacın tedavi etmek değil, hastayı sağlık ekipleri gelene kadar hayatta tutmak olduğunu unutmamalı. Dr. Feridun Çelikmen, ilkyardımın
A, B, C'sini şöyle anlatıyor:
A. (Airway) Hava yolunu açın Hastanın ağzını açılabildiği kadar açarak, tükürük birikintileri ve yabancı cisimleri temizleyin. Hastayı sırt üstü yatırın. Hava yolunu açmak için alnı geriye, çeneyi öne doğru çekin. Çeneyi destekleyin. 112 veya 155 numaralı telefondan profesyonel yardım çağırın.
B. (Breathing) Solunumu sağlayın Hasta soluk alıp veriyorsa, uygun pozisyonda yatırın. Nefes almıyorsa, ağızdan ağza iki yavaş ve tam soluk verin. Verdiğiniz soluk rahatça gidiyorsa, hastanın solunumunun dönüp dönmediğini kontrol edin. Normale dönmediyse, suni solunuma devam edin.
C. (Circulation) Dolaşımı kontrol edin Nabzı kontrol edip, atıyorsa solunum desteğine devam edin. Kendiliğinden solunum başlarsa, uygun pozisyonda yatırın. Nabız atmıyorsa, kalp masajı eğitimi aldıysanız kalp masajı yapın. Kalp masajının canlı insanlara kesinlikle uygulanmadığını, uygulandığı taktirde öldürücü olabileceğini hiç ama hiç aklınızdan çıkartmayın.
|
