5 bin 489 dolar milyoneri var...

Para ile imanın kimde olduğu pek bilinmez. Yeni yetme zenginler var. Onlar, süper lüks otomobil merakı, parmak aralarına aldıkları puroları, bileklerine yapışan rolexleri, saçtıkları bahşiş ve bağıran elbiseleriyle yeteri kadar komik ve belirginler. Onlar bir kenara bırakıldığında, Türkiye'de "Ben dolar milyoneriyim" diyerek dolaşana pek rastlanmaz.
Çoğu mütevazi yaşamı tercih ederler. Yani sokakta gözlemleyerek milyoner bulunmaz. Peki dolar milyonerlerinin izini, sayısını nasıl tespit edebiliriz? En sağlıklı veri, BDDK tarafından yayınlanan Bankacılık Sektörü Değerlendirme Raporunda bulunuyor. Yeterli değil ama bir fikir verebilir.
Buna göre; toplam 151 katrilyon lira olan mevduatın yüzde 27'si, 11 bin 571 hesaba ait. (2003 sonu itibarıyla.) Bu hesapların içinden resmi, ticari ve diğer kurumların mevduat miktarlarını ayıklayalım.
Sonuçta görülüyor ki, 5 bin 489 kişi, toplam tasarruf mevduatının (41 katrilyon) yüzde
3.2'si ile döviz tevdiat hesaplarının (70 katrilyon) yüzde 10'unu kontrol ediyor.
Hesap açık,
Türkiye'de 5 bin 489 kişinin (kişi başına ortalama 1 milyon dolar) bankalarda 5.5 milyar doları var.
Zengin, parasının yüzde 90'ını döviz tevdiat hesaplarında (bir aylık vade ile) tutuyor. Yani ürkekler.
Zengin sayısı bu kadar mı? Elbette hayır. 2003 yılı sonuna göre gerçek kişilerin elinde 23 milyar dolarlık devlet iç borçlanma senedi var. Buradan kaç kişinin dolar milyoneri olduğunu saptamak zor. Çünkü veri yok. En azından ben bulamadım. Vergi muafiyetleri nedeniyle tahvil kazançları kapsamında vergi listesine girenlerin sayısı da azdır. Oradan da bilgi çıkmaz!
Ama hisse senedi sahipleri filan derken sistemde yer alan dolar milyonerlerinin sayısı 10 bin kişiyi geçmez. Varacağım nokta şurası. Bizim gibi riskli, para piyasalarının sürprizlere açık olduğu ülkelerde zenginler paralarının önemli kısmını yurtdışında tutuyor.
Dolayısıyla bahse konu 10 bin kişinin, (kişi başına) kötümser tahminle bir milyon doları, iyimser tahminle 2 milyon doları da yurtdışı bankalarda duruyordur.
Çünkü, 'Türk bankasında 1 milyon dolar mevduat tutan kişinin yurtdışında da hesabı vardır' diye düşünüyorum. Bu saptamanın doğruluğu tartışmaya açık olmakla birlikte, tahminime göre Türkler'in (10 bin kişi hesabıyla) 10 ile 20 milyar dolar arasındaki kaynağı yurtdışına park etmiş. Eh ne olmuş denebilir...
Düşünün, 'cari açık aylık 2 milyar doları, yıl sonunda ise 9 milyar doları bulacak' diye ödümüz kopuyor. Kriz senaryoları üretiliyor. Kriz ve senaryosunun konuşulduğu ülkeden para kaçıyor. Nereye gidiyor? Yıllık yüzde 2 faizle gelişmiş ülkelerin bankalarına... Bizim paramız gelişmiş ülkelere ucuz kaynak oluyor. Bir zamanlar sadece işçilerimiz onlara ucuz kaynak olurdu!
Komik ama gerçek. Zenginimiz burada, paraları orada. Bu çarpıklıktan zengin değil, bu ülkede istikrarı sağlayamayan siyasetçiler sorumlu. Kaos, gerginlik kaçırıyor, istikrar ve güven geri getiriyor. Bildiğimiz kadarıyla Vatan Millet Sakarya edebiyatı da bu gerçeği değiştirmeye yetmiyor.