"Eurobond"unuz yok mu?

Eskiden biri eurbond dediğinde herkes döner bakardı, "Ne diyor bu bilge kişi?" diye. Şimdi ise üç-beş kuruş tasarrufu olanın ağzında ya da kasasında eurobond var. Bir zamanlar mevduattan başka tasarruf aracı bilmeyen Türk halkı şimdi harıl harıl uygun vadeli eurobond arıyor. Eurobond, hükümet ya da şirketlerin dışarıda döviz cinsinden sattıkları uzun vadeli bir borçlanma aracı . Bu nedenle hedef kitlesi daha çok yabancılar ama Vatan'dan Oğuz Karamuk'un yazdığına göre "Hazinenin ihraç ettiği eurobondların yüzde 78'i Türklerin elinde."

Eurobond ihracı hazinenin dışardan borçlanmak için sıklıkla başvurduğu bir yöntem. Vadesi iç borçlanma kağıtlarından çok daha uzun olduğu için cazip. İçeride 2 yıllık kağıt satmakta zorlanan hazine, dışarıda 30 yıl vadeli eurobond'u bile satabildi.

Eurobond neden cazip?
Eurobondu tasarrufçu için cazip kılan ne? İkinci piyasası var, yani alım-satımı kolay. Vade sonu beklemeden nakde çevrilebiliyor. Ama onu son bir yıldır asıl cazip kılan getirisi oldu. Parasını dövizde tutmak isteyen için iyi bir seçenek. Döviz tevdiat hesapları (DTH) yıllık yüzde 2.5 dolayında getirirken, bugün en düşük getirili eurobond yüzde 4.5 kazandırıyor. Eğer daha uzun vadeli eurobondlara yönelirseniz yüzde 7 dolayında getiri elde edebilirsiniz. Dolayısıyla eurobond DTH'ı beğenmeyenler için bir alternatif.

Eurobondun cazibesini artıran diğer unsur içeride ihraç edilen devlet tahvillerine göre daha güvenli görülmeleri. Bu etkinin psikolojik olduğunu, içeride konsolidasyona giden bir hazinenin dışarıdaki eurobondları da affetmeyeceğini söyleyenler var. Ancak bu kağıtların dış piyasalarda satılması, yabancıların da elinde olması ve kote edildikleri ülkedeki yasalara tabi olmaları bunları farklı kılıyor. "Eurobondları geri ödemeyeceğim" demek için Hazinenin IMF gibi bir çok uluslararası kuruluş ve ülkeyi karşısına alması gerek. Böyle bir durumda hazinenin uzun süre dışarıdan borçlanamayacağı ve sırf bu nedenle böyle bir yola başvurmaktan kaçınacağı gibi finans piyasalarında bir inanç var.

Hazinenin bir konsolidasyon halinde vadesi uzakta olan eurbondlara dokunmak yerine daha yakın vadeli kağıtları bunlar ağırlıklı olarak içeride ihraç edilenler ödememeyi tercih edeceği düşünülüyor.

Vergi açısından TL cinsi devlet tahvili ve eurobond arasında fark yok. Eğer bunlardan elde ettiğiniz getiri 121.79 milyar liranın altındaysa beyan gerekmiyor.

Eurobond neden riskli?
Gelelim eurobondun riskine. Eğer riskten hoşlanmıyor ve uzun vadeli bir yatırım düşünüyorsanız eurobond sizin için cazip olabilir. Ama "Şimdi alır, 3-5 ay sonra satarım" diyenlerdenseniz sürprizle karşılaşabilirsiniz. Çünkü eurobond piyasası kısa vadede oldukça oynak olabiliyor. Elindeki eurbondu vadesinden önce satmak isteyen biri faizlerin düştüğü bir dönemde iyi getiri sağlayabilir ama faizler çıkarsa tersi de olabilir ve elinize yatırdığınızdan daha az bir para geçebilir.

Türk eurobondları yatırımcıların son aylardaki yüksek teveccühleri nedeniyle oldukça prim yaptı; yani fiyatları arttı. Dolayısıyla bugün eurobond almak isteyenlerin fiyatların primli olduğunu dikkate alması gerek. 2001 krizinin ardından 60-70'lerden eurobond alanlar fiyatlar bu yıl 140'ı geçtiğinde çok güzel paralar kazandılar. Aynı karların bundan sonra sağlanması imkansız olmasa da çok zor.